انواع مختلفی از بیماری های قلبی وجود دارد که هر کدام علائم و درمان‌های خاص خود را شامل می‌شوند. به عنوان مثال برخی از آن‌ها مادرزادی هستند و افراد با مشکلات قلبی به دنیا می‌آیند. این در حالی است که اکثر بیماری‌های قلبی در طول زمان ایجاد می‌شوند و به سبک زندگی و شرایط سلامتی فرد بستگی دارند. در این میان پزشکان برای درمان برخی بیماران، تغییر سبک زندگی و استفاده از داروها را تجویز می‌کنند. برای گروهی دیگر نیز ممکن است فقط با انجام جراحی بهبود حاصل شود. بنابراین در این مقاله از سیناکر با انواع رایج بیماری‌های قلبی، علائم، چگونگی تشخیص و همچنین نحوه درمان آن‌ها آشنا می‌شوید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
آشنایی با رایج‌ترین بیماری های قلبی
بیماری‌های قلبی شامل انواع مختلفی می‌شوند که در این بخش قصد داریم شایع‌ترین آن‌ها را معرفی کنیم. در حقیقت این بیماری‌ها مجموعه‌ای از علائم و آسیب‌ها هستند که می‌توانند سلامت قلب شما را تحت تاثیر قرار دهند. خوب است بدانید هنگامی که نام بیماری قلبی به میان می‌آید، اغلب افراد به شایع‌ترین نوع آن یعنی بیماری عروق کرونر فکر می‌کنند. با این حال بیماری‌های قلبی می‌توانند در قسمت‌های مختلف قلب مانند ریتم، شریان، ماهیچه‌ها و دریچه‌ها پدیدار شوند.
بیماری قلبی عروق کرونر
بیماری عروق کرونر (CAD) شایع‌ترین مشکل قلبی است که بر عروق کرونر که وظیفه خون‌رسانی به ماهیچه قلب را بر عهده دارند، تاثیر می‌گذارد. در این بیماری اکسیژن‌رسانی به عضلات قلب به علت انسداد عروق کرونر و کاهش جریان خون افت پیدا می‌کند. این اتفاق معمولا به دنبال تصلب شرایین که به معنی سخت شدن عروق است، رخ می‌دهد. همچنین باید بدانید بیماری عروق قلبی ممکن است با درد قفسه سینه تظاهر پیدا کند که به آن آنژین صدری می‌گویند. این بیماری می‌تواند به حمله قلبی نیز منجر شود و باید برای درمان آن اقدامات لازم را به عمل آورید. در زیر برخی از عوامل خطرساز در بروز این بیماری را مشاهده می‌کنید:
- افزایش سن: خطر ابتلا به بیماری های قلبی در مردان پس از ۵۵ سالگی افزایش می‌یابد؛ در حالی که در زنان، بعد از یائسگی خطر بروز آن به شدت بالا می‌رود.
- بی‌تحرک بودن و عدم فعالیت بدنی
- ابتلا به دیابت یا سندرم متابولیک
- سابقه خانوادگی بیماری کرونر قلب
- فاکتورهای ژنتیکی
- فشار خون بالا
- داشتن مقادیر بالای کلسترول بد (LDL) یا سطح پایین کلسترول خوب (HDL)
- چاقی و اضافه وزن (برای اندازه گیری شاخص توده بدنی، میزان چربی بدن، عضلات و دیگر اطلاعات لازم می‌توانید بسته آنالیز بدن سیناکر را خریداری کنید.)
- سیگار کشیدن
- استرس
بیماری آریتمی قلبی
به هر نوع الگوی نامنظم در ضربان قلب آریتمی می‌گویند. آریتمی‌های تهدیدکننده حیات اغلب در نتیجهی سایر مشکلات قلبی ایجاد می‌شوند، اما ممکن است خودبه‌خود نیز اتفاق بیفتند. از رایج‌ترین آریتمی‌ها نیز می‌توانیم به تاکی کاردی (ضربان قلب سریع)، برادی کاردی (ضربان قلب آهسته)، فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان قلب نامنظم) و غیره اشاره کنیم.
بیماری نارسایی قلبی
در این بیماری قلب نمی‌تواند خون را به منظور تامین نیازهای بدن به خوبی پمپاژ کند. نارسایی قلبی معمولا به دنبال بیماری‌های عروق قلبی ایجاد می‌شود، اما ممکن است به دلیل ابتلا به بیماری تیروئید، فشارخون بالا، بیماری عضلات قلبی (کاردیومیوپاتی) یا برخی شرایط خاص دیگر نیز رخ دهد. همچنین اگر به فشار بالا مبتلا هستید، برای اندازه گیری دقیق آن می‌توانید از فشارسنج دیجیتال جامپر مدل JPD-HA121 کمک بگیرید و آن را به صورت آنلاین از فروشگاه سیناکر سفارش دهید. از علائم این بیماری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- ضعف شدید یا غش کردن
- احساس خستگی
- تنگی نفس در زمان تحرک یا دراز کشیدن
- تورم در پا یا شکم
- سرفه مدام
- کمبود اشتها
- ضربان نامنظم یا سریع
- کاهش هوشیاری
بیماری‌های دریچه قلب
قلب انسان چهار دریچه دارد که برای استمرار جریان خون در بین چهار حفره قلب، ریه‌ها و عروق خونی باز و بسته می‌شوند. وجود نقص در یکی از دیواره‌ها باعث می‌شود باز و بسته شدن به‌درستی صورت نگیرد؛ در این شرایط ممکن است جریان خون مسدود شود یا نشت خون در بین حفره‌ها رخ دهد. علل مشکلات مربوط به دریچه قلب هم شامل عفونت‌هایی مانند تب روماتیسمی، بیماری مادرزادی قلب،بیماری قلبی ناشی از فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر یا در نتیجهی بروز یک حمله قلبی می‌شوند. در زیر بیماری‌های دریچه قلب را معرفی می‌کنیم:
بیماری آندوکاردیت: این عفونت معمولا توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شود و ممکن است در طول بیماری، بعد از جراحی یا پس از استفاده از داروهای داخل وریدی وارد خون شده و بر قلب اثر بگذارد. این بیماری معمولا به دنبال ابتلای اخیر به بیماری‌های دریچه قلبی بروز پیدا می‌کند. برای درمان آن هم آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند موثر باشند. توجه داشته باشید که این بیماری در صورت عدم درمان تهدیدکننده حیات خواهد بود. همچنین اگر دریچه قلبی در نتیجه بروز اندوکاردیت دچار آسیب شدیدی شده باشد؛ ممکن است جراحی تعویض دریچه لازم شود.
بیماری روماتیسم قلبی: این شرایط در نتیجه آسیب شدید به دریچه‌ها و ماهیچه قلب در اثر تب روماتیسمی مرتبط با استرپتوکوک گلو یا مخملک رخ می‌دهد. بیماری روماتیسم قلبی در اوایل قرن 20 شیوع بیشتری داشت اما امروزه پزشکان با استفاده از آنتی‌بیوتیک در درمان بیماری‌هایی که منجر به آن می‌شود از بروز روماتیسم قلبی جلوگیری می‌کنند. البته باید به خاطر داشته باشید که علائم مربوط به بیماری تب روماتیسمی معمولا سال‌ها پس از ابتلا به عفونت بروز پیدا می‌کند.
بیماری پریکارد قلب
به بیماری‌های مربوط به پرده‌ی اطراف قلب، بیماری پریکارد گفته می‌شود. یکی از این بیماری‌های شایع، پریکاردیت یا التهاب پرده اطراف قلب است که معمولا در اثر ابتلا به برخی عوامل رخ می‌دهد. از این عوامل می‌توانیم به عفونت ویروسی، بیماری‌های التهابی مانند لوپوس، روماتیسم مفصلی یا هر نوع آسیب به پریکارد که اغلب به دنبال جراحی قلب باز اتفاق میفتد، اشاره کنیم. ناگفته نماند برای دریافت دوره‌های هوشمند سلامتی زیر نظر متخصصان، می‌توانید از سرویس پایش آنلاین سیناکر به صورت آنلاین بهره‌مند شوید.
کاردیومیوپاتی (بیماری عضلات قلب)
به بیماری‌های مربوط به ماهیچه قلب یا لایه میوکارد قلب، کاردیومیوپاتی گفته می‌شود. در این شرایط ماهیچه قلب ضخیم، سفت یا کشیده شده و در نتیجهی آن قلب ضعیف خواهد شد و نمی‌تواند خون را به خوبی پمپاژ کند. از جمله عواملی که در بروز این بیماری نقش دارند می‌توانیم به بیماری‌های ژنتیکی قلب، واکنش به برخی داروها یا سموم مانند الکل و عفونت‌های ویروسی اشاره کنیم. همچنین گاهی اوقات کاردیومیوپاتی در اثر شیمی درمانی بروز پیدا می‌کند و در بسیاری مواقع نیز پزشکان نمی‌توانند علت دقیق آن را کشف کنند.
بیماری قلبی مادرزادی
زمانی که تشکیل قلب جنین در رحم به‌درستی صورت نگیرد؛ بیماری‌های مادرزادی قلبی بروز می‌یابند. در نتیجه گاهی مشکلات قلبی بلافاصله بعد از تولد و در باقی موارد بعد از رسیدن به سن بزرگسالی آشکار می‌شوند. از جمله شایع‌ترین مشکلات مادرزادی قلب را در ادامه شرح می‌دهیم:
- نقص در دیواره بین دو بطن: در این شرایط در بین دو بطن چپ و راست قلب سوراخ‌هایی ایجاد می‌شود که برای درمان آن می‌بایست با جراحی سوراخ‌ها بسته شوند.
- بیماری تنگی دریچه ریوی: نوع دیگری از بیماری‌های مادرزادی قلب است. در این وضعیت، باریک بودن دریچه باعث کاهش جریان خون به ریه‌ها می‌شود. برای درمان آن می‌توان با جراحی، دریچه ریوی قلب را باز یا آن را جایگزین کرد.
- بیماری قلبی در نوزدان:در بعضی نوزادان در هنگام تولد یک رگ خونی کوچک به نام مجرای شریانی، آنطور که باید بسته نمی‌شود. در این شرایط مقداری خون به داخل شریان ریوی نشت پیدا می‌کند و قلب را تحت فشار قرار می‌دهد. درمان این بیماری با دارو و گاهی نیز با جراحی صورت می‌گیرد.
علائم بیماری قلبی چیست؟
نشانه‌ها و علائم بیماری قلبی متفاوت هستند که در زیر به مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم. همچنین به خاطر داشته باشید برای مشورت با متخصصان می‌توانید کارت اشتراک پزشک سیناکر تهیه کنید و از خدمات مفیدِ درمانی و مراقبتی بهره‌مند شوید.
درد قفسه سینه: این نشانه حمله قلبی است و حتی می‌تواند یک اورژانس پزشکی باشد. پس اگر درد قفسه سینه دارید و احساس ناراحتی شدید می‌کنید، حتما در اسرع وقت با اورژانس تماس بگیرید. اگر حمله قلبی باشد، معمولا به عنوان احساس سنگینی، سفتی یا فشار در قفسه سینه توصیف می‌شود. توجه داشته باشید اگر این درد همراه با حالت تهوع باشد، احتمال بیشتری است که به بیماری قلبی مربوط شود.
درد معده یا سوء هاضمه: سوء هاضمه یا احساس سوزش در قفسه سینه/معده می‌تواند نشانه‌ای از حمله یا مشکلات قلبی باشد. علت آن نیز این است که قلب و مجرای معده همگی دقیقا در کنار یکدیگر قرار دارند و این یک چالش بزرگ هم برای عموم و هم برای پزشکان است. تفکیک درد معده از درد قلب دشوار است؛ بنابراین اگر احساس درد شدیدی داشتید حتما به پزشک برای تشخیص مراجعه کنید.
احساس گرما و سردی همراه با درد قفسه سینه
پا درد: اگر هنگام راه رفتن احساس گرفتگی و درد در ساق پا داشتید، ممکن است نشانگر بیماری شریانی محیطی (PAD) باشد. معمولا این نشانه در افراد سیگاری و افرادی که دیابت دارند شایع است.
درد بازو: اگر این درد به‌ویژه در بازوی چپ یا گردن دیده شود، احتمال ابتلا به بیماری قلبی بیشتر از سوء هاضمه است.
درد فک یا کمر: طبق گفته متخصصان با حملات قلبی ممکن است درد در فک یا کمر احساس شود.
احساس خفگی: اگر احساس خفگی، تنگی نفس یا احساس سفتی یا درد در گلو پس از مدت کوتاهی برطرف نشود، می‌تواند نشان از بیماری قلبی باشد.
تورم مچ پا: این یک نشانه جدی است؛ چرا که می‌تواند خبر از نارسایی قلبی بدهد. (به خصوص اگر مچ پاها واقعا بزرگ شوند.) البته توجه داشته باشید که این علائم فقط به بیماری قلبی مربوط نیست؛ بلکه فشار خون بالا و داروهای کاهش فشار هم می‌تواند منجر به تورم مچ پا شود.
خستگی مفرط: احساس خستگی دائمی می‌تواند نشانه‌ای از نارسایی قلبی و همچنین سایر بیماری‌ها باشد.
ضربان قلب نامنظم: اگر قلب شما خیلی سریع و به‌طور نامنظم می‌تپد، بهتر است حتما سری به پزشک بزنید.
نحوه تشخیص بیماری قلبی چگونه است؟
برخی از معاینات ساده می‌توانند اولین نشانه‌ها را در مورد اینکه آیا به بیماری قلبی مبتلا هستید یا خیر به پزشک اعلام کنند. به عنوان مثال در وهله‌ی اول متخصص از گوشی پزشکی برای شنیدن ضربان قلب شما استفاده می‌کند. با گوش دادن به این ضربان می‌تواند سلامت قلب و دریچه‌های آن را بررسی کند. سپس برای بررسی ضربان و ریتم قلب نبض شما را می‌گیرد؛ چرا که هر نبض با ضربان قلب مطابقت دارد که خون را به داخل شریان‌ها پمپاژ می‌کند. بررسی نبض همچنین به پزشک می‌گوید که قدرت جریان خون در نواحی مختلف بدن شما چقدر است و قلبتان چقدر سریع می‌زند.
یکی دیگر از روش‌های تشخیص بیماری قلبی، چک کردن فشار خون است؛ زیرا این نیرویی است که قلب شما برای پمپاژ خون به اطراف بدن نیاز دارد. فشار خون با دو عدد اندازه گیری می‌شود که فشار خون سیستولیک و دیاستولیک هستند.
فشار سیستولیک فشاری است که در شریان‌های شما هنگام فشردگی قلب وجود دارد. فشار خون دیاستولیک هم به فشاری که در شریان‌های شما زمانی که قلب در حال استراحت است می‌گویند.
معمولا محدوده فشار خون طبیعی برای بزرگسالان کمتر از 120 روی کمتر از 80 است. البته این اعداد ممکن است بسته به سن، وضعیت قلب، احساسات، زمان اندازه گیری در روز، سطح فعالیت و داروهای مصرفی بالا یا پایین برود.
افزون بر این موارد، پزشک شما همچنین می‌تواند با نگاه کردن به سایر قسمت‌های بدن مانند چشم‌ها، بازوها، پاها و پوست در مورد سلامت قلب اطلاعات کسب کند. این کار به او نشان می‌دهد که آیا بدن شما خون کافی دریافت می‌کند یا خیر. اگر تورمی نیز وجود داشته باشد، احتمالا به این معنی است که قلب به خوبی پمپاژ ندارد. در نهایت باید بدانید تشخیص بیماری قلبی می‌تواند از طریق آزمایش خون برای بررسی کلسترول و سایر مواردی که ممکن است نشانه بیماری قلبی باشد تجویز شود. از دیگر آزمایش‌ها هم می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- سونوگرافی یا اکوی قلب (اکوکاردیوگرافی)
- اسکن قلب (پرفیوژن)
- اشعه ایکس قفسه سینه
- تست استرس
- تست جدول شیب قلب (آزمایش شیب جدول)
- کاتتریزاسیون قلبی
- تست الکتروفیزیولوژی
- سی تی اسکن قلب
- بیوپسی میوکارد
- MRI قلب
- پریکاردیوسنتز
معروف‌ترین راه‌های درمان بیماری های قلبی
براساس نوع مشکل قلبی که دارید، برای درمان آن ممکن است لازم باشد تغییراتی در زندگی روزمره خود ایجاد کنید. همچنین پزشک می‌تواند دارو تجویز کند یا جراحی را ضروری بداند. در زیر با این راه‌ها بیشتر آشنا خواهید شد:
- تغییر سبک زندگی: به عنوان مثال چربی‌های اشباع شده از رژیم غذایی را حذف کنید. برنامه ورزشی منظم داشته باشید. از محصولات تنباکو یا سیگار بپرهیزید. رژیم غذایی دوستدار قلب را جایگزین عادات ناسالم غذایی کنید.
- مصرف دارو: با دارو می‌توانید فشار خون و کلسترول را کاهش دهید. همچنین برخی داروها می‌توانند به نارسایی قلبی یا ریتم غیرطبیعی قلب کمک کنند. مصرف مداوم این داروها طبق تجویز پزشک، ضروری است.
- جراحی‌ها: از این جراحی‌ها می‌توانیم به جراحی قلب باز، جراحی کم تهاجمی یا فرسایش اشاره کنیم. سایر روش‌ها هم شامل کاتتریزاسیون، استنت گذاری یا کاردیوورژن می‌شوند.
- شرکت در یک برنامه توانبخشی قلبی: این برنامه تحت نظارت متخصصان است و می‌تواند سلامت قلب شما را تقویت کند. به عبارتی دیگر برنامه توانبخشی قلبی شامل مدیریت تغذیه، ورزش و مشاوره‌های کاهش استرس و آرامش روان می‌شود.
چگونه می‌توان از بیماری قلبی پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از بیماری قلبی و کاهش خطر ابتلا به آن‌ها می‌توانید تعدادی نکات ضروری را به خاطر داشته باشید و آن‌ها را به صورت منظم در زندگی روزمره خود رعایت کنید. در ادامه این روش‌ها را مشاهده می‌کنید:
- وزن خود را در محدوده سالم نگه دارید و آن را حفظ کنید. اگر به چاقی یا اضافه وزن مبتلا هستید، لاغر کنید.
- برای کنترل و مدیریت دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا تلاش کنید. برای این کار می‌توانید بسته مدیریت هوشمند سبک زندگی سیناکر را سفارش دهید.
- در بیشتر هفته هر روز حداقل 30 تا 60 دقیقه ورزش داشته باشید.
- سطح استرس خود را کاهش دهید.
- غذاهای کم نمک و بدون چربی اشباع شده بخورید. برای اطلاع از رژیم‌های غذایی سالم برای قلب می‌توانید از اپلیکیشن سیناکر دوره‌های سلامتی مربوطه را تهیه کنید.
- از هرگونه استفاده از مواد مخدر و سیگار بپرهیزید.
در نهایت برای اینکه قلب سالمی داشته باشید و کمتر در معرض ابتلا به بیماری قرار بگیرید؛ توصیه می‌کنیم توجه بیشتری را به سبک زندگی خود اختصاص دهید. برای این کار ورزش و تغذیه سالم را فراموش نکنید! همچنین اگر به فشار خون بالا مبتلا هستید، می‌توانید بهترین دستگاه های فشار سنج را به صورت آنلاین از فروشگاه اینترنتی سیناکر به صورت آنلاین خریداری کنید.
