اگر نیاز به اندازه گیری فشار خون خود دارید ولی نمی‌خواهید مکررا به مطب پزشک مراجعه کنید؛ این مطلب کاملا مناسب شما خواهد بود. در حقیقت همیشه برای چک کردن فشار خون مجبور نیستید به صورت حضوری به درمانگاه بروید و می‌توانید خودتان آن را در خانه پایش کنید. این موضوع زمانی اهمیت بیشتر پیدا می‌کند که پزشک به شما توصیه کرده باشد به صورت منظم فشارتان را اندازه‌گیری کنید. در این میان طبیعتا مراجعه حضوری دشوار تلقی شده و به دنبال راهی برای حل آن خواهید بود. بنابراین برای یافتن راه حل این مشکل و اطلاع از توصیه‌هایی برای اندازه‌گیری فشار خون و آشنایی قدم به قدم با نحوه بررسی آن در منزل؛ با این مقاله از سیناکر همراه شوید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
معرفی بهترین و بدترین زمان اندازه گیری فشار خون
همانطور که می‌دانید که فشار خون شما به طور موقت تحت شرایط خاصی افزایش می‌یابد. به عنوان مثال بلافاصله بعد از یک تمرین سخت یا یک وعده غذایی که دارای حاوی نمک زیادی باشد. پس اگر می‌خواهید فشار خون خود را کنترل کنید، ممکن است بپرسید بهترین زمان از روز برای اندازه گیری فشار خون چه زمانی است تا دقیق‌قرین اندازه آن به دست آید؟
در حقیقت زمان مناسب برای سنجش فشار خون به برنامه روزانه و سبک زندگی شما بستگی دارد. همچنین این فشار در طول روز به طور مداوم در نوسان است و معمولا در هنگام ورزش و بعد از آن، در بالاترین حد خود قرار دارد. فشار خون در حالت استراحت نیز به ویژه در اول صبح، به پایین‌ترین حد خود می‌رسد. پس بهترین روش برای ارزیابی فشار خون این است که چندین بار در زمان‌های مختلف روز آن اندازه‌گیری کنید تا سطح فشار خون متوسط را بدست آورید. خانم‌های بارداری نیز که نگران سلامت خود و فرزندشان هستند می‌توانند از بسته هوشمند فشار خون مامانیا استفاده نمایند و فشار خود را در هر لحظه مدیریت و کنترل کنند.
توجه داشته باشید برخی افراد در شب فشار خون بالا را تجربه می‌کنند که به آن پرفشاری خون شبانه هم گفته می‌شود. اگر متوجه شدید که فشار خون شما در شب نسبت به روز بالاتر است، حتما پزشک خود را در جریان بگذارید. البته دسته دیگری از افراد هم وجود دارند که فشار خون آن‌ها در روز بیشتر است و به عنوان پرفشاری خون صبحگاهی شناخته می‌شود. معمولا این افزایش بین ساعات 6:00 صبح تا 10:00 صبح رخ می‌دهد. پس اگر متوجه شدید که میزان فشار خونتان در صبح‌ها به طور غیرعادی بالا است؛ حتما فشار خون خود را در طول روز نیز اندازه بگیرید. این کار می‌تواند به پزشکتان کمک کند تا الگوی فشار شما را مورد بررسی قرار دهد و تشخیص درستی داشته باشد.
مهم‌ترین عوامل موثر بر تغییرات فشار خون
توجه داشته باشید زمانی که می‌خواهید فشار خود را بررسی کنید، باید به دنبال پیدا کردن عدد دقیق باشید. پس افزایش یا کاهش موقتی فشار خون در بدن مانع از آن می‌شود که بررسی فشار را به درستی انجام دهید. پس بهتر است قبل از هر کاری با عواملی که می‌توانند بر عدد فشار تاثیر بگذارند، آشنا شوید.
از مهم‌ترین عواملی باعث افزایش موقتی فشار خون خواهند شد می‌توانیم به استرس، سیگار کشیدن، هوای سرد، ورزش، مصرف کافئین و برخی داروها (مانند: داروهای ضدافسردگی) اشاره کنیم. همچنین باید بدانید مصرف یک میان وعده یا یک وعده غذایی سنگین می‌تواند فشار خون را کاهش دهد؛ زیرا خون به سمت سیستم گوارش بدن هدایت می‌شود. در مقابل، اگر یک وعده غذایی با مقدار زیادی نمک بخورید، فشار خون شما افزایش پیدا خواهد کرد.
در خصوص نوشیدنی‌های کافئین‌دار هم باید بگوییم، کافئین موجود در آن‌ها سبب می‌شود ضربان قلب کمی تندتر شده و فشار خون شما را بالا ببرد. سیگار نیز یکی از دلایل ثابت شده افزایش فشار خون است. ناگفته نماند مصرف منظم الکل هم منجر به فشار خون بالا خواهد شد. پس همیشه بهترین کار این است که فشار خون خود را زمانی اندازه بگیرید که برای مدتی درگیر هیچ یک از فعالیت‌های بالا نبوده‌اید.
همچنین توصیه می‌کنیم بین انجام هر یک از موارد بالا و اندازه گیری فشار خون 30 دقیقه فاصله بگذارید و سعی کنید تا حد امکان از موارد مذکور بپرهیزید. همچنین سعی داشته باشید هر روز در یک زمان مشخص و ثابت فشار خون را اندازه بگیرید. ممکن است پزشک از شما بخواهد در طول روز چند نوبت فشار خون خود را چک کنید تا مشخص شود فشارتان نوسان دارد یا خیر. این کار به شما کمک می‌کند با تغییرات فشار خود آشنا شوید تا بتوانید پرفشاری یا کم‌فشاری آن را درمان کنید. برای این کار می‌توانید دستگاه های فشار سنج را دریافت نمایید و از امکانات مختلف آن برای کنترل فشار بهره‌مند شوید.
فشار خون در دوران قاعدگی
در دوران قاعدگی، تغییراتی در فشار خون ممکن است رخ دهد. در بسیاری از زنان، فشار خون در دوران قاعدگی کمی پایین‌تر از حالت عادی است. اما در برخی از زنان فشار خون در دوران قاعدگی بالاتر می‌رود. یکی از دلایل افزایش فشار خون در دوران قاعدگی تغییر در سطح هورمون‌ها است. این تغییرات شامل افزایش سطح هورمون‌های جنسی زنانه مانند استروژن و پروژسترون است. این هورمون‌ها ممکن است باعث تحریک سیستم عصبی همراه با افزایش فشار خون شوند.
همچنین در دوران قاعدگی بدن زنان احتمالاً مایل به انبساط عروق است. این انبساط می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود. با این حال در برخی از زنان فشار خون در دوران قاعدگی به دلیل عوامل دیگری مانند تنش، استرس و یا تغذیه نامناسب بالاتر می‌رود. در کل در صورتی که فشار خون شما در دوران قاعدگی افزایش یا کاهش قابل توجهی داشته باشد، می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید. او می‌تواند شما را در خصوص رفع این مشکلات و حفظ سلامتی قلب و عروق هدایت کند.
راهکارهای مهم قبل از اندازه گیری فشار خون
در این بخش قصد داریم راهکارهایی را معرفی کنیم که باید قبل از تست فشار خون آن‌ها را رعایت کنید. برای شروع ابتدا باید یک محیط آرام پیدا کنید تا بتوانید ضربان قلبتان را بشنوید. آرامش خود را حفظ کنید و مطمئن شوید که دچار استرس یا تنش نیستید. همچنین باید قبل از اندازه‌گیری فشار خون مثانه را تخلیه کنید؛ چرا که مثانه‌ی پر ممکن است روی اعداد به دست آمده اثر بگذارد. در مرحله بعدی می‌بایست آستین پیراهنتان را تا بالای بازو تا بزنید.
اگر آستین لباستان تنگ است، آن را دربیاورید یا از یک لباس آزادتر استفاده کنید. توصیه می‌کنیم 5 الی 10 دقیقه روی یک صندلی کنار یک میز استراحت کنید. بازویتان باید راحت، بی‌حرکت و هم‌ارتفاع با قلبتان قرار داشته باشد. صاف بر روی صندلی بنشینید و کمرتان را به صندلی تکیه دهید. پاها را صاف بگذارید و آن‌ها را به یک دیگر تکیه ندهید. در حالی‌که کف دستتان رو به بالا قرار دارد؛ به ساعدتان بر روی میز استراحت دهید. این موارد نکات مهمی هستند که نقش مهمی در اندازه‌گیری صحیح فشار خون در بدن دارند و سبب می‌شوند عدد به دست آمده دقیق‌تر باشد.
مراحل اندازه‌گیری فشار خون قدم به قدم
مراحلی که در ادامه بیان می‌کنیم به شما یک دید کلی از چگونگی اندازه‌گیری فشار خون در منزل می‌دهد. این روش توسط فشارسنج‌های عقربه‌ای یا دیجیتالی صورت می‌گیرد. خوب است بدانید اگر دستگاه فشارسنج دیجیتال جامپر مدل JPD-HA120 به همراه کارت اشتراک 3 ماهه پزشک سیناکِر را تهیه کرده باشید؛ علاوه‌بر مشاوره متخصصان و پایش سلامت خود، از کتابچه‌ی راهنما نیز بهره‌مند می‌شوید. در این کتابچه‌ها دستورات دقیقی برای نحوه چک کردن فشار خون آورده شده است و باید به دقت آن‌ها را مطالعه نمایید.
1. نبض خود را پیدا کنید.
برای تست فشار اولین کاری که باید بکنید پیدا کردن نبض است. برای این منظور انگشت‌های میانی و اشاره را به آرامی در حاشیه‌ی داخلی نسبت به مرکز خم آرنج (سمت غیراستخوانی آرنج) فشار دهید. (جایی که شریان براکیال قرار گرفته است.) در صورتی که موفق نشدید نبضتان را پیدا کنید و فشارسنج عقربه‌ای استفاده می‌کنید، گوشی پزشکی (استتسکوپ) را در محل ذکر شده قرار دهید. همچنین اگر فشارسنج دیجیتال کمک می‌گیرید، باید کاف فشارسنج را در همان محل که ذکر شد بگذارید.
2. کاف فشارسنج را در محل مناسب محکم ببندید.
در این مرحله باید کاف را روی بازویتان قرار دهید و مطمئن شوید سر گوشی پزشکی روی شریان قرار گرفته است. (در صورت استفاده از فشارسنج عقربه‌ای) . ممکن است بر روی کاف فلشی نقش بسته باشد که محل قرارگیری سر گوشی پزشکی را به شما نشان دهد. لبه‌ی پایینی کاف هم باید 1 اینچ از خم آرنج بالاتر قرار گیرد. در نهایت می‌بایست این کاف را محکم کنید ولی توجه داشته باشید بیش از حد تنگ نباشد. سپس گوشی پزشکی را در گوشتان قرار دهید و آن را در جابه‌جا کنید تا زمانی که بتوانید صدا را به بهترین نحو بشنوید.
3. اندازه گیری فشار با فشارسنج عقربه‌ای
اگر از فشارسنج عقربه‌ای استفاده می‌کنید باید نمایشگر فشار را در دست چپ و پمپ لاستیکی را در دست راست خود نگه دارید. سپس دریچه‌ی هوا را که روی پمپ لاستیکی قرار گرفته است، با چرخش پیچ آن در جهت عقربه‌های ساعت ببندید. در نهایت با فشردن پمپ لاستیکی در دست راستتان کاف را باد کنید. ممکن است در گوشی پزشکی صدای نبضتان را بشنوید. حال باید نگاهتان به نمایشگر فشار باشد و آن قدر کاف را باد کنید تا عقربه 30 درجه (میلی‌متر جیوه) بالاتر از فشار سیستولی مورد انتظارتان را نشان دهد.
در این مرحله شما نباید قادر به شنیدن صدای نبض باشید. همزمان که نگاهتان به نمایشگر فشار است، به آرامی با چرخاندن پیچ دریچه‌ی هوا در خلاف جهت عقربه‌های ساعت، فشار درون کاف را کاهش دهید. سرعت خالی کردن کاف باید طوری باشد که عقربه‌ی فشارسنج به اندازه‌ی 3-2 درجه در هر ضربان قلب پایین بیاید. (ممکن است برای این که بتوانید پیچ را با سرعت مناسب بچرخانید نیاز به تمرین داشته باشید.)
حال باید با دقت گوش کنید تا زمانی که اولین بار صدای نبض را بشنوید. به محض این که این صدا را شنیدید به عددی که عقربه نشان می‌دهد توجه کنید. این عدد فشار خون سیستولی شما است. (نیرویی که خون در هنگام انقباض قلب به دیواره‌ی سرخرگ وارد می‌کند.) سپس باید خالی کردن باد کاف را همچنان به آرامی ادامه دهید. با دقّت گوش کنید تا زمانی که صدای نبض قطع شود. به محض این که دیگر صدایی به گوشتان نرسید، به عددی که عقربه روی آن قرار گرفته است توجه کنید. این عدد فشار خون دیاستولی شما است. (فشار خون در فواصل بین ضربان‌های قلب) در نهایت اجازه دهید کاف کاملا خالی شود.
دقیق‌ترین عدد را زمانی به دست خواهید آورد که دستتان کاملاً صاف نگه داشته شده باشد. به خاطر داشته باشید در صورتی که فشار را با سرعت بیش از حد کاهش دادید یا موفق نشدید نبضتان را بشنوید، دوباره کاف را همان لحظه باد نکنید. قبل از تلاش مجدد یک دقیقه صبر کنید. سپس کاف را دوباره تنظیم کنید و فرایند را تکرار نمایید.
4. اندازه گیری فشار با فشارسنج دیجیتالی
اگر از نمایشگر دیجیتال استفاده می‌کنید باید پمپ لاستیکی را در دست راستتان نگه دارید. سپس دکمه‌ی روشن کردن دستگاه را فشار دهید. تمام علائم باید روی صفحه ظاهر شوند و جلوی هر کدام عدد صفر نقش بسته باشد. این به معنای این است که دستگاه آماده به کار است. حال باید با فشردن پمپ در دست راستتان کاف را باد کنید.
اگر دستگاهی که در اختیار دارید طوری است که به صورت خودکار کاف را باد می‌کند، کافی است دکمه‌ی شروع را فشار دهید. در مرحله بعد باید نگاهتان به نمایشگر باشد و تا زمانی که عدد روی نمایشگر 30 درجه (میلی‌متر جیوه) بالاتر از فشار خون سیستولی مورد انتظارتان برسد، باد کردن را ادامه دهید. سپس به آرامی بنشینید و به نمایشگر نگاه کنید. اعداد فشار خون روی نمایشگر نشان داده خواهد شد. در برخی دستگاه‌ها ممکن است اعداد ابتدا در سمت چپ و سپس در سمت راست ظاهر شوند.
حال صبر کنید تا صدای بوق طولانی به گوش برسد. این صدا به معنای این است که اندازه‌گیری تمام شده است. به نمایشگر دقت کنید. فشار خون سیستولی در سمت چپ نمایشگر و فشار خون دیاستولی در سمت راست نمایش داده می‌شود. تعداد نبضتان هم ممکن است بین دو عدد یا پس از نمایش اعداد فشار خون به نمایش درآید. اجازه دهید کاف کاملا خالی شود. همانند فشارسنج عقره‌ای هم اگر فشار را با سرعت بیش از حد کاهش دادید یا نتوانستید صدای نبض را بشنوید، بلافاصله کاف را باد نکنید و یک دقیقه صبر نمایید. سپس کاف را دوباره تنظیم کرده و فرایند را اجرا کنید.
5. اعداد فشار خون را ثبت کنید.
برای این که بدانید چه زمانی و هر چند وقت باید فشار خونتان را اندازه بگیرید، توصیه‌های پزشک را اجرا کنید. برای این کار هم باید تاریخ، ساعت و اعداد فشار خون سیستولی و دیاستولی را ثبت نمایید. همچنین باید هر گونه شرایط خاص همچون ورزش، وعده‌ی غذایی یا اتفاقات استرس‌زا را در گزارشتان بیاورید. در نهایت به خاطر داشته باشید حداقل یک بار در سال و به خصوص بلافاصله پس از خریداری دستگاه اندازه‌گیری فشار خون، باید آن را نزد پزشک ببرید تا دقّت دستگاه را ارزیابی کند. این عمل با مقایسه‌ی اعداد به دست آمده از دستگاه شما و اعداد به دست آمده از دستگاه فشار خون که در مطب پزشک وجود دارد انجام می‌شود. البته راه دیگر نیز این است که از بسته مدیریت هوشمند سبک زندگی سیناکر به همراه پایش آنلاین پزشک کمک بگیرید تا دیگر نیازی به مراجعه حضوری نداشته باشید.
سخن پایانی
خوشبختانه امروز با وجود دستگاه‌های فشار خون خانگی، اندازه گیری فشارخون کار بسیار ساده‌ای شده است. می‌توانید به تهیه یک دستگاه دقیق و کمی مطالعه به راحتی فشار خون خود و عزیزانتان را اندازه‌گیری کنید و نتایج را با پزشک خود درمیان بگذارید. فراموش نکنید که سیناکر در تمام مراحل بالا در کنار شما است. می‌توانید دستگاه فشار خون سیناکر را تهیه کنید و با حاذق‌ترین پزشکان در اپ سیناکر مشاوره بگیرید.
سلام و درود
خسته نباشید
ببخشید یه سوال؟
در آخر دستگاه دیجیتالی دقیق‌تر اندازه میگیره یا آنالوگ؟
ممنونم …