دماسنج پیشانی یا شریان تمپورال چیست و چگونه استفاده می‌شود؟

دماسنج پیشانی یا شریان تمپورال

شریان تمپورال رگی است که از وسط پیشانی عبور می کند. وقتی دماسنج شریان تمپورال (دماسنج پیشانی) نزدیک به پوست پیشانی قرار می‌گیرد میزان گرمایی که این شریان از سطح پوست به بیرون ساطع می کند اندازه گرفته می‌شود. این فناوری مادون قرمز برای اندازه‌گیری انرژی حرارتی بدن استفاده می‌گردد.

 موارد استفاده از دماسنج شریان تمپورال

معمولا افراد در هنگام شک به وجودتب از دماسنج‌ها استفاده می‌کنند. اما این دماسنج‌ها نسبت به دیگرانواع دماسنج‌های موجود در بازار نتایج اندازه گیری دمای بدن را با سرعت بیشتری  به نمایش می‌گذارند.

علاوه بردمای بالای بدن، دیگر علائم احتمالی همراه با تب عبارتند از:

  • تعریق
  • لرز
  • سردرد
  • دردهای عضلانی
  • بی‌اشتهایی
  • بثورات پوستی
  • بی قراری‌
  • ضعف

به طور کلی دمای بدن در حدود ۴۰  درجه سانتیگراد یا بالاتر نشان‌دهنده وجود تب است. چه این محدوده در نوزادان و بزرگسالان متفاوت است، و بروز این درجه دمای بدن برای یک نوزاد نسبت به یک بزرگسال بسیار نگران کننده تر بنظر می‌رسد.

دمای بدن انسان به طور طبیعی در بعدازظهر یا عصر بیشتر از دیگر ساعات شبانه‌روز است. همچنین غذا خوردن و ورزش نیز ممکن است بر دمای بدن فرد تاثیر بگذارد. تب نشانه مبارزه بدن با عفونت‌های باکتریایی و ویروسی است که به طریقی به داخل بدن راه پیدا کرده‌اند؛ بنابراین نشانه خوبی است.

علاوه بر مبارزه بدن با عفونت ها، تب ممکن است به دلایل زیر نیز به وجود بیاید:

  • بیماری های التهابی مثل آرتریت روماتوئید
  • واکنش به داروها و واکسن ها
  • برخی سرطان ها

همچنین بروز تب بسیار بالا می تواند منجر به بروز علائمی مانند گیجی، خواب آلودگی شدید، تحریک‌پذیری و تشنج شود.

 نکات و مراحل استفاده از دماسنج پیشانی(شریان تمپورال)

  1. دستورالعمل هایی را که به هنگام خرید دماسنج همراه آن است به خوبی مطالعه کنید و در مورد نحوه نگهداری از آن اطلاعات کافی کسب کنید.
  2. دماسنج را یک بار روشن و خاموش کنید تا از صحت کارکرد آن اطمینان حاصل کنید.
  3. دماسنج را به پوست وسط پیشانی نزدیک کنید.
  4. دمای نشان داده شده را قرائت کنید.

اگر دمای بدن شما زیر ۴۰ درجه سانتیگراد باشد ایمن تلقی می گردد و اگر بالای این مقدار باشد می توانید با روش‌های گفته‌شده در ادامه، دمای بدن را در منزل پایین بیاورید:

  • وعده های غذایی سبک که هضم آن برای بدن آسان است مصرف کنید.
  • تا حد ممکن در منزل استراحت کنید.
  • مصرف ایبوپروفن، ناپروکسن، استامینوفن یا آسپرین برای کاهش حرارت بدن و بهبود علائم مفید است.
  • دوش آب گرم بگیرید.

اگر با انجام موارد فوق همچنان تب بالای ۴۰ درجه سانتیگراد باقی بماند، خصوصا  در همراهی با علائمی مثل تشنج، از دست دادن هوشیاری، احساس گیجی، گرفتگی‌گردن، مشکل تنفسی، درد های شدید عضلانی، تورم و التهاب در یک ناحیه خاص از بدن و ترشحات واژن یا ادرار با بوی شدید، حتما به پزشکتان مراجعه کنید.

مزایا و معایب استفاده از دماسنج شریان تمپورال

مزیت اصلی استفاده از این دماسنج کارکرد آسان و نمایش سریع نتایج اندازه‌گیری شده است. این ویژگی‌ها باعث شده که دماسنج شریان تمپورال به عنوان بهترین وسیله برای سنجش دمای بدن کودکان مورد استفاده قرار گیرد.

از طرف دیگر از جمله معایب آن هزینه بالای این دستگاه به دلیل استفاده از تکنولوژی مادون قرمز است. هم چنین عدم رعایت نکاتی که باید به منظور کارکرد صحیح این دستگاه در نظر داشت می‌تواند  بر روی نتیجه آزمایش تاثیر بگذارد. برای مثال هنگام استفاده از این دستگاه باید از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید اجتناب کرد. دمای پایین محیط،  پیشانی عرق کرده، تماس دستگاه با پیشانی هنگام اندازه‌گیری نیز از جمله دیگر عوامل مختل کننده نتایج اندازه‌گیری می‌باشد.
به دلیل استفاده گسترده از تب سنج ها در هنگام همه‌گیری کرونا محققان این نوع از دماسنج ها را با سایر روش‌های دماسنجی تماسی موجود که ازطریق سایر اعضای بدن دما را اندازه گیری می‌کنند مقایسه کرده‌اند:

  • دماسنج‌های دهانی که در زیر زبان قرار می گیرد.
  • دماسنج‌های مقعدی که داخل مقعد قرار می‌گیرند و معمولاً به عنوان دقیق‌ترین نتیجه در نظر گرفته می شوند.
  • دماسنج‌هایی که در زیر بغل قرار می‌گیرند.
  • دماسنج تیمپان که داخل گوش قرار می‌گیرد.
  • نتایج دماسنجی در نقاط مختلف بدن متفاوت است. بنابراین پزشکان محدوده های نرمالی برای هر نوع روش دما سنجی اعلام می کنند که همگی در آن اتفاق نظر دارند:
  • دمای دهان در حدود ۳۷ درجه طبیعی تلقی می‌گردد.
  • دمای مقعد ۰.۵ تا ۱ درجه فارنهایت بالاتر از دمای دهان است.
  • دمای گوش ۰.۵ تا ۱ درجه فارنهایت بالاتر از دمای دهان است.
  • دمای زیر بغل معمولاً ۰.۵ تا ۱ درجه فارنهایت کمتر از دمای دهان است.
  • دمای شریان تمپورال در پیشانی معمولاً ۰.۵ تا ۱ درجه فارنهایت کمتر از دمای دهان است.
  • با این همه پزشکان هنوز هم دمای مقعد را دقیق ترین دما در نظر می‌گیرند. بنابراین مثلاً هنگامی که دمای شریان تمپورال را اندازه می‌گیرید و نتیجه ۳۸.۳ درجه گزارش می‌شود، دمای  رکتال یا گوش چیزی در حدود ۳۸.۸ درجه فارنهایت است.
  • این نکته بسیار حائز اهمیت است که همیشه به خاطر داشته باشید هنگام گزارش دمای بدن به پزشک‌تان نوع و روش دماسنجی که با آن خوانش را انجام داده اید نیز ذکر کنید.