زوال عقل به عنوان یک چالش رو به افزایش در حوزه سلامت عمومی جهانی شناخته میشود. با توجه به افزایش آمار ابتلا به این بیماری و هزینه‌های مرتبط با آن، شناسایی عوامل خطر و ارائه راهکارهای پیشگیرانه از اهمیت بسزایی برخوردار است. دیابت به عنوان یکی از عوامل خطر بالقوه برای زوال عقل شناخته شده است و تحقیقات در این زمینه به طور جدی ادامه دارد. شیوع دیابت نوع ۲ در میان افراد جوان‌تر رو به افزایش است. یکی از جنبه‌های مورد مطالعه، ارتباط بین سن تشخیص دیابت نوع ۲ و خطر ابتلا به زوال عقل است. در حالی که دیابت نوع ۲ که عموماً در افراد مسن‌تر مشاهده میشود، در سال‌های اخیر شیوع آن در سنین پایینتر نیز افزایش یافته است.
تحقیقات جدید نشان میدهد افرادی که در سنین پایینتر به دیابت نوع 2 مبتلا میشوند، با خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل روبرو هستند. این خطر در افرادی که چاق هستند بیشتر است. مطالعات نشان داده که به ازای هر یک سال ابتلای زودتر به دیابت نوع 2، خطر زوال عقل 1.9٪ افزایش مییابد. چاقی بیشتر این خطر را تشدید کرده و بالاترین میزان زوال عقل در افراد مبتلا به دیابت قبل از سن 50 سالگی دیده میشود. محققان در تلاشند تا نقش چاقی را در ارتباط بین سن تشخیص دیابت و زوال عقل بررسی کنند. هدف از این مقاله، بررسی دقیق‌تر این ارتباطات و ارائه اطلاعاتی است که بتواند به پیشگیری مؤثرتر از این بیماری‌ها کمک کند. با سیناکر و حنیفا همراه باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
دیابت زودرس با افزایش خطر زوال عقل مرتبط است
همانطور که اشاره کردیم، بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 قبل از 50 سالگی تقریبا دو برابر بیشتر از افراد 70 ساله یا بالاتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل هستند. همچنین چاقی به طور قابلتوجهی خطر زوال عقل را در افراد جوان مبتلا به دیابت افزایش میدهد. به ازای هر سالی که دیابت نوع 2 زودتر تشخیص داده شود، خطر زوال عقل 1.9 درصد افزایش مییابد.
با افزایش سن جمعیت، زوال عقل به یک تهدید بزرگ برای سلامت عمومی جهانی تبدیل شده است. در سال 2021، بیش از 6.5 میلیون آمریکایی مسن با زوال عقل زندگی میکردند و هزینه کل افراد مبتلا به زوال عقل در ایالات متحده 355 میلیارد دلار بوده است. دیابت شیرین که 29.2 درصد از افراد مسن در آمریکا را تحت تاثیر قرار میدهد، با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل (1.43 برابر خطر بیش از حد) مرتبط است. تقریبا 6.7 میلیون بیمار دیابتی در سراسر جهان در سنین 65 سال یا بالاتر، دچار زوال عقل هستند. بر اساس مطالعهای که توسط محققان کالج پرستاری NYU Rory Meyers انجام شد، افرادی که در سنین پایینتر به دیابت نوع 2 مبتلا میشوند، نسبت به افرادی که در مراحل بعدی زندگی خود درگیر این بیماری خواهند شد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل هستند.
این یافتهها نشان می دهد که افزایش خطر به ویژه در میان بزرگسالان مبتلا به چاقی مشهودتر است. محققان خاطرنشان کردند که درکِ بیشتر ارتباط بین شروع دیابت، چاقی و زوال عقل ممکن است به مداخلات هدفمند برای جلوگیری از زوال عقل کمک کند.
Xiang Qi، استادیار دانشگاه NYU Meyers و نویسنده اول این مقاله میگوید: «مطالعه ما نشان میدهد که ممکن است شروع زودتر دیابت نوع 2 عواقب شناختی داشته باشد و بنابراین به استراتژیهایی برای جلوگیری از زوال عقل که هم دیابت و هم چاقی را در نظر میگیرند، نیاز خواهیم داشت.»
دیابت نوع 2 یک عامل خطر شناختهشده برای زوال عقل است. اگرچه مکانیسمهای اساسی آن به طور کامل شناخته نشده اند اما دانشمندان فکر میکنند که برخی از علائم دیابت، مانند قند خون بالا، مقاومت به انسولین و التهاب، ممکن است باعث ایجاد زوال عقل در مغز شود. در حالی که دیابت نوع 2 زمانی بیماری افراد مسن بود، امروزه به طور فزایندهای در بین افراد جوان شایع شده است. از هر 5 نفر مبتلا به دیابت نوع 2 در سراسر جهان، یک نفر زیر 40 سال سن دارد.
محققان معتقدند که این مطالعه، اهمیت سن فرد در تشخیص دیابت را برجسته کرده است. و نشان میدهد که هدف قرار دادن چاقی به طور خاص، چه از طریق رژیم غذایی و ورزش یا شاید دارو، ممکن است در جلوگیری از زوال عقل در بزرگسالان جوان مبتلا به دیابت نقش داشته باشد.
بررسی یافتهها در مورد ارتباط بین دیابت نوع ۲، سن تشخیص، چاقی و زوال عقل
برای درک اینکه چگونه زمان تشخیص دیابت نوع 2 با خطر زوال عقل ارتباط دارد، تیم تحقیقاتی، دادههای سال های 2002 تا 2016 را تجزیه و تحلیل کردند. این مطالعه شامل 1213 بزرگسال آمریکایی 50 ساله و بالاترِ مبتلا به دیابت نوع 2 بود که ابتلای آنها به بیماری با آزمایش خون تایید شد. این افراد پس از پیوستن به مطالعه هیچ زوال عقلی نداشتند. 14 سال بعد، بر اساس مصاحبه های تلفنی بعدی 216 نفر (17.8%) دچار زوال عقل شدند.
در این مطالعه ۱۴ ساله، ارتباط بین سن پایینتر در هنگام تشخیص T2DM و خطر بالاتر زوال عقل مشاهده شد. خطر زوال عقل مرتبط با T2DM با افزایش سن در هنگام تشخیص T2DM کمتر شد. همچنین خطر زوال عقل در افراد چاق مبتلا به T2DM که بیماری آنها در سنین پایینتر تشخیص داده شده بود، به طور قابل توجهی بیشتر بود. یافتهها بر پیامدهای بالقوه روندهای زمانی چاقی و دیابت تأکید می‌کند و نیاز به مداخلات را برای پیشگیری از زوال عقل در میان بزرگسالان مبتلا به T2DMپیشنهاد می‌کند. به ویژه برای کسانی که بیماری قبل از ۵۰ سالگی در آنها شروع شده است.
شواهد جدید نشان میدهد که سن پایینتر در هنگام تشخیص دیابت با افزایش خطر پیامدهای سلامت شناختی همراه است. مطالعه Swedish Twin Registryبر اساس یک نمونه مبتنی بر جمعیت بزرگسالان ۶۵ سال و بالاتر انجام شد. نتایج این مطالعات نشان میدهد که اثر خطر دیابت در میانسالی بر زوال عقل قوی‌تر از دیابت در اواخر زندگی بود و این این اثرات مستقل از عوامل ژنتیکی و محیطی اوایل زندگی هستند. مطالعه دیگری بر روی بزرگسالان مسن بدون زوال عقل( کسانی که در میانسالی T2DM در آنها تشخیص داده شده بود) انجام شد. در این مطالعه مشخص شد که آنها در مقایسه با بیمارانی که در میانسالی T2DM در آنها تشخیص داده نشده است، کاهش حجم مغز، شناخت جهانی پایینتر و عملکرد اجرایی پایین‌تری را در اواخر زندگی داشتند.
علت ارتباط دیابت زودرس و زوال عقل
مکانیسم‌هایی که تشخیص دیابت در سنین پایینتر را به زوال عقل مرتبط میکنند، به طور کامل شناخته نشده‌اند. کنترل ضعیف‌تر قند خون و عوارض عروقی بیشتر در افراد با سن پایینتر در هنگام تشخیص در مطالعات قبلی گزارش شده است. افراد مبتلا به دیابت که در سنین پایینتر تشخیص داده میشوند، ممکن است شکل فیزیولوژیکی تهاجمی‌تری از دیابت را با کنترل قند خون بدتر، اختلال عملکرد سلول‌های بتا و مقاومت به انسولین داشته باشند. این بررسی توسط یک مطالعه کوهورت ملی از Swedish National Diabetes Register پشتیبانی میشود که نشان داد بزرگسالان با شروع T2DM در سنین پایینتر، پروفایل لیپیدی نامطلوب‌تری دارند، HbA1c بالاتری دارند و در مقایسه با افرادی که T2DM را در اواخر زندگی تجربه میکنند و کنترل قند خون در آنها سریع‌تر رو به وخامت می‌رود. اختلال عملکرد عروقی، کنترل ضعیف قند خون و مقاومت به انسولین از عوامل خطر اختلالات شناختی هستند.
مطالعات نشان داد که چاقی ارتباط بین سن تشخیص و زوال عقل را در میان افراد مبتلا به T2DM تعدیل می‌کند. در حالی که شواهد محدودی در مورد اثر تعدیل‌کننده چاقی بر ارتباط بین سن تشخیص دیابت و زوال عقل وجود دارد، مطالعات نشان داده‌اند که تغییرات BMI در ارتباط بین دیابت و کاهش عملکرد شناختی اختلال ایجاد می‌کند. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده‌اند که چاقی همراه با دیابت با عملکرد شناختی ضعیف‌تر و افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل همراه است. مطالعه کوهورت در سراسر کشور کره جنوبی گزارش داد که افزایش وزن بیش از حد به طور قابل توجهی خطر زوال عقل ناشی از همه علل را در افراد میانسال و مسن مبتلا به T2DM افزایش میدهد. همچنین شواهد نشان میدهد که التهاب و مقاومت به انسولین ناشی از چاقی و دیابت با آمیلوئید و تخریب عصبی الگوی بیماری آلزایمر مرتبط است. افراد با سنین پایینتر در هنگام تشخیص دیابت، کمتر احتمال دارد که کنترل دقیق قند خون را حفظ کنند و وزن کم کنند، که می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی و پروفایل‌های لیپیدی بدتر مرتبط با زوال عقل شود.
کلام پایانی
شواهد نشان میدهد که ارتباط تدریجی بین سن تشخیص دیابت و زوال عقل وجود دارد، به ویژه در افراد چاق. این تحقیقات چارچوبی را برای مطالعات آینده فراهم می‌کند تا مکانیسم‌ها و مسیرهای ارتباط دیابت و زوال عقل را بررسی کنند. مطالعات آینده برای پرداختن به پیچیدگی رابطه T2DM، چاقی و زوال عقل مورد نیاز است. مداخلاتی که به طور خاص چاقی را هدف قرار می‌دهند، ممکن است در پیشگیری از زوال عقل برای بزرگسالان با سن پایینتر در هنگام تشخیص T2D مؤثرتر باشند.