در طی ۱۰ روز ۱۰ کیلوگرم از دست بدهید!
هر چقدر می‌خواهید بخورید و باز هم وزن خود را کاهش دهید!
روزی یک سایز لباس کم کنید!
کاهش وزن سریع می‌تواند سریع و آسان باشد – اگر ادعای تبلیغات را باور کنید.
رژیم‌های غذایی لاغری مُد شده و مکمل‌های کاهش وزن قول یک بدن لاغرتر در کمترین زمان را می‌دهند. بسیاری از مصرف کنندگان هر ساله ۳۳ میلیارد دلار برای محصولات کاهش وزن هزینه می‌کنند.
آیا واقعاً هیچ یک از این محصولات باعث کاهش سریع وزن می‌شوند؟ آیا مصرف آن‌ها ایمن است؟ و خطرات ناشی از کاهش وزن به این سرعت چیست؟ در این جا نگاهی به برخی ادعاهای کاهش وزن سریع و همچنین شواهد موجود می‌اندازیم.
کاهش سریع وزن چیست؟
بسیاری از فروشندگان قول “کاهش وزن سریع” را می‌دهند، به همین دلیل طبقه‌بندی همه‌ی آن‌ها سخت است. بیشتر روش‌های سریع کاهش وزن در این دسته‌ها قرار می‌گیرند:
قرص و مکمل‌های رژیمی
ده‌ها مکمل رژیم غذایی قول تسریع در کاهش وزن را می‌دهند. به طور کلی، آن‌ها ادعا می‌کنند که یا جذب مواد غذایی را مهار می‌کنند، یا سوخت و ساز بدن را افزایش می‌دهند و یا چربی سوزی می‌کنند.
رژیم‌های غذایی بسیار کم کالری (VLCD)
یکی از روش‌های اثبات شده‌ی کاهش سریع وزن، رژیم غذایی بسیار کم کالری (VLCD) تحت نظارت پزشک است. بیشتر مواردی که در مورد کاهش سریع وزن شناخته می‌شود، ناشی از مطالعات افرادی است که این رژیم‌ها را دارند.
کرم‌ها، دستگاه‌ها و سحر و جادو
به نظر می‌رسد هیچ پایانی برای ایده‌های مشکوکی که به نام کاهش وزن سریع تبلیغ می‌شوند وجود ندارد. بیشتر آن‌ها قول می‌دهند که رژیم یا ورزش را جایگزین می‌کنند.
آیا کاهش سریع وزن کار می‌کند؟
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) قوانین مکمل‌های غذایی را مشخص می‌کند. با این حال، با آن‌ها مانند غذا به جای داروها رفتار می‌کند. FDA همچنین ادعاهای محصولات لاغری بدون نسخه را بررسی نمی‌کند. برخلاف تولیدکنندگان دارو، سازندگان مکمل‌ها نیازی ندارند که قبل از فروش محصولاتشان در بازار اثبات کنند که محصولاتشان بدون خطر یا مؤثر هستند. این بدان معنی است که مکمل‌های غذایی نیازی به تأییدیه‌ی FDA قبل از عرضه به بازار ندارند.
جدا از رژیم غذایی بسیار کم کالری و جراحی کاهش وزن، هیچ محصول، قرص یا رژیم غذایی دیگری برای کاهش سریع وزن اثبات نشده است. داروهای تجویزی برای کاهش وزن وجود دارد، اما هیچ یک از آن‌ها برای کاهش سریع وزن در نظر گرفته نشده‌اند و می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند. در هر برنامه‌ی کاهش وزن سریع، چیزی که چربی‌ها را می‌سوزاند یک قرص یا نوع غذا نیست بلکه کاهش قابل توجه کالری در کنار ورزش کردن است.
خطرات کاهش سریع وزن چیست؟
کاهش سریع وزن باعث ایجاد فشارهای جسمی در بدن می‌شود. خطرات جدی احتمالی عبارتند از:
- سنگ‌های صفراوی که در ۱۲ تا ۲۵ درصد از افرادی که مقدار زیادی وزن در طی چند ماه از دست می‌دهند، ایجاد می‌شوند.
- کم آبی بدن که با نوشیدن مایعات فراوان می‌توان از آن جلوگیری کرد.
- سوءتغذیه، معمولاً به دلیل نخوردن پروتئین کافی برای هفته‌ها.
- عدم تعادل الکترولیت‌ها، که به ندرت می‌تواند تهدید‌کننده‌ی حیات باشد.
سایر عوارض جانبی کاهش سریع وزن عبارتند از:
- سردرد
- تحریک‌پذیری و زودرنجی
- خستگی
- سرگیجه
- یبوست
- بی نظمی قاعدگی
- ریزش مو
- از دست دادن عضله
خطرات ناشی از کاهش سریع وزن متناسب با مدت زمان رژیم، افزایش می‌یابد. خوردن یک رژیم غذایی بدون پروتئین بسیار خطرناک است.
آیا کاهش وزن سریع همیشه فکر بدی است؟
رژیم‌های لاغری سریع می‌توانند اثرات منفی داشته باشند، اما چاقی نیز همینطور است. به همین دلیل، رژیم‌های غذایی بسیار کم کالری (VLCD) برای افرادی که مشکل چاقی دارند (دارای شاخص توده‌ی بدنی (BMI) بزرگتر از ۳۰) و به کاهش وزن سریع برای یک هدف خاص مانند جراحی کاهش وزن نیاز دارند، گزینه‌ی مناسبی برای کاهش وزن در نظر گرفته می‌شود.
VLCDها رژیم‌های غذایی تحت نظارت پزشکان به مدت چند هفته هستند. وعده‌های غذایی از نظر تغذیه‌ای متعادل، اما گران هستند – در پایان افراد ممکن است هزاران دلار هزینه کنند. VLCDها با اطمینان در مدت ۱۲ هفته ۱۵٪ تا ۲۵٪ از وزن بدن را کاهش می‌دهند. این برای کسانی است که برنامه را به پایان می‌رسانند: ۲۵٪ تا نیمی از افراد برنامه را کامل نمی‌کنند. وقتی رژیم متوقف شود، وزن به حالت قبلی برمی‌گردد و این اتفاق سریع انجام می‌شود. برخی متخصصان می‌گویند بهتر است از یک رویکرد پایدارتر برای کاهش وزن در مقایسه با رژیم‌های غذایی معمول استفاده کرد.
البته بیشتر افرادی که به دنبال کاهش سریع وزن هستند، معمولاً این کار را به تنهایی انجام می‌دهند. غالباً برای دست‌یابی به هدفی کوتاه مدت، مانند اندازه‌ی یک لباس شدن، یا ظاهر زیبا در ساحل است.
گرسنگی کشیدن مسلما ایده‌ی خوبی نیست. اما اگر از نظر پزشکی سالم هستید، یک دوره‌ی کوتاه محدودیت کالری شدید صدمه‌ای به شما نمی‌زند. باید به پزشک خود بگویید که چه کاری انجام می‌دهید و حتماً پروتئین را در رژیم غذایی خود بگنجانید (۷۰ تا ۱۰۰ گرم در روز). یک مولتی ویتامین مصرف کنید و غذاهای غنی از پتاسیم (گوجه فرنگی، پرتقال و موز) بخورید.
همچنین به یاد داشته باشید که رژیم‌های غذایی ناگهانی (crash diets) به ندرت به شما کمک می‌کنند تا وزنی سالم و پایدار داشته باشید. بیشتر افراد وزنشان را سریعاً برمی‌گردانند.
