شیوع ویروس کرونا زندگی روزمره همه ما را تحت تاثیر قرار داده است. مردم اکثراً در خانه می‌مانند و بسیاری از کارهای اداری، آموزش مدارس و حتی ویزیت پزشکان به صورت آنلاین صورت می‌گیرد.
گرچه تله‌مدیسین یا همان پزشکی از راه دور مفهوم جدیدی نیست، اما در طی همه گیری ویروس کرونا بیش از پیش مورد استقلال گسترده‌تری قرار گرفته است. خوشبختانه قوانین جدید به ارائه دهندگان خدمات این اجازه را می‌دهد که بتوانند بدون هیچ‌گونه محدودیتی از اطلاعات ثبت شده در این سیستم در طی ویزیت‌های عادی استفاده کنند.
تله‌مدیسین برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ می‌تواند بسیار مفید باشد. زیرا پزشکان می‌توانند قند خون، رژیم غذایی و سلامت کلی فرد را به صورت مجازی کنترل کنند. همچنین می‌توانند از نحوه دسترسی شما به داروهای مورد نیاز تان اطمینان حاصل کنند. در ادامه نحوه استفاده از تله‌مدیسین را شرح خواهیم داد.
تله‌مدیسین چیست؟
ارائه خدمات سلامت از جمله ویزیت بیماران از راه دور توسط راه های ارتباطی اینترنتی است که توسط برنامه مبتنی بر اینترنت یا از طریق تلفن صورت می‌گیرد.
سایر خدمات تله‌مدیسین عبارت است از:
- کنترل علائم حیاتی از راه دور از طریق تلفن و یا سایر راه‌های ارتباطی اینترنتی
- امکان ارسال ایمیل، پیام کوتاه، پیام صوتی یا سایر راه های ارسال پیام الکترونیکی به ارائه دهندگان خدمات بهداشتی
- امکان دسترسی فرد به نتایج آزمایشات خود به صورت آنلاین
- امکان تبادل اطلاعات و نتایج آزمایش های بیمار بین مراکز پزشکی مختلف
توصیه می‌شود افراد برای دریافت خدمات از جمله برنامه های غربالگری، چکاپ‌های دوره‌ای، تمدید نسخه دارویی یک ایمیل جهت یاد‌آوری تنظیم کنند.
چه زمانی لازم است یک نوبت ویزیت با پزشکتان از طریق تله‌مدیسین ترتیب دهید؟
انجام معاینات معمول دوره‌ای بخش مهمی درفرایند مدیریت بیماری دیابت محسوب می‌شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها توصیه می کند که اگر در حین فرایند مدیریت بیماری خود به اهداف درمانی مطلوبی رسیده‌اید نیاز است که حداقل هر ۶ ماه یکبار و اگر با اهداف درمانی خود فاصله دارید هر ۳ ماه یکبار به پزشک مراجعه کنید.
معاینات منظم به پزشک این امکان را می‌دهد تا وضعیت شما را پیگیری کند و در صورت لزوم تغییراتی در برنامه درمانی شما لحاظ کند. اگر به دلیل شیوع ویروس کرونا مراجعه به پزشک خود را به تعویق انداخته اید و یا اگر در مدیریت بیماری دیابت خود مشکلی دارید فورا یک قرار ملاقات از راه دور با پزشکتان ترتیب دهید.
نحوه آمادگی بیماران برای انجام ویزیت‌های تله‌مدیسین
اگر پزشک شما از نرم افزار کنفرانس ویدیویی یا برنامه های دیگری برای برگزاری جلسات استفاده می‌کند اطمینان از دسترسی به تلفن هوشمند یا تبلت‌هایی که به خوبی به اینترنت متصل می‌شوند برای شما بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
اقداماتی که باید قبل از قرار ملاقات‌تان با پزشک انجام دهید شامل:
- لیستی از داروهای مصرفی خود تهیه کنید.
- نام داروهای مصرفی‌تان را که تمام شده است و برای تهیه مجدد نیاز به نسخه جدیدی دارد را یادداشت کنید.
- لیست سوالاتی را که می خواهید بپرسید آماده کنید.
- در صورت امکان فشار خون و وزن خود را اندازه‌گیری و یادداشت کنید.
- اطلاعات موجود در دستگاه قند سنج‌تان را دانلود کنید برای این منظور به دستورالعمل های ارائه شده توسط سازنده دستگاه خود مراجعه کنید و یا از شرکت سازنده دستگاه کمک بخواهید.
- مدارک لازم را به صورت اینترنتی پر کنید و یا آن را چاپ کنید و پس از تکمیل کردن، قبل از فرارسیدن تاریخ قرار ملاقات‌تان برای پزشک خود فکس کنید.
- در آخر حتماً کامپیوتر یا تلفن خود را در یک مکان آرام و خصوصی با نور مناسب و اتصال به اینترنت قوی تنظیم کنید.
در هنگام معاینه توسط تله‌مدیسین چه انتظاراتی می‌توان داشت؟
پزشک ممکن است سوالات مختلفی درباره‌ی سبک زندگی‌تان، داروهای مصرفی و وضعیت سلامت کلی شما بپرسد. سوالاتی مانند:
- سطح قند خون خود را در منزل چگونه اندازه می گیرید؟
- تعداد دفعات و شدت بروز دوره‌های هایپوگلایسمی (حملات افت سطح قند خون) یا هایپرگلایسمی (افزایش سطح قند خون) به چه میزان است؟
- نتایج تست‌های آزمایشگاهی اخیر شما به چه صورت بوده است؟
- وزن فعلی شما چند است؟
- رژیم غذایی و عادات ورزشی شما چگونه است؟
- آیا علائمی از آسیب عصبی مانند بی حسی دارید؟
- هر گونه تغییر در سبک زندگی
- مصرف تنباکو و الکل
- علائم افسردگی یا سایر مسائل روانشناختی
اگر قبلاً سابقه انجام این کارها را نداشتید، پزشکتان یک سیستم به شما معرفی می‌کند که می‌توانید به راحتی اطلاعات حاصل از اندازه گیری روزانه سطح قند خون تان را برای پزشکان ارسال کنید. به این ترتیب پزشک می‌تواند از این اطلاعات در صورت لزوم برای ایجاد تغییر در برنامه درمانی شما استفاده کند.
در طول برگزاری جلسه پزشک می‌تواند به همه سوالات شما در مورد نحوه مدیریت بیماری دیابت و اصول خود مراقبتی پاسخ دهد و بر اساس اطلاعاتی که ارائه می‌دهید تغییرات برنامه دارویی و غذایی را اعمال کند. همچنین ممکن است با منابع آموزشی به شکل جزوات یا فیلم به شما آموزش‌های لازم را بدهد.
مزایای استفاده از تله‌مدسین برای ارائه دهندگان خدمات در حوزه بیماری دیابت
پزشکان هر روزه بیش از پیش به مزایای استفاده از تله‌مدیسین برای افراد مبتلا به دیابت پی‌می‌برند.
یک بررسی از منابع معتبر نشان می‌دهد که ارائه خدمات سلامت از راه دور منجر به بهبود قابل توجهی در کنترل قند خون در مقایسه با مداخلات مراقبتی معمول می‌شود. مطالعات نشان داده است که مراقبت از بیماران دیابتی که به این طریق انجام می‌شود بی خطر است و باعث صرفه جویی در وقت و هزینه بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ که در مناطق روستایی زندگی می کنند، می‌گردد. هنگامی که صحبت از ارائه خدمات سلامت از راه دور برای بیماران دیابتی می‌شود فواید زیادی مد نظر قرار می‌گیرد، از جمله:
- نظارت شبانه روزی بر وضعیت کلی وسطح قند خون بیمار
- پشتیبانی از افرادی که در مناطق روستایی زندگی می کنند و اغلب نمی‌توانند به مطب‌های پزشکان مراجعه کنند.
- توانایی بررسی مکرر بیماران بدون نیاز به طی مسافت طولانی
- دسترسی سریع به درمان بیماران با مشکل افسردگی یا سایر مسائل روانشناختی دیگر در صورت لزوم
- کاهش بلقوه هزینه ها؛ چراکه ویزیت های مجازی برای بیمار هزینه کمتری داشته و هزینه های مراقبت های بهداشتی را برای بیمار و پزشک کاهش می‌دهد.
- صرفه جویی در وقت و هزینه حمل و نقل
- استفاده از ابزارهای سلامت دیجیتال مانند برنامه‌های تلفن‌های هوشمند برای پشتیبانی مداوم در اجرای یک رژیم غذایی سالم و ورزش
- محافظت از محیط‌های مراقبت بهداشتی که به دلیل مراجعه خیل کثیری از بیماران خطر ابتلا به عفونت‌ها را در پی دارد.
معایب تله مدیسین برای مراقبت از بیماران دیابتی
تل مدیسین هنوز آنقدر پیشرفت نکرده‌است که بتوان آن را بی‌نقص دانست و یا جایگزینی برای مراقبت‌های کامل در نظر گرفت.
خصوصاً اگر بیمار علائم جدیدی را تجربه می‌کند یا قادر به کنترل قند خون خود نمی‌باشد. برخی از معایب تله‌مدیسین برای مراقبت از بیماران دیابتی به قرار زیر است:
- پزشک قادر به بررسی کامل پوست، پاها و محل های تزریق بیماران نمی‌باشد.
- پزشک قادر به انجام آزمایش های تصویربرداری و سایر تست‌های خونی نمی‌باشد.
- پزشکان نمی‌توانند فشار خون بیماران را بررسی کنند. مگر اینکه خود بیمار قادر به اندازه گیری فشار خون در خانه باشد و نتیجه را بتواند به پزشک اطلاع دهد.
- برخی ویزیت های متخصصان در شرایطی که فرد چندین بیماری به صورت همزمان دارد باید به صورت شخصی صورت گیرد. مانند ویزیت چشم پزشکان
- برخی نگرانی ها درباره حریم خصوصی بیماران درمورد اطلاعات بیماران که به صورت الکترونیکی ارسال می شود وجود دارد.
- همه افراد به فناوری لازم مانند تلفن هوشمند رایانه یا تبلت برای برقراری ارتباط به صورت اینترنتی دسترسی ندارند.
- گرچه بسیاری از شرکت های بیمه در حال تغییر بیمه نامه های خود برای پوشش تله‌مدیسین هستند، اما ممکن است برخی خدمات تحت پوشش قرار نگیرند و شما مجبور باشید هزینه های بیشتری را از جیب بپردازید.
چه زمانی نیاز است نوبت ویزیت حضوری ترتیب داده شود؟
برخی از جنبه های مراقبت از بیماران مبتلا به دیابت، از راه دور امکان پذیر نیست. در صورت بروز هرگونه عارضه یا مشکل در مدیریت بیماری دیابت ممکن است لازم باشد بیمار شخصاً به یک متخصص مراجعه کند. دیابت می‌تواند باعث بروز عوارضی در چشم (عوارض چشمی دیابت)، کلیه، اعصاب و یا زخم باز در پا گردد. این عوارض ممکن است با گذشت زمان بدتر شود. بنابراین ارزیابی و درمان این موارد شخصا توسط خود پزشک بسیار حائز اهمیت است. اگر به طور مکرر دچار حملات هایپوگلایسمی می‌شوید ممکن است نیاز باشد یک قرار ملاقات حضوری با پزشک ترتیب دهید.
علائم اضطراری
حملات هایپوگلایسمی در افراد دیابتی می تواند در صورت مصرف بیش از حد دارو، کم غذا خوردن، نامنظم غذا خوردن، نوشیدن الکل بدون غذا یا ورزش بیش از حد رخ دهد
حملات هایپوگلایسمی اگر بلافاصله درمان نشود می‌تواند به سرعت به یک اورژانس تبدیل گردد. بنابراین شناخت علائم و نشانه‌های حملات افت قند خون و چگونگی برخورد با این شرایط بسیار حائز اهمیت است. این علائم عبارتند از:
- اختلال تفکر
- تاری دید
- خستگی ناگهانی
- لرزش
- مشکلات گفتاری
- تشنگی بیش از حد
- گرسنگی شدید و ناگهانی
- حالت تهوع
- تعریق ویا کف دست مرطوب
- سرگیجه
- از دست دادن هوشیاری
- تشنج
- کما
بهترین روش برای درمان حملات افت قند خون استفاده از یک میان وعده با مقدار کم کربوهیدرات مانند آبمیوه، آب‌نبات و یا کلوچه است. توصیه می شود بعد از بروز هر حمله ۱۵ گرم از کربوهیدرات‌های ساده جذب مصرف شود و سپس قند خون اندازه گیری شود و تا زمان نرمال شدن سطح قند خون هر ۱۵ دقیقه یکبار این مراحل تکرار گردد.
اگر علائم بعد از طی این مراحل بدتر شد یا بهبود نیافت با اورژانس تماس بگیرید. همچنین تا زمان رسیدن اورژانس اعضای خانواده می توانند با تزریق اضطراری گلوکاگون قند خون شما را افزایش دهند.
به طور خلاصه می‌توان گفت تله‌مدسین برای مراقبت از بیماران دیابتی مفید بوده است. در حقیقت فناوری مورد استفاده برای نظارت و گزارش تغییرات قند خون به طور مستقیم به پزشکان سالها قبل از همه گیری کرونا وجود داشته است. اما در عصر همه‌گیری ویروس کرونا به طور فزاینده‌ای ارزش یافته است. زیرا افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر بالایی برای ابتلا به کرونا قرار دارند و باید در صورت امکان از ویزیت‌های حضوری خودداری کنند.
