آموزش نحوه اندازه‌گیری قند خون در خانه و تفسیر اعداد آن

آموزش نحوه اندازه‌گیری قند خون در خانه

میزان قند خون با دستگاه خانگی

هر فرد دیابتی باید سطح قند خون (گلوکز خون) خود را به طور منظم اندازه‌گیری کند. دانستن نتایج آن به شما این امکان را می‌دهد که استراتژی خود برای کنترل بیماری دیابت را تنظیم کنید.
اندازه‌گیری منظم همچنین می‌تواند به شما در جلوگیری از عوارض سلامتی بلند مدت که می‌تواند ناشی از این بیماری باشد، کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهد در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲، پایبند بودن به سطح قند خون و سطح HbA1c هدف شما، احتمال بروز عوارض را کم‌تر می‌کند.

روش‌های آزمایش قند خون

اندازه‌گیری قند خانگی سنتی

شما انگشت خود را با یک سوزن کوچک و تیز به نام لانست سوراخ می‌کنید، یک قطره خون را روی نوار آزمایش قرار می‌دهید و سپس نوار را در یک دستگاه قرار می‌دهید که سطح قند خون شما را نشان می‌دهد.

دستگاه‌ها از نظر ویژگی‌ها، قابلیت حمل، سرعت، اندازه، هزینه و خوانایی (صفحه نمایش بزرگ‌تر یا توضیحات گفتاری در صورتی که مشکل بینایی داشته‌ باشید) متفاوت هستند. دستگاه‌ها در کمتر از ۱۵ ثانیه نتیجه را نشان می‌دهند و این اطلاعات را برای استفاده‌های بعدی ذخیره می‌کنند.

برخی از دستگاه‌ها نیز متوسط قند خون را در یک بازه زمانی محاسبه می‌کنند. برخی از آن‌ها همچنین دارای کیت‌های نرم‌افزاری هستند که اطلاعات را از دستگاه می‌گیرند و نمودارها و جدول‌های نتایج تست‌های گذشته‌ی شما را نشان می‌دهند. دستگاه و نوار قند خون در داروخانه‌های محلی شما موجود است.

دستگاه‌هایی که سایر قسمت‌های بدن شما را آزمایش می‌کنند

بعضی از دستگاه‌ها به شما این امکان را می‌دهند که بازو، ساعد، پایه‌ی انگشت شست و ران خود را آزمایش کنید.

این نتایج ممکن است با سطح قند خون حاصل از نوک انگشت متفاوت باشند. مقادیر در نوک انگشت با سرعت بیشتری تغییر می‌کنند. این امر به ویژه هنگامی ‌اتفاق می‌افتد که قند شما سریع تغییر می‌کند، مانند بعد از غذا یا بعد از ورزش.

اگر علائم کاهش قند خون را دارید، به نتایج آزمایش سایر قسمت‌های بدن خود اعتماد نکنید.

سیستم بررسی و مانیتورینگ مستمر قند

برخی از این دستگاه‌ها با پمپ‌های انسولین ترکیب می‌شوند. آن‌ها به اندازه‌ی نتایج گلوکز از نوک انگشتان دقیق نیستند، امّا آن‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا الگوها و روندهای سطح قند خود را پیدا کنید. همچنین ممکن است پزشکان این دستگاه‌ها را ((وسایل اندازه‌گیری گلوکز میان‌بافتی)) بنامند.

چه زمانی باید قند خون خود را آزمایش کنم؟

هر شخص متفاوت است. پزشک به شما خواهد گفت که چه زمان و هز چند وقت یک‌بار باید سطح قند خود را بررسی کنید.
اگر بیشتر از یک بار در روز انسولین مصرف‌ می‌کنید یا از پمپ انسولین استفاده می‌کنید، متخصصان توصیه می‌کنند که حداقل سه بار در روز قند خون خود را بررسی کنید.

چه چیزی می‌تواند بر نتایج قند خون من تأثیر بگذارد؟

اگر شما کم‌خونی یا نقرس داشته باشید، احتمالاً این نتایج دقیق نباشند. اگر هوا گرم و مرطوب باشد یا شما در ارتفاع زیادی قرار داشته‌ باشید، می‌تواند در نتایج اختلال ایجاد کند. ویتامین C نیز به همین صورت می‌تواند باعث اختلال شود.
اگر شما مرتباً نتایجی را می‌بینید که انتظار نمی‌رود، دستگاه خود را دوباره کالیبره کنید و نوارها را بررسی کنید.
جدول زیر محدوده‌ی ایده‌آل قند خون برای بیشتر بزرگسالان به جز زنان باردار را به شما نشان می‌دهد. دامنه‌ی ایده‌آل شما ممکن است با فرد دیگری متفاوت باشد و در طول روز تغییر می‌کند، بنابراین برای پیدا کردن محدوده‌ی هدف خود، با پزشکتان مشورت کنید.

ایده آل برای بزرگسالان با دیابت زمان اندازه‌گیری
mg/dL 130-70 قبل از وعده‌ی غذایی
کمتر از mg/dL 180 ۱ تا ۲ساعت بعد از شروع وعده‌ی غذایی

نظارت بر قند خون در منزل و HbA1c

بررسی سطح HbA1c خود نیز مهم است. بسیاری از دستگاه‌های اندازه‌گیری قند خانگی می‌توانند قند خون را به طور متوسط نشان دهند که با اندازه‌ی HbA1c همبستگی دارد.

سطح متوسط گلوکز خون (mg/dL) HbA1c (%)
mg/dL 125 ۶
mg/dL 154 ۷
mg/dL 183 ۸
mg/dL 212 ۹
mg/dL 240 ۱۰
mg/dL 269 ۱۱
mg/dL 298 ۱۲

چه موقع باید با دکترم تماس بگیرم؟

در مورد محدوده‌ی هدف برای قند خون خود از پزشکتان سؤال کنید. همچنین، با پزشکتان درباره‌ی راهکاری برای چگونگی کنترل قند خون اندازه‌گیری شده که خیلی زیاد یا خیلی کم است و همچنین زمان تماس با پزشکتان مشورت کنید. درباره‌ی علائم هشدار‌دهنده‌ی قند خون بالا یا پایین بیاموزید و بدانید که در صورت بروز علائم چه کاری می‌توانید انجام دهید.

در طول زمان آن را پیگیری کنید

تمام نتایج اندازه‌گیری‌های خود را ثبت کنید. اکثر دستگاه‌های اندازه‌گیری گلوکز، حافظه‌ای برای این کار دارند. سوابق شما می‌تواند شما را از هر گونه مشکل یا روند مطلع کند.

همچنین، این سوابق اندازه‌گیری به پزشک شما کمک می‌کند تا در صورت نیاز در برنامه‌ی غذایی، دارو یا برنامه‌ی ورزشی شما تغییری ایجاد کند. در هر بار مراجعه به پزشک، این سوابق را به همراه داشته باشید.

چگونگی اندازه گیری قند خون در خانه

این مراحل را دنبال کنید:

  1. دستان خود را به خوبی بشویید و خشک کنید.
  2. یک نوار تست را در دستگاه خود قرار دهید.
  3. با لانستی که همراه بسته‌ی دستگاه اندازه‌گیری شماست، نوک انگشت خود را سوراخ کنید.
  4. انگشت خود را به آرامی ‌فشار دهید یا ماساژ دهید تا جایی که یک قطره خون تشکیل شود.
  5. لبه‌ی نوار آزمایش را به قطره خون تماس داده و نگه دارید.
  6. دستگاه پس از چند ثانیه سطح گلوکز خون شما را روی صفحه نمایش می‌دهد.

چرا باید قند خون خود را بررسی کنید؟

اندازه‌گیری گلوکز خون با نشان دادن موارد زیر به شما در کنترل دیابت کمک می‌کند:

  • چقدر برنامه درمانی دیابت شما خوب کار می‌کند
  • چگونه ورزش‌کردن و غذا بر میزان قند خون شما تأثیر می‌گذارند
  • چگونه مواردی مانند استرس و بیماری بر سطح قند شما تأثیر می‌گذارند
  • داروهای دیابت شما چقدر خوب کار می‌کند
  • چه زمانی سطح قند خون شما خیلی زیاد یا خیلی کم است

چه کسی باید قند خون خود را بررسی کند؟

اگر شرایط زیر را دارید باید سطح قند خود را آزمایش کنید:

  • مصرف انسولین
  • بارداری
  • داشتن مشکل در کنترل سطح گلوکز خون
  • داشتن سطح گلوکز خون پایین، به خصوص بدون علائم هشدار دهنده
  • به دلیل سطح گلوکز خون بالا، کتون داشته باشید

چه زمانی باید قند خون خود را آزمایش کنید؟

بستگی به نوع دیابت شما دارد:

دیابت نوع ۱: این کار به پزشک شما بستگی دارد. آن‌ها می‌توانند به شما پیشنهاد دهند هر روز بین ۴ تا ۱۰ بار اندازه‌گیری کنید. به عنوان مثال، شما می‌توانید قبل از وعده‌های غذایی و میان وعده‌ها، قبل و بعد از ورزش، قبل از خواب و حتی در طول شب سطح قند خونتان را تست کنید. همچنین ممکن است لازم باشد در موارد مریضی، تغییراتی در برنامه‌ی روزمره یا شروع داروی جدید بیشتر اندازه‌گیری کنید.

دیابت نوع ۲: این به آنچه برای درمان دیابت مصرف می‌کنید بستگی دارد:

انسولین: ممکن است پزشک بسته به نوع و مقدار انسولین مصرفی شما، بگوید که چند بار در روز سطح قندتان را اندازه‌گیری کنید. اگر چندین تزریق روزانه انجام می‌دهید، احتمالاً قبل از وعده‌های غذایی و هنگام خواب اندازه‌گیری خواهید کرد. اگر فقط از انسولین طولانی اثر استفاده می‌کنید، ممکن است فقط دو بار در روز، قبل از صبحانه و شام اندازه‌گیری کنید.

داروها: اگر از داروهایی برای کنترل دیابت استفاده می‌کنید، پزشکتان به شما می‌گوید که هر چند وقت یک بار قند خون خود را چک کنید.

تغییر سبک زندگی: اگر به رژیم‌ و ورز‌‌ش متکی هستید، ممکن است لازم نباشد روزانه قند خون خود را اندازه‌گیری کنید.