بدن شما همچون یک کوره کوچک همواره در حال آزاد کردن گرما است و این گرما هنگامی که در حال انجام دادن کاری هستید از بدنتان متصاعد می‌شود. اگر بدن شما گرمای کمتر یا بیشتری نسبت به حالت معمول آزاد کند، به این معنا است که دارد تلاش می‌کند به شما بفهماند مشکلی به وجود آمده است. معمولا میانگین دمای طبیعی بدن بزرگسالان در حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد شناخته می‌شود، اما دمای پایه بدن هر فرد می‌تواند متفاوت باشد و از مهم‌ترین عوامل موثر بر این دما می‌توانیم به سن، زمان اندازه گیری (معمولا در اوایل صبح دما کمتر و اواخر بعد از ظهر بیشتر است)، فعالیت‌های اخیر و مصرف غذا و مایعات اشاره کنیم.
اگر این چرخه به هر دلیلی دچار اختلال شود و دمای بدن هر فرد از حد معمول کمتر یا بیشتر شود؛ به معنی وجود یک مشکل یا بیماری است. در این زمان بدن با تغییر دما تلاش می‌کند به ما این موضوع را اطلاع دهد تا بتواند با بیماری مقابله کند. حال ممکن است بپرسید چگونه می‌توان دمای بدن انسان را اندازه گرفت؟ چه زمانی بدن تب دارد و چه زمانی دچار افت شدید دما یا همان هایپوترمی می‌شود؟ دمای بدن ۳۵ نشانه چیست؟ ما در این مقاله از مقالات آموزشی سیناکر به معرفی تمامی این موارد خواهیم پرداخت. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید
آنچه در این مقاله خواهید خواند
محدوده دمای طبیعی بدن انسان (دمای نرمال بدن) چقدر است؟
همانطور که گفتیم عوامل زیادی می‌توانند بر دمای نرمال بدن هر فرد تأثیر بگذارند. بنابراین دمای طبیعی بدن شما با همه افراد یکسان نبوده و ممکن است یک درجه با دمای بدن دیگران فرق کند. در قرن نوزدهم یک پزشک آلمانی دمای ۳۷ درجه سانتی‌گراد را به عنوان دمای طبیعی بدن معرفی کرد؛ با این حال تحقیقات جدیدتر بیان می‌کنند دمای پایه در بیشتر افراد نزدیک به ۳۶.۷ درجه سانتی‌گراد است.
به عبارتی دیگر محدوده دما در یک فرد بالغ معمولی حداقل ۳۶.۱ درجه و حداکثر ۳۷.۲ درجه سانتی‌گراد است. البته این بازه در نوزادان شیرخوار و کودکان کمی بالاتر می‌رود و به ۳۶.۶ تا ۳۸ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد. خوب است بدانید دمای بدن شما در طول روز یکسان نبوده و در طول عمرتان مدام تغییر می‌کند. برخی عواملی که باعث این تغییرات می‌شوند عبارتند از:
- زمان روز (اول صبح دما کمتر و آخر بعد از ظهر دما بیشتر است.)
- میزان فعالیت
- سن
- جنسیت (دمای بدن زنان در هر مرحله از چرخه قاعدگی متفاوت است.)
- غذا و مایعات
نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که دمای بدن شما به نسبت این که اندازه گیری را در کدام قسمت بدن انجام می‌دهید تغییراتی خواهد داشت. به عنوان مثال دمایی که از زیر بغل گرفته می‌شود ممکن است یک درجه کمتر از دمایی باشد که از دهان اندازه‌گیری شده است. همچنین دمایی که از رکتوم به دست می‌آید معمولا یک درجه بیشتر از دمای دهان شناخته می‌شود. همچنین خوب است بدانید اپلیکیشن سیناکر به شما کمک می‌کند تا به صورت کاملا آنلاین و در هرزمان دلخواه بتوانید از میزان دمای بدن، وزن، قند خون و حتی شاخص‌های تناسب اندام خود آگاه شوید. در ادامه با روش‌های اندازه گیری دمای بدن بیشتر آشنا می‌شوید.
تب چیست؟
اگر دمای بدن انسان بیشتر از محدوده دمای طبیعی باشد، به آن تب گفته می‌شود. در مقابل اگر دما بیشتر از حد معمول افت کند، شما به هایپوترمی مبتلا شده‌اید. هر دوی این شرایط نیازمند مراقبت و ارزیابی هستند. بنابراین به طور کلی، تب به معنای دمای بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد (۱۰۰.۴ درجه فارنهایت) است. حال چه دمایی بالاتر از بازه نرمال تلقی می‌شود؟ در پاسخ باید بگوییم هر دمایی بالاتر از ۳۸ درجه‌ٔ سانتی‌گراد به منزله تب در نظر گرفته می‌شود. در وهله اول شاید احساس بسیار ناخوشایندی داشته باشید، ولی جای هیچ نگرانی نیست؛ چرا که تب به خودی خود بد شناخته نمی‌شود. بلکه علامتی است که نشان می‌دهد بدن شما دارد با حمله میکروب‌ها و ویروس‌ها مقابله می‌کند.
پیشنهاد: برای خرید تب سنج می‌توانید به فروشگاه اینترنتی سیناکر مراجعه کنید. ما تب سنج دیجیتال غیرتماسی Ario Bt مدل بلوتوث دار را به شما پیشنهاد می‌کنیم، چرا که شما با استفاده از تب سنج دیجیتال غیرتماسی آریو، می‌توانید دمای بدن خود و عزیزانتان را با دقت اندازه‌گیری کرده و تغییرات آن را در قالب نمودار مشاهده کنید. این دستگاه امکان ثبت و ذخیره نتایج دما، ارسال داده‌ها به پزشک و تحلیل هوشمند وضعیت دمای بدن را برای فراهم می‌آورد.
هایپوترمی (Hypothermia) | افت دمای بدن چیست؟
اگر بدن بیشتر از حد معمول گرما از دست بدهد و با افت شدید دما مواجه شود؛ به آن هایپوترمی می‌گویند. این شرایط می‌تواند بسیار جدی و حتّی کشنده باشد. به عبارتی دیگر اگر دمای بدن شما به مقادیر کمتر از ۳۵ درجه سانتی‌گراد برسد، به هایپوترمی دچار شده‌اید.
دمای بدن ۳۵ درجه سانتی‌گراد (۹۵ درجه فارنهایت) نشان دهنده هیپوترمی (Hypothermia) یا افت دمای بدن است.
شاید فکر کنید این اتفاق تنها زمانی می‌افتد که برای مدت طولانی در معرض هوای خیلی سرد قرار بگیرید؛ اما در حقیقت این چنین نیست و حتی در یک مکان سربسته نیز احتمال وقوع آن وجود دارد. اگر به سلامتی خود و مدیریت آن نیز اهمیت می‌دهید، بسته مدیریت هوشمند سبک زندگی سیناکر می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. در این بسته از خدمات زیادی همچون بررسی وزن، میزان پروتئین و چربی و عضله بهره‌مند می‌شوید.
هایپوترمی چه زمانی رخ می‌دهد؟
شناخت عوامل مؤثر بر هایپوترمی می‌توانند به شما کمک کنند از بروز آن پیشگیری کنید یا در زمان ابتلا، به درستی بتوانید با آن روبه‌رو شوید. در این خصوص باید بدانید افرادی که برای مدتی در معرض شرایط نامساعد هوا قرار می‌گیرند یا زمانی که به اندازه کافی گرما وجود ندارد، ممکن است به هایپوترمی گرفتار شوند. به طور کلی نیز این وضعیت در نوزادان و افراد مسن نگران‌کننده‌تر از سایر افراد است و دمای پایین بدن می‌تواند نشانه‌ای از بیماری باشد. نوزادان ممکن است نتوانند به خوبی دمای بدنشان را تنظیم کنند و مستعد این هستند که به سرعت گرما از دست بدهند. پس حفظ دمای طبیعی بدن نوزاد اهمیت بسزایی در پیشگیری از هایپتورمی دارد.
دمای کمتر از ۳۶.۱ درجه‌ٔ سانتی‌گراد در نوزادان بسیار پایین تلقی می‌شود و مراجعه به پزشک را الزامی می‌کند. در زیر با عوامل دیگری که می‌توانند شما را مستعد هایپوترمی کنند آشنا می‌شوید:
- مصرف الکل یا مواد مخدر
- هایپوتیروییدیسم (تیرویید کم‌کار)
- آنورکسی (اختلال اجتناب از غذا خوردن)
- سکته مغزی
- سپسیس (عفونت شدید)
- بیماری پارکینسون
- آسیب عصبی
- سوء تغذیه
- مصرف داروهایی مانند: ضدافسردگی‌ها، ضدجنون‌ها یا آرام‌بخش‌ها
- هنگام بیهوشی
دمای طبیعی بدن کودکان و نوزدان چقدر است؟
دمای طبیعی بدن کودکان و نوزادان بسته به سن، زمان روز و سایر عواملی که در ابتدای مطلب اشاره کردیم می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان یک والدین یا سرپرست مهم است که بدانید دمای طبیعی بدن برای فرزند شما چیست تا بتوانید هنگام بیماری تب آن را به درستی تشخیص دهید. نوزادان و کودکان خردسال دمای بدن بالاتری نسبت به بزرگسالان دارند و دامنه متوسط آن از ۳۶.۶ درجه سانتی گراد تا ۳۸ درجه سانتی گراد است. در ادامه این مطلب بهترین شیوه اندازه گیری این دما را شرح می‌دهیم.
به طور کلی باید بگوییم دمای ۳۸ درجه سانتی‌گراد یا بالاتر در نوزادان و خردسالان تب شناخته شده و باید به پزشک مراجعه شود. با این حال یادآوری این نکته حائز اهمیت است که تب یک بیماری نیست؛ بلکه نشانه‌ای از بیماری یا عفونت بدن است. از رایج‌ترین دلایل تب در کودکان می‌توانیم به عفونت‌های ویروسی، عفونت‌های باکتریایی، دندان‌پزشکی، واکسیناسیون و گرمای بیش از حد اشاره کنیم. توجه داشته باشید اگر کودک شما تب دارد، نظارت بر دمای آن و در نظر گرفتن علائم دیگر مانند استفراغ، اسهال، سرفه یا مشکل در تنفس امری ضروری خواهد بود.
بیشتر بدانید: آموزش اندازه‌گیری دمای بدن و ثبت در نرم‌افزار سیناکر
دمای طبیعی بدن در بزرگسالان
دمای طبیعی بدن در بزرگسالان یک عدد ثابت نیست، بلکه یک محدوده مشخصی می‌باشد که در برخی از قسمت‌های بدن متغیر است، به همین منظور در ادامه شما را با جدول دمای طبیعی بدن بزرگسالان در قسمت‌های مختلف بدن آشنا می‌کنیم.
| روش اندازه گیری | محدوده طبیعی دمای بدن (سانتی گراد) |
| دهانی (زیر زبان) | ۴/۳۶ تا ۴/۳۷ درجه سانتی گراد |
| زیر بغل (آکسیلاری) | ۹/۳۵ تا ۸/۳۶ درجه سانتی گراد |
| مقعدی (رکتال) | ۶/۳۶ تا ۰/۳۸ درجه سانتی گراد |
| پیشانی (تحت مادون قرمز) | ۸/۳۵ تا ۸/۳۷ درجه سانتی گراد |
| گوش (تمپانیک) | ۸/۳۵ تا ۰/۳۸ درجه سانتی گراد |
نحوه استفاده از تب سنج دهانی
یکی دیگر از روش‌های اندازه گیری دمای بدن استفاده از تب سنج دهانی است. برای کودکان بهترین راه دماسنج مقعدی شناخته می‌شود، ولی دمای دهان نیز تشخیص درستی دارد. البته باید توجه کنید این روش فقط زمانی قابل اعتماد است که در کودکان حداقل ۴ سال انجام شود. برای اندازه گیری دمای گوش هم ابتدا مطمئن شوید که از دماسنج مخصوص این کار استفاده می‌کنید. قبل از قرار دادن دماسنج گوش فرزندتان را به عقب بکشید و سپس نوک آن را حدود ۲ ثانیه در گوش او نگه دارید. همچنین بخاطر داشته باشید که دمای زیر بغل، گوش و پیشانی به اندازه دمای مقعد یا دهان دقیق نیست. پس اگر به دنبال پیدا کردن عدد دقیق‌تر هستید، از این روش‌ها صرف نظر کنید.
در زیر مراحل صحیح اندازه گیری دما از طریق دهان را معرفی می‌کنیم:
- قبل از هر کاری ابتدا دماسنج را با آب خنک و صابون بشویید و سپس آبکشی کنید.
- اندازه گیری دما را حتما به زمانی موکول کنید که حداقل ۳۰ دقیقه از خوردن یا آشامیدن کودک شما با مواد غذایی سرد یا گرم گذشته باشد.
- نوک دماسنج را زیر زبان کودک به سمت پشت قرار دهید. از او بخواهید که دماسنج را به جای دندان، با لب‌های خود بگیرد.
- سپس از فرزندتان بخواهید لب‌ها را به گونه‌ای دور دماسنج قرار دهد که ثابت بماند.
- یک دماسنج شیشه‌ای حدود ۳ دقیقه طول می‌کشد تا کار کند. اکثر دماسنج‌های دیجیتالی کمتر از ۱ دقیقه طول می‌کشند. پس زمان دقیق را چک کنید و سپس دماسنج را بیرون بیاورید.
چه زمانی برای تب به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دمای بدن به بیشتر از ۳۹ درجه سانتی‌گراد برسد یا تب شما بیشتر از ۳ روز طول بکشد باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر همراه تب علائم دیگری از قبیل تورم شدید گلو، استفراغ، سردرد، درد قفسه سینه، سفتی گردن یا راش پوستی داشتید نیز باید با پزشک تماس بگیرید. توجه داشته باشید نحوه اندازه گیری دمای کودک سبب می‌شود این اعداد کمی متفاوت باشند و دما از دهان، زیر بغل، گوش، پیشانی یا مقعد با یکدیگر فرق کند.
سؤالات متدوال
در ادامه با برخی از رایج‌ترین پرسش‌های متداول دمای طبیعی بدن آشنا می‌شویم.
۱. علائم تب چیست؟
- لرز
- کاهش اشتها
- سردرد
- درد عضلانی
- تعریق و ضعف
۲. دمای بدن ۳۵ درجه در بزرگسالان نشانه چیست؟
دمای ۳۵ درجه سانتی گراد (۹۵ درجه فارنهایت) در بزرگسالان نشان دهنده هیپوترمی (Hypothermia) یا کاهش دمای بدن است.
۳. دمای بدن ۳۴ درجه نشانه چیست؟| تب ۳۴ درجه خطرناک است؟
دمای ۳۴ درجه سانتی گراد خطرناک است و در بدن انسان افت دمای بدن (هیپوترمی) Hypothermia شناخته می‌شود و می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد.
۴. دمای نرمال بدن چند درجه است؟
دمای طبیعی (نرمال) بدن انسان معمولاً بین ۳۶.۵ تا ۳۷ درجه سانتی گراد است. البته می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.
درود بر شما خسته نباشید.
بعضی مواقع بی حال میشم و عرق سرد میکنم … و حس و حال بی حالی بهم دست میده
آیا ممکنه افت قند یا فشارخون بشه ؟
نه عزیزم ولی امید وارم حالت خوب بشه