برای کاهش خطر بیماری‌های قلبی خوردن غذای سالم مهم‌تر از کاهش وزن است

محققان گزارش کرده‌اند که یک رژیم غذایی سالم و به سبک مدیترانه‌ای برای سلامت قلب مهم‌تر از کاهش وزن است. آن‌ها می‌گویند لاغر بودن لزوماً به معنی سالم‌تر بودن نیست، به خصوص اگر کاهش وزن در اثر رژیم‌های شدید یا روش‌های دیگری که باعث کاهش ارزش تغذیه‌ای می‌شوند، ایجاد شده باشد. آن‌ها متوجه شده‌اند که یک رژیم غذایی سالم می‌تواند خطرات مرتبط با چاقی را کاهش دهد، اما این خطرات را از بین نمی‌برد. اگر اضافه وزن دارید، برای زندگی طولانی‌تر لزوماً نیازی به لاغر شدن ندارید. اما احتمالاً باید رژیم خود را تغییر دهید.
تحقیقات نشان داده‌اند که افراد دارای شاخص توده‌ی بدنی (BMI) بالا نسبت به افرادی که BMI کم‌تری دارند، در معرض افزایش قابل توجه خطر همه‌ی علت‌های مرگ و میر هستند. شاخص توده بدنی بالا عامل بیش از ۴ میلیون مرگ سالانه است که بیش از دو سوم از این مرگ و میرها ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی است. بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ (CDC)، این داده‌ها از آنجایی که ۴۲ درصد از افراد از نظر بالینی چاق هستند، بسیار مهم تلقی می‌شوند.
با این حال، یک مطالعه‌ی جدید در سوئد، نشان داده است که افرادی که به عنوان افراد چاق طبقه بندی می‌شوند، می‌توانند با تغییر رژیم غذایی خود به رژیم غذایی سالم و به سبک مدیترانه‌ای، خطر مرگ و میر را به همان اندازه‌ی افرادی که BMI پایین دارند، کاهش دهند. رژیم غذایی مدیترانه‌ای غذاهای مغذی مانند میوه‌ها و سبزیجات، حبوبات، آجیل، غلات سبوس‌دار و یا با فیبر بالا، ماهی و روغن زیتون را به گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده ترجیح می‌دهد.
این مطالعه ۷۹۰۰۳ بزرگسال سوئدی را با میانگین سنی پایه‌ی ۶۱ سال را برای ۲۱ سال بررسی کرده است. در طول دوره‌ی مطالعه، ۳۰۳۸۹ نفر درگذشتند. محققان دریافتند که افراد دارای اضافه وزن که به بهترین وجه رژیم غذایی مدیترانه‌ای را رعایت کردند، کمترین احتمال مرگ را داشتند. در واقع، افراد چاق با سالم‌ترین رژیم‌های غذایی احتمال مرگ بیشتری نسبت به افرادی که دارای وزن متوسط و رژیم‌های غذایی سالم هستند، نداشتند. افراد دارای BMI طبیعی اما با رژیم‌های غذایی ناسالم نیز نسبت به افراد دارای وزن متوسط با رژیم‌های سالم و سبک مدیترانه‌ای، میزان مرگ و میر بالاتری داشتند. در این مطالعه، رژیم غذایی به عنوان یک پیش‌بینی‌کننده‌ی قدرتمند برای خطر مرگ و میر کشف شد. به صورتی که افراد مسنی که در این مطالعه دارای وزن متوسط اما رژیم غذایی ناسالم بودند، توسط محققان به عنوان افراد دارای بیشترین احتمال مرگ در طول دوره‌ی مطالعه گزارش شده‌اند- حتی بیشتر از افرادی که چاق بودند و تغذیه‌ی خوبی نداشتند. در واقع، سالم غذا خوردن مستقل از وزن نسبی بدن، حداقل در سال‌های آینده‌ی زندگی مفید است.

چاقی هنوز خطر مرگ و میر را افزایش می‌دهد

البته باید توجه داشت، با وجود این که مرگ و میر قلبی عروقی مرتبط با BMI بالا با رعایت رژیم غذایی مدیترانه‌ای کاهش می‌یابد، اما از بین نمی‌رود. علاوه بر این، BMI پایین با افزایش مرگ و میر قلبی عروقی مرتبط با رژیم غذایی ناسالم مقابله نمی‌کند.
رعایت رژیم‌های غذایی سالم مانند رژیم مدیترانه‌ای ممکن است زمینه‌ی مناسب‌تری برای تمرکز نسبت به جلوگیری از چاقی برای جلوگیری از مرگ و میر کل باشد. با این وجود، یک رژیم غذایی سالم ممکن است به طور کامل با مرگ و میر (قلبی عروقی) بالاتر مرتبط با چاقی مقابله نکند.
جالب توجه آن است که مطالعات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌توانند با استفاده از یک رژیم غذایی سالم حتی بدون از دست دادن وزن، وضعیت خود را بهتر کنند، سازگار می‌باشد. همین امر در مورد افراد چاقی که تحت عمل جراحی چاقی قرار گرفته‌اند نیز صادق است.

لاغرتر بودن لزوماً به معنای سالم‌تر بودن نیست

حتی اگر به اهداف کاهش وزن خود نرسیده‌اید، پیروی از یک رژیم غذایی سالم فواید بی نظیر دیگری نیز برای کل بدن شما به همراه دارد. یک رژیم غذایی سالم، رژیمی است که غنی از میوه و سبزیجات، دانه‌های آجیلی، آب کافی، حبوبات، عدس، اسیدهای چرب امگا ۳، پروتئین بدون چربی و دارای چربی اشباع پایین، چربی‌های ترانس کم و غذاهای فرآوری شده‌ی کم باشد. به ویژه برای سلامت قلب و عروق، اجزای موجود در میوه‌ها و سبزیجات، از همه مهم‌تر فیبر و ویتامین‌های B با کاهش کلسترول در حفظ سلامتی عروق کمک می‌کنند. علاوه بر این، دریافت مقدار کافی اسیدهای چرب امگا ۳ که در گردو، دانه‌های کتان، دانه‌های چیا و ماهی‌های چرب وجود دارد، برای سلامت قلب و عروق بسیار مهم است. در واقع، افرادی که به رژیم غذایی به سبک مدیترانه روی می‌آورند، تقریباً به طور غیرقابل اجتناب لاغر می‌شوند.
جالب است که با رعایت رژیم غذایی مدیترانه‌ای، اگر حتی غذاهای پرکالری بیشتری بخورید – مثلاً سیب زمینی کامل به جای چیپس- کاهش وزن تقریباً خودش ایجاد خواهد شد. شما در واقع می‌توانید بیشتر غذا بخورید و وزن کمتری داشته باشید.
محققین می‌گویند، شما می‌توانید از طریق روش‌های ناسالم مانند محدود کردن شدید کالری خود، که می‌تواند شما را از مواد مغذی ضروری خالی کند، وزن خود را کاهش دهید و حتی به هنگام کاهش وزن، به سلامت قلب و عروق خود آسیب برسانید. با این حال، وقتی غذاهای سالم، مقوی و مفید را در رژیم غذایی خود بگنجانید، این مواد در سطح سلولی به شما کمک می‌کنند تا سلول‌های سالم بسازید و با آسیب دیدن سلول‌ها مقابله کنید و یا از آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری کنید.