داروها نقش مهمی در تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌های مختلف دارند. آن‌ها به اشکال مختلف در دسترس هستند و می‌توانند به روش‌های مختلف مصرف شوند. چه به طور مستقل دارو مصرف کنید یا با کمک یک متخصص، درک اهمیت تجویز صحیح دارو برای کاهش خطرات احتمالی ضروری است. در این مقاله اهمیت استفاده از دارو طبق دستورالعمل را بررسی خواهیم کرد و از روش‌های مختلف مصرف دارو صحبت می‌کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
راه‌های مصرف دارو کدامند؟
داروها را می‌توان از راه‌های مختلف، فراتر از روش‌های آشنای تزریقی و قرص‌های خوراکی، مصرف کرد. درک این مسیرهای مختلف برای اطمینان از تحویل مناسب دارو حیاتی است. راه‌های مصرف داروها می‌تواند به چندین شکل مختلف باشد و بستگی به نوع دارو، شکل تولید آن و نحوه استفاده موردنظر دارد. سه مورد بسیار تاثیر گذار در روش مصرف دارو به ترتیب زیر هستند:
- قسمتی از بدن که می‌خواهیم درمان کنیم
- چگونگی عملکرد دارو در بدن
- فرمولاسیون دارو
انواع روش مصرف دارو چگونه است؟
روش مصرف داروها عموما به روش‌های زیر صورت می‌گیرد:
- قرار دادن دارو داخل دهان و نگه داشتن آن بین گونه و لثه.
- با استفاده از لوله گوارشی دارو را مستقیماً به معده یا روده برسانند.
- داروی استنشاقی که استنشاق از طریق لوله یا ماسک صورت می‌گیرد.
- تزریق دارو به داخل ورید که از طریق IV-line تزریق می‌شود.
- تزریق عضلانی که دارو با استفاده از سرنگ به عضله تزریق می‌شود.
- تزریق داخل نخاع که دارو به کانال نخاعی می‌رسد.
- تزریق دارو به داخل بینی از طریق اسپری یا پمپ.
- تزریق دارو در چشم با استفاده از قطره، ژل یا پماد.
- از طریق خوراکی به شکل قرص، کپسول، قرص، یا مایع.
- انتقال دارو به گوش با استفاده از قطره.
- وارد کردن دارو از راه مقعد.
- تزریق زیر جلدی دارو درست زیر پوست.
- قرار دادن دارو در زیر زبان.
- استفاده موضعی از دارو روی پوست
بعضی از داروها را به چند طریق می‌توان مصرف کرد. عمومی‌ترین روش‌های مصرف دارو از طریق خوراکی و تزریق است.
انتخاب روش تجویز دارو به سه عامل کلیدی بستگی دارد:
قسمت خاص بدن که تحت درمان است، مکانیسم اثر دارو در بدن و در آخر فرمولاسیون دارو. به عنوان مثال برخی داروها در صورت مصرف خوراکی ممکن است مستعد تخریب در اسید معده باشند که نیاز به یک راه جایگزین مانند تزریق دارد.
تمرین استعمال صحیح داروها
همه داروها را نمی توان به صورت خودسرانه در خانه یا توسط افراد بدون آموزش تخصصی مصرف کرد. ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، از جمله پزشکان و پرستاران، برای اطمینان از تجویز ایمن دارو تحت آموزش قرار می‌گیرند. آن‌ها دارای دانش جامعی از داروهایی هستند که می‌توانند دارو تجویز کنند، از جمله نحوه تعامل آن‌ها با بدن، زمان بهینه برای تجویز، عوارض جانبی احتمالی، واکنش‌های خطرناک، و روش‌های نگهداری، جابجایی و دفع مناسب.
بنابراین قبل از مصرف خودسررانه دارو به عواقب آن فکر کنید و همیشه سعی کنید قبل از مصرف از یک پزشک مشورت بگیرید. اگر مراجعه حضوری به پزشک برایتان دشوار است می‌توانید از مشاوره آنلاین پزشکان در اپلیکیشن سیناکر استفاده کنید.
ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی در هنگام تجویز دارو به پنج چیز پایبند هستند و تأکید می‌کنند:
- بیمار مناسب
- داروی مناسب
- زمان مناسب
- دوز مناسب
- راه مناسب
حتی با مدیریت حرفه‌ای، اشتباهات دارویی همچنان در ایالات متحده رخ می‌دهد. برنامه MedWatch سازمان غذا و دارو سالانه بیش از 100000 گزارش از خطاهای دارویی دریافت می‌کند. این خطاها می‌توانند در هنگام تجویز دارو، ورود داده‌ها به سیستم‌های رایانه‌ای، تهیه یا توزیع دارو و مصرف دارو رخ دهند. پنج مورد بالا به عنوان یک چارچوب اساسی برای اطمینان از تجویز دقیق و ایمن دارو عمل می‌کنند.
دوز دارو و زمان مصرف آن چگونه است؟
مصرف دوز صحیح همانطور که روی برچسب نسخه یا دستورالعمل‌های ارائه شده ذکر شده است حیاتی است. دوزها به دقت توسط پزشکان تعیین می‌شود و می‌تواند تحت تأثیر عواملی مانند سن، وزن، سلامت کلیه و کبد و سایر شرایط پزشکی باشد. در برخی موارد، یافتن دوز مناسب ممکن است شامل یک فرآیند آزمون و خطا باشد که نیاز به نظارت دقیق توسط ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی در طول درمان اولیه دارد.
برای مثال، داروهایی مانند هورمون‌های تیروئید یا رقیق‌کننده‌های خون اغلب به آزمایش‌های دوره‌ای خون برای تعیین دوز مطلوب نیاز دارند. از طریق این آزمایش‌ها، پزشکان می‌توانند تنظیماتی را انجام دهند تا زمانی که دوزی را پیدا کنند که به اثر درمانی مورد نظر برسد.
برخی از داروها باید غلظت خون خاصی را حفظ کنند تا موثر باشند. آن‌ها باید در زمان‌های تعیین شده، مانند هر روز صبح، برای حفظ سطح مطلوب دارو در بدن تجویز شوند. مصرف زودهنگام یک دوز می‌تواند منجر به سطوح بیش از حد دارو شود، در حالی که از دست دادن یک دوز یا طولانی شدن فاصله بین دوزها می‌تواند منجر به سطوح کمتر از حد مطلوب دارو شود که به طور بالقوه نتایج درمان را به خطر می‌اندازد.
اگر به هر دلیلی مجبور به مصرف طولانی مدت یک یا چند نوع دارو هستید و نیاز است که در این مدت تحت نظر باشید و یا به سرعت از تغییرات غیرعادی و عوارض احتمالی دارو مطلع شوید؛ می‌توانید از کارت اشتراک 1 ساله پایش سلامت سیناکر استفاده کنید.
مشکلات احتمالی هنگام مصرف دارو و نظارت بر آن
عوارض جانبی که شامل اثرات نامطلوب و منفی است، ممکن است با هر دارویی رخ دهد. این اثرات ممکن است شامل واکنش‌های آلرژیک یا تداخل با سایر داروهای مصرفی باشد. برای به حداقل رساندن چنین مسائلی، بسیار مهم است که پزشک خود را در مورد سایر داروهایی که در حال حاضر استفاده می‌کنید یا هر دارویی یا آلرژی غذایی مطلع کنید.
برخی از داروهای پرخطر فقط باید توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی تجویز شوند و در موارد نادر، ممکن است نظارت دقیق در داخل یک مرکز پزشکی برای مشاهده تأثیر دارو بر روی یک فرد ضروری باشد.
اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، باید مراقب هرگونه مشکل یا عوارض جانبی باشید. اطلاع رسانی فوری به پزشک در مورد هرگونه نگرانی برای مدیریت مناسب و تنظیم برنامه درمانی در صورت نیاز بسیار مهم است.
در آخر با پزشک‌تان در مورد مصرف دارو صحبت کنید
برای به حداکثر رساندن فواید دارو و به حداقل رساندن خطرات و عوارض جانبی، رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشک حیاتی است. هر کسی که در تجویز دارو نقش دارد باید دستورالعمل‌های تجویز شده را به دقت دنبال کند. اطمینان از درک کامل رژیم دارویی شما مهم است. اگر سوال یا نگرانی دارید، در ارتباط با پزشک خود دریغ نکنید. همچنین اگر پزشک‌تان از شما دور است و یا دسترسی به او آسان نیست، می‌توانید برای ارتباط با پزشکان مجرب به سایت سیناکر سر بزنید.
سوالات متداول مصرف دارو
برخی از سوالاتی که ممکن است بخواهید بپرسید عبارتند از:
_ آیا می‌توانید دستورالعمل‌ها را برای چند بار مصرف این دارو توضیح دهید؟
_ اگر در حال حاضر یک پرستار این کار را انجام می‌دهد، آیا می‌توانم برای تجویز دارو خودم آموزش ببینم؟
_ من در مصرف داروهایم مشکل دارم. آیا یکی از اعضای خانواده یا ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به من کمک کند؟
_ آیا عوارض جانبی خاصی وجود دارد که باید مراقب آن باشم؟
_ در صورت وجود، بهترین زمان از روز برای مصرف این دارو چه زمانی است؟ یا اینکه اهمیتی ندارد؟
_ آیا تداخلات احتمالی بین این دارو و داروهای دیگری که در حال حاضر مصرف می‌کنم وجود دارد؟
با حفظ ارتباط باز و شفاف با پزشک خود، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که در مورد داروهای خود به خوبی مطلع هستید و فعالانه در مراقبت‌های بهداشتی خود مشارکت می‌کنید
