اصلی‌ترین رویدادی که در هشتمین هفته بارداری مشاهده می‌شود، کامل شدن بند ناف است. در واقع بند ناف جایی است که عروق جنین با عروق شما در جداره رحم ارتباط می‌یابد. باید بدانید که زنده ماندن و حیات رویان وابسته به تکامل بند ناف است. از راه بند ناف رویان می‌تواند به اندازه کافی غذا و اکسیژن را از مادر خود دریافت دارد و هورمون‌ها و مواد ارتباطی میان کودک و مادر با هم مبادله می‌شوند. بند ناف مثل یک استوانه است که در بخش محیط آن دو شریان قرار گرفته است. این در حالی است که در مرکز این استوانه یک ورید قرار دارد. از راه همین عروق است که داروهایی که توسط مادر مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند به جنین صدمه وارد کنند.
در هفته هشتم بارداری، علاوه بر این‌که بند ناف در نوزاد کامل می‌شود اندام‌های تحتانی و فوقانی او نیز رشد بیشتری پیدا می‌کنند. در نظر داشته باشید که در این هفته، مفاصل زانوی جنین تشکیل شده‌اند و اندام‌های او به حدی از رشد رسیده‌اند که در مقابل بدن نوزاد به هم می‌رسند. قامت جنین به تدریج راست می‌شود و از شکل خمیده خود بیرون می‌آید. در هفته هشتم بارداری، اندام‌های جنسی کودک شکل‌گیری خود را شروع می‌کنند. ولی هنوز زمان آن فرا نرسیده است که بخواهید جنسیت جنین را تعیین کنید. دست کم یک ماه دیگر لازم است تا بتوانید از جنسیت نوزاد خود باخبر شوید. توجه داشته باشید زمانی که در هفته هشتم بارداری هستید شما در پایان ماه دوم بارداری خود قرار گرفته‌اید. در این مقاله از سیناکر با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد هفته هشتم بارداری و وضعیت جنین با شما صحبت کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
وضعیت کلی جنین در هشتمین هفته از بارداری
در نظر داشته باشید که طول جنین در هشتمین هفته حاملگی بین 11 تا 14 میلی‌متر است. در این زمان است که جنین هشت هفته‌ای به نوزادی که تازه متولد شده است شباهت زیادی دارد. زیرا بدن او از پاها و بازوهای ریز، انگشتان پاها و دست‌ها، عضلات و استخوان‌ها تشکیل شده است و بینی و فک او نیز در حال تشکیل شدن هستند. همچنین جنین در این هفته به طور مداوم در حال حرکت است. ولی به احتمال زیاد شما قادر نیستید تا حرکت‌های جنین هشت هفته را در خود احساس نمایید. جالب است بدانید که در هفته هشتم بارداری، تغییراتی که جنین می‌کند تنها به رشد فیزیکی او منجر نمی‌شود؛ بلکه سلول‌های عصبی او نیز شروع به شکل‌گیری مسیرهای عصبی اولیه می‌کنند و در جنین حس بویایی ایجاد می‌شود. روزانه به اندازه 1 میلی‌متر به اندازه جنین اضافه می‌شود. انگشتان جنین در این هفته با یک لایه نازک به هم وصل هستند. بخش‌های گوناگون صورت نوزاد در هشتمین هفته از حاملگی، مانند پلک‌ها، چشم‌ها و لب‌های او هم‌زمان با دیگر عضوهای درونی بدن کم‌کم رشد می‌یابند. برای این‌که بتوانید در این هفته از رشد کودک خود باخبر شوید می‌توانید با پزشک مشورت کنید و آزمایش غربالگری اول را انجام دهید. همان‌طور که گفتیم اگرچه شما نمی‌توانید حرکت‌های جنین را در این هفته احساس کنید ولی باید بدانید جنین با حرکت‌های ریز و کش آمدن در حال سپری کردن رشد تکاملی خود است. شما تا هفته شانزدهم تا هفته بیست و دوم نمی‌توانید حرکت‌های جنین را حس کنید. زیرا دست و پاها و جثه او بسیار ریز است. سیستم تنفسی او نیز در حال شکل‌گیری است و مجاری تنفسی در ریه به تدریج ظاهر می‌شوند.
هفته هشتم بارداری را می‌توان موقعیت حساس زمانی به علت رشد سریع جنین دانست. به همین دلیل است که برآورد وزن او به صورت دقیق اندکی دشوار است. اگرچه که رشد جنین در هر روز به اندازه یک میلی‌متر است، ولی این رشد تنها از نظر قد یا طول او نیست. این جهش رشدی در پشت، بازوها، پاها و در دیگر بخش‌های بدن او اتفاق می‌افتد. بدین معنی که در طول چند ماه آینده تغییرات زیاد و بزرگی برای بدن او رخ می‌دهد. اگر یک نمای نزدیک از جنین هشت هفته‌ای را مشاهده کنید می‌بینید که جنین از وضعیت خزنده در آمده و بیشتر به نوزاد شباهت دارد. ممکن است این گونه به نظر بیاید که هنوز جنین دست و پاهای واضح و مشخصی ندارد. ولی انگشت‌های دست‌ها و پاهای او در حال متمایز شدن از هم هستند. در سونوگرافی می‌توانید لب بالای او را ببینید. همچنین نوک برآمده بینی او به صورت دکمه‌ای زیبا و بامزه و پلک‌های بسیار نازک و ریزش در تصاویر سونوگرافی قابل‌مشاهده هستند. ممکن است همه این مراحل برای شما بسیار هیجان‌انگیز باشند. ضربان قلب جنین در این هفته از بارداری تقریبا 150 تا 170 بار در یک دقیقه می‌زند. این تعداد ضربان قلب در دقیقه یعنی دو برابر سریع‌تر از ضربان قلب شما سرعت دارد. سوراخ‌های بینی جنین و همچنین دهان او در هفته هشتم بارداری بزرگ‌تر می‌شوند. در نظر داشته باشید که حجم مایع آمنیوتیک در حال زیاد شدن است و رحم شما نیز روز به روز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود تا بتواند جنین رو به رشد را در خود جای دهد.
در ادامه تغییرات جنین در هفته هشتم بارداری دسته‌بندی می‌کنیم:
- بدن جنین در هفته هشتم بارداری از حالت خمیده به شکل صاف در می‌آید و شباهت او به قورباغه کاهش می‌یابد. در این هفته دم جنین دیگر از بین می‌رود و پاهای او تشکیل می‌شوند.
- جوانه‌های بازوها و پاها شکل می‌گیرند و انگشتان او نیز تشکیل می‌شوند.
- سیستم گوارشی در جنین مخصوصا روده او رشد می‌کنند. البته باید بدانید که در درون بدن جنین جای کافی برای رشد کردن روده وجود ندارد. به همین علت است که جنین به سوی بند ناف حرکت می‌کند. وقتی‌که جای کافی درون بدن جنین به وجود بیاید، روده به سمت جای اصلی خود می‌رود.
- لب بالایی و جنین و بینی او تشکیل می‌شوند.
- چین‌های بسیار ریزی بر روی پلک او شکل می‌گیرد.
- در بخش خارجی سر جنین گوش‌ها تشکیل می‌شوند. گوش‌ها از درون هم رشد می‌یابند.
- اندام تناسلی جنین در هشتمین هفته از بارداری تشکیل می‌شود و به بیضه و یا تخمدان بدل می‌شود. البته در این هفته نمی‌توانید در سونوگرافی جنسیت او را مشخص کنید.
همه این موارد بالا تغییرات جنین در هفته هشتم بارداری است.
تکامل دوقلوها در هفته هشتم حاملگی
تا پایان هفته هشتم حاملگی جنین‌هایی که دو یا چند قلو هستند به طور تقریبی یک سانتی‌متری می‌شوند. به علاوه، کم کم بازوهای آن‌ها رشد می‌کند، گوش‌ها تشکیل می‌شوند و بینی و لب‌ها جوانه می‌زنند.
در چه صورتی لازم است که در هفته هشتم بارداری به پزشک مراجعه کنید؟
چنانچه برخی از علائم مثل گرفتگی‌های شکمی و یا خون‌ریزی دارید لازم است که این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. توجه داشته باشید که خون‌ریزی خفیف و لکه بینی در ماه‌های نخست حاملگی نرمال و طبیعی است. ولی لازم است که برای ارزیابی هر نوع خطر یک سری آزمایش‌ها و معاینات توسط پزشک معالج برای شما در نظر گرفته شود. چنانچه علائمی مانند یبوست، تهوع و یا درد در سینه‌ها را تجربه می‌کنید لازم است به پزشک بگویید تا راه‌حل‌هایی برای کمبود این نشانه‌ها به شما آموزش داده شود.
شکل جنین در هفته هشتم بارداری
اندازه و شکل جنین در هشتمین هفته از بارداری به لوبیا شباهت زیادی دارد. در سونوگرافی اولیه در این هفته جنین به صورت لوبیا دیده می‌شود. باید بدانید که جنین در هفته هشتم حاملگی مراحل رشد و تکامل خود را به سرعت انجام می‌دهد. هر هفته جنین به طور تقریبی دو برابر خواهد شد.
تغذیه سالم و صحیح در هفته هشتم حاملگی
در هفته هشتم بارداری باید به تغذیه سالم و درست توجه زیادی کنید تا بتوانید سلامت خود و جنین را بهبود ببخشید. در نظر داشته باشید که لازم است دست کم از پنج وعده غذایی سالم بهره ببرید. از مرغ و ماهی که به صورت خام یا نیمه پخته باشد پرهیز کنید. همچنین تخم‌مرغ خام و یا مواد غذایی که حاوی تخم‌مرغ خام هستند برای شما ضرر دارند. از خورد جوانه‌های خام به خصوص جوانه یونجه خودداری کنید. مصرف پنیرهای غیر پاستوریزه و همچنین پنیرهای روستایی برای زنان باردار مناسب نیستند.
در برنامه غذایی خود از غذاها با حجم کم استفاده کنید. غذاهای مقوی و سالم انرژی زیادی برای شما و نوزادتان فراهم می‌آورند. لازم است که از گروه‌های غذایی زیر در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنید:
-
میوه و سبزیها
لازم است که دست کم از پنج نوبت میوه و سبزی‌های تازه بهره ببرید. میوه خشک شده، میوه تازه، سبزیها و آب‌میوه‌های سالم را در این پنج وعده خود بگنجانید. به دلیل این‌که سبزیجات و میوه‌ها سرشار از فیبر فراوان هستند برای بهبود دستگاه گوارش شما بسیار مفید هستند و از برخی از عارضه‌ها مثل یبوست جلوگیری به عمل می‌آورند.
-
کربوهیدرات‌های سالم
مواد غذایی که از کربوهیدرات‌های سالم تشکیل شده‌اند مثل غلات کامل، برنج، سیب‌زمینی، نان‌های سبوس‌دار و ماکارونی بسیار مفید هستند. البته باید بدانید که استفاده از این مواد غذایی نباید بیش از حد لازم باشد. زیرا سبب افزایش قند خون در شما می‌شود.
-
غذاهای حاوی پروتئین
مواد غذایی که حاوی مرغ، ماهی، گوشت قرمز و حبوبات باشند سرشار از پروتئین هستند و باید در رژیم غذایی مادر باردار گنجانده شوند.
-
مصرف کلسیم
مصرف شیر، ماست و پنیر در هفته هشتم بارداری بسیار مهم است. زیرا این مواد غنی از کلسیم هستند و در پروسه استخوان‌سازی و ایجاد اسکلت جنین نقش دارند.
-
مصرف اسید فولیک
جنین نیاز زیادی به اسید فولیک برای تشکیل شبکه عصبی خود دارد. بنابراین لازم است که مادران از غذاهای حاوی اسید فولیک در این هفته از بارداری بهره ببرند. مواد غذایی مختلفی مانند کلم بروکلی، لوبیا چیتی، آب پرتقال و نعنای خشک سرشار از اسید فولیک هستند. به علاوه شما می‌توانید تحت نظر پزشک روزانه از یک عدد قرص اسید فولیک استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد هفته هشتم بارداری و وضعیت جنین با شما صحبت کردیم. لازم است که به موارد بالا توجه کرده و دستورات پزشک خود را به خوبی رعایت کنید.
