پایش گلوکز خون یا همان قند خون یکی از جنبه‌های مهم مدیریت دیابت است. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از گلوکومتر یا همان دستگاه تست قند خون برای اندازه گیری سطح گلوکز خون خود استفاده می‌کنند. این امر با توجه به فراگیر شدن دیابت و عدم امکان مراجعه حضوری به آزمایشگاه‌ها افزایش یافته است. می‌دانیم که هنگام استفاده از دستگاه قند خون باید از انگشتان دست نمونه خون دریافت کرد. با این حال، این سوال بسیاری از افراد ممکن است که آیا از می‌توان انگشتان مختلف، قند خون متفاوتی دریافت نتیجه گرفت؟ و یا اینکه فشار بیش از حد به نوک انگشتانشان می‌تواند بر دقت نتیجه‌گیری دستگاه تأثیر بگذارد؟ در این مقاله با سیناکر همراه باشید تا به این سوالات بصورت شفاف پاسخ دهیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
نتیجه تست قند خون از انگشتان متفاوت فرق خواهد کرد؟
در پاسخ این سوال باید گفت که می‌توان نمونه خون را از انگشتان مختلف دریافت کنید و پاسخ تست ممکن است کمی متفاوت باشد. این موضوع به این دلیل اتفاق می‌افتد که جریان خون و ترکیب خون می‌تواند از انگشتی به انگشت دیگر به میزان ناچیزی متفاوت باشد. این تفاوت معمولاً به اندازه کافی قابل توجه نیست که بر مدیریت دیابت تأثیر بگذارد. در واقع پاسخ نهایی این است که تفاوتی ندارد از چه انگشتی برای نمونه‌گیری تست دیابت استفاده می‌کنید.
بر اساس مطالعه‌ای که در مجله علم و فناوری دیابت منتشر شده است، نمونه گیری خون از انگشتان مختلف می‌تواند منجر به اختلاف تا 5 واحد در گلوکومتر شود. این مطالعه نشان داد که تفاوت در نتایج زمانی که نمونه‌های خونی از انگشت شست و انگشت کوچک گرفته می‌شد بسیار مهم بود، زیرا این انگشت‌ها به ترتیب بالاترین و پایین‌ترین سطح گلوکز را داشتند.
دلیل تفاوت در نتایج به دلیل تفاوت در جریان خون و ترکیب بافت در بین انگشتان است. جریان خون در انگشتان از انگشت اشاره به انگشت کوچک کم می‌شود. بنابراین، قند خون در انگشت اشاره معمولاً کمی بیشتر از انگشت کوچک است. انگشت شست منبع خون بیشتر و بافت عضلانی بیشتری دارد، در حالی که انگشت کوچک خون کمتر و بافت چربی بیشتری دارد. ترکیب خون نیز از انگشتی به انگشت دیگر کمی متفاوت است. به عنوان مثال، انگشتان اشاره و میانی معمولاً نسبت به انگشتان حلقه و کوچک حاوی مقادیر بیشتری گلوکز هستند.این تفاوت‌ها می‌تواند بر میزان گلوکز موجود در نمونه خون تأثیر بگذارد و می‌تواند منجر به نتیجه‌گیری نادرست دستگاه قند خون شود.
در هنگام گرفتن نمونه، بیش از حد به انگشتتان فشار وارد نکنید.
مطمئن شوید که در هنگام گرفتن نمونه خون هیچ فشاری به انگشت مورد نظر وارد نکنید. توجه داشته باشید که فشار بیش از حد به نوک انگشتان می‌تواند اثرات منفی داشته باشد و در نتایج تاثیر گذار است. وقتی انگشت خود را برای گرفتن نمونه خون خراش می‌دهید، فقط می خواهید به اندازه‌ای عمیق به پوست نفوذ کنید تا مقدار کمی خون بکشید. اگر بیش از حد به انگشت فشار وارد کنید، می‌توانید به بافت اطراف محل سوراخ آسیب بزنید و حتی به ورید (سیاهرگ) آسیب وارد کنید. این موضوع می‌تواند منجر به این شود که دستگاه قند خون مقدار قند خون را بالاتر نتیجه‌گیری کند. زیرا نمونه ممکن است حاوی مایع بافتی بیشتر و خون کمتری باشد.
علاوه بر این، اگر بیش از حد به نوک انگشتان خود فشار وارد کنید، ممکن است قسمت‌هایی از ورید یا همان سیاهرگ نیز آسیب ببیند و بیرون بیاید. این موضوع می‌تواند باعث آسیب بیشتر به بافت‌های اطراف شود و منجر به تورم، کبودی و حتی عفونت شود. مهم است که هنگام سوزن زدن به انگشت خود با ملایمت رفتار کنید و از استفاده مکرر از همان انگشت خودداری کنید، به خصوص اگر متوجه علائم آسیب یا ناراحتی شده‌اید. برای جلوگیری از فشار بیش از حد به نوک انگشت، هنگام استفاده از گلوکومتر نکات زیر را رعایت کنید:
- هر دفعه از یک سوزن جدید و تیز استفاده کنید.
- سوزن را به طور عمودی به نوک انگشت خود وارد کنید.
- فقط به اندازه کافی فشار وارد کنید تا خون شروع به جریان کند. مقدار کمی خون نیاز دارید.
- اگر خونریزی از نوک انگشت شما ادامه داشت، با پزشک خود مشورت کنید.
به طور خلاصه، در حالی که می‌توان قند خون را از انگشتان مختلف دریافت کرد و نتایج متفاوت گرفت، اما معمولاً این تفاوت به اندازه کافی قابل توجه نیست که بر مدیریت دیابت تأثیر بگذارد. با این حال، مهم است که هنگام سوزن زدن به انگشت خود برای نمونه خون از فشار دادن بیش از حد به نوک انگشتان خود اجتناب کنید، زیرا این امر می‌تواند باعث آسیب بافتی شود و بر دقت نتیجه‌گیری دستگاه قند خون تأثیر بگذارد. با پیروی از تکنیک‌های مناسب پایش قند خون، می‌توانید از دقیق بودن نتایج اطمینان حاصل کنید و دیابت خود را بهتر مدیریت کنید.
چرا آگاهی از این موضوع اهمیت دارد؟
برای افراد مبتلا به دیابت مهم است که از این تنوع بالقوه در نتایج آگاه باشند. مبتلایان باید اقداماتی را برای اطمینان از خواندن دقیق نتایج انجام دهند. یکی از راه‌های به حداقل رساندن تغییرات این است که به طور مداوم از همان انگشت یا مجموعه انگشتان برای آزمایش قند خون استفاده کنید. این موضوع می‌تواند به ایجاد پایداری در خواندن نتایج کمک کند و می‌تواند تشخیص هر گونه تغییر قابل توجه در سطح گلوکز خون را آسان‌تر کند.
درصورتی که در هر روز، چندین بار نمونه خون از خودتان می‌گیرد، بهتر است از انگشتان مختلف نمونه بگیرید تا آسیبی به یک انگشتتان نرسد؛ اما اگر در بازه‌های طولانی‌تری از دستگاه تست قند خون استفاده می‌کنید، برای دقت بیشتر بهتر است از یک انگشت نمونه بگیرید.
پیشنهاد مطالعه: چه عواملی بر دقت دستگاه‌های اندازه‌گیری قند خون تأثیر می‌گذارد؟
نکاتی که باید هنگام خون گرفتن با دستگاه قند خون رعایت کنید
نکاتی که باید هنگام خون گرفتن با دستگاه قند خون رعایت کنید تا هم موارد بهداشتی را رعایت کنید و هم نتیجه مطلوب را دریافت کنید:
- آمادگی
قبل از خون گرفتن، حتماً به این نکات توجه کنید. دستورالعمل های دستگاه قند خون خود را دنبال کنید. اگر دارویی مصرف می کنید، حتماً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید. اگر از نظر پزشکی مشکلی دارید، حتماً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
- موقعیت مناسب
هنگام خون گرفتن، باید در موقعیتی راحت قرار بگیرید. اگر از صندلی استفاده می‌کنید، پاهای خود را روی زمین قرار دهید و به پشت تکیه دهید. اگر از تخت استفاده می‌کنید، به پشت دراز بکشید و پاهای خود را روی زمین قرار دهید. ایستاده نمونه دادن یا نشسته نمونه دادن در نتیجه تست قند خون تأثیرگذار است. به طور کلی، سطح قند خون در حالت ایستاده نسبت به حالت نشسته بالاتر است. این به این دلیل است که در حالت ایستاده، جریان خون به اندام های پایینی بدن افزایش می‌یابد و این امر می‌تواند باعث آزاد شدن گلوکز از کبد شود. این امر می‌تواند منجر به تشخیص نادرست دیابت یا عدم کنترل مناسب قند خون شود.
برای کاهش تأثیر وضعیت بدن بر نتیجه تست قند خون، توصیه می‌شود که نمونه گیری را در حالت نشسته انجام دهید. اگر به دلایلی مجبور به نمونه گیری در حالت ایستاده هستید، بهتر است چند دقیقه قبل از نمونه گیری، چند دقیقه بنشینید تا سطح قند خون شما به حالت نشسته نزدیک شود.
- شستشوی دست‌ها
راه دیگر برای به حداقل رساندن تغییرات، اطمینان از روش نمونه گیری خون مناسب است. این شامل شستن دست‌ها با آب گرم و صابون، اجازه دادن به دست‌ها برای خشک شدن کامل و استفاده از سوزن تمیز برای هر آزمایش است. ماساژ انگشت قبل از آزمایش می‌تواند به افزایش جریان خون و اطمینان از نتیجه‌گیری دقیق‌تر کمک کند. قبل از خون گرفتن، بنابراین حتماً دست‌های خود را با آب و صابون به خوبی بشویید، این کار همچنین به جلوگیری از انتقال عفونت کمک می‌کند.
- استفاده از تجهیزات مناسب
تجهیزات مورد نیاز برای خون گرفتن را از پزشک یا پرستار خود دریافت کنید. این تجهیزات معمولاً شامل دستگاه قند خون، نوار تست قند خون، سوزن یا قلم لنست است.
- تمیز کردن محل خون گیری
قبل از خون گرفتن، محل خون گیری را با یک پنبه الکلی تمیز کنید. این کار به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. برای انجام خون گیری با دستگاه قند خون، معمولاً از نوک انگشت استفاده می‌شود. با این حال، می‌توانید از سایر نقاط بدن مانند بازو، ساعد یا ران نیز استفاده کنید. اگر از سایر نقاط بدن استفاده می‌کنید، باید دستورالعمل‌های دستگاه قند خون خود را دنبال کنید.
- خون گیری
خون گیری را طبق دستورالعمل‌های دستگاه قند خون خود انجام دهید. اگر از سوزن یا قلم لنست استفاده می‌کنید، به آرامی و با دقت عمل کنید. استفاده نادرست از سوزن یا قلم لنست می‌تواند بر دقت نتیجه تست قند خون تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، اگر سوزن یا قلم لنست به درستی وارد نوک انگشت نشود، ممکن است نمونه خون کافی گرفته نشود. این امر می‌تواند منجر به نتایج غیر دقیق شود. برای اطمینان از دقت نتیجه تست قند خون، باید از سوزن یا قلم لنست جدید و تیز استفاده کنید. همچنین، باید دستورالعمل‌های استفاده از سوزن یا قلم لنست را به دقت دنبال کنید.
- قرار دادن نوار تست
نوار تست را طبق دستورالعمل های دستگاه قند خون خود در دستگاه قرار دهید. کیفیت نوار تست قند خون بر دقت نتیجه تست قند خون تأثیر می‌گذارد. نوار تست‌های قدیمی یا تاریخ مصرف گذشته ممکن است دقت کمتری داشته باشند. همچنین، اگر نوار تست‌ها به درستی نگهداری نشوند، ممکن است دقت آنها کاهش یابد. برای اطمینان از دقت نتیجه تست قند خون، باید از نوار تست‌های جدید استفاده کنید. همچنین، باید نوار تست‌ها را در دمای اتاق نگهداری کنید و آنها را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید. قبل از استفاده از نوار تست، آن را به آرامی تکان دهید تا خون به طور مساوی در آن پخش شود و پس از استفاده، آن را دور بیندازید. می‌توانید با کیفیت‌ترین نوارهای تست قند خون را از فروشگاه آنلاین سیناکر تهیه کنید.
- خواندن نتیجه
پس از چند ثانیه، نتیجه قند خون شما روی صفحه نمایش دستگاه ظاهر می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بهترین دستگاه تست قند خون می‌توانید مقاله مربوط به راهنمای انتخاب بهترین دستگاه اندازه‌گیری قندخون (گلوکومتر) را مطالعه نمایید تا خرید بهتری داشته باشید.
- نگهداری از دستگاه قند خون
دستگاه قند خون خود را طبق دستورالعمل های سازنده نگهداری کنید و دستگاه قند خون خود را تمیز و ضد عفونی کنید. از نوار تست‌های مناسب با دستگاه قند خون خود استفاده کنید.
در ادامه چند نکته اضافی وجود دارد که می‌تواند به شما در انجام خون گیری با دستگاه قند خون کمک کند:
- اگر از ترس از سوزن رنج می‌برید، با پزشک یا پرستار خود در مورد راه‌های کاهش اضطراب خود صحبت کنید.
- اگر خون گیری برای شما دردناک است، به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
- اگر بعد از خون گیری احساس سرگیجه یا حالت تهوع کردید، دراز بکشید و پاهای خود را بالا ببرید.
- در صورت بروز هرگونه مشکل در حین یا بعد از خون گیری، حتماً با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید.
سعی کردیم هر آنچه برای انجام یک تست قند خون بی‌نقص نیاز دارید را دراختیارتان بگذاریم. با رعایت نکات بالا می توانید از خون گیری با دستگاه قند خون به طور ایمن و دقیق انجام دهید.
بیشتر بدانید: چگونگی اطمینان از صحت دستگاه اندازه گیری قند خون (گلوکومتر)
کلام آخر
نمونه‌گیری با دستگاه قند خون می‌تواند از نقاط مختلف بدن و از انگشتان متفاوت دست انجام شود. هرچند این موضوع باعث تفاوت حدود پنج درصدی در نتایج می‌شود اما با افزایش آگاهی و رعایت نکات گفته شده همچنان می‌توان یک آزمایش قند خون قابل اطمینان را در منزل تجربه کرد. موضوعی که حائز اهمیت است، استفاده درست از دستگاه قند خون و عدم آسیب به بدن هنگام نمونه گیری است. با رعایت موارد گفته شده بدون نگرانی از دستگاه قند خون برای کنترل دیابت خود در منزل استفاده کنید. می‌توانید دستگاه تست قند خون دیابان همراه با 25 عدد نوار تست قندخون را از فروشگاه سیناکر تهیه کنید. این دستگاه مورد تایید متخصصان و کاربران است و دقیق‌ترین نتایج را ارائه می‌کند.