زمانی که قرار است به هر علت ساعات زیادی را درمعرض تابش نور خورشید باشید، باید خود را دربرابر آفتاب سوختگی محافظت کنید. حتی در روزهای ابری، محافظت از پوست مهم است زیرا اشعه ماوراء بنفش (UV) می تواند از ابرها عبور کند و باعث آفتاب سوختگی شود. اشعه ماوراء بنفش از سطوحی مانند شن، برف و سیمان منعکس می شود و برف می تواند تا 30 درصد بازتاب داشته باشد و باعث آفتاب سوختگی شدید شود. همچنین پرتوهای خورشید می توانند در آب زلال نیز نفوذ کنند. پس خطر آفتاب سوختگی همیشه وجود دارد و باید دربرابر آن آمادگی و آگاهی لازم را کسب کنیم.
روش‌های موثر زیادی برای پیشگیری از آفتاب‌سوختگی وجود دارد، مانند اجتناب از تابش نور خورشید در ساعات اوج تابش، استفاده از ضدآفتاب و پوشش با لباس‌های مناسب. رعایت این موارد بدرستی برای همه اهمیت دارد به ویژه برای کودکان و افرادی با پوست روشن که به‌راحتی دچار افتاب سوختگی می‌شوند. در این مقاله از سیناکر بطور مفصل به بررسی روش‌های پیشگیری از آفتاب‌سوختگی می‌پردازیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
راه‌های جلوگیری از آفتاب سوختگی
برای جلوگیری از آفتاب سوختگی و حفاظت از پوست خود در برابر تاثیرات مضر نور خورشید، می‌توانید از راه‌های زیر استفاده کنید:
استفاده از ضدآفتاب
انتخاب یک ضدآفتاب با SPF مناسب برای پوست خود بسیار مهم است. SPF نشان‌دهنده توانایی محافظتی ضدآفتاب است. برای استفاده روزانه SPF 30 به عنوان حداقل توصیه می‌شود. ترکیبات فعال کرم‌های ضد آفتاب شامل مواد معدنی (به عنوان مثال، اکسید تیتانیوم یا اکسید روی) است که یک مانع فیزیکی در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) ایجاد می‌کند و یا مواد شیمیایی آلی که اشعه UV را جذب می کنند. فرمولاسیون ضد آفتاب (ژل، لوسیون و اسپری) معمولاً حاوی چندین ماده فعال و اغلب ترکیبی از عوامل فیزیکی و شیمیایی است. در ادامه بیشتر درمورد ضدآفتاب‌ها صحبت می‌کنیم.
پوشش مناسب برای جلوگیری از آفتاب سوختگی
لباس‌هایی با بافت‌های چگال و رنگ‌های تیره می‌توانند از تابش مستقیم نور خورشید به پوست جلوگیری کنند. لباس‌هایی که از پارچه‌های تنگ و تیره بافته می‌شوند نسبت به پارچه‌های رنگ روشن محافظت بیشتری دارند، اگرچه ممکن است احساس ناراحتی بیشتری داشته باشند زیرا UV بیشتری را جذب می‌کنند که به گرما تبدیل می‌شود. برخی از تولید کنندگان لباس‌های ضد آفتاب با SPF دارند. علاوه بر ضد آفتاب، پوست در معرض دید را با کلاه لبه پهن، پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشانید. کلاه ساخته شده از مواد محکم بافته شده می‌تواند سایه‌ای برای صورت، گوش‌ها و پشت گردن ایجاد کند. عینک آفتابی که 100 درصد از اشعه ماوراء بنفش محافظت می کند می تواند خطر ابتلا به آب مروارید (کدر شدن عدسی چشم) را کاهش دهد. عینک‌های پیچی (wraparound glasses) کامل‌ترین محافظت را در برابر نور خورشید ارائه می‌دهند.
اجتناب از نور خورشید در ساعات اوج
سعی کنید در ساعات بین 10 صبح تا 4 بعد از ظهر از قرار گرفتن در نور مستقیم آفتاب خودداری کنید، زیرا در این ساعات تابش مضر نور خورشید بیشتر است.
به دنبال سایه باشید
در صورتی که نمی‌توانید از قرار گرفتن در آفتاب در ساعات اوج خودداری کنید، در سایه قرار بگیرید. سایه از تابش مستقیم آفتاب محافظت می‌کند. مناطقی که سایه دارند، اشعه ماوراء بنفش کمتری دریافت می‌کنند و می‌توانند احتمال ابتلا به آفتاب سوختگی را کاهش دهند. درختان، یک چتر یا سایه‌بان (به عنوان مثال، ایوان یا چادر) می‌توانند سایه ایجاد کنند. استفاده از کرم ضد آفتاب همچنان هنگام نشستن در سایه توصیه می‌شود زیرا پوست شما در معرض برخی از اشعه ماوراء بنفش است، به ویژه از طریق انعکاس روی سطوح دیگر.
بررسی شاخص uv
شاخص UV برای پیش بینی خطر آفتاب سوختگی طبق تاریخ و موقعیت جغرافیایی و بر اساس شرایط آب و هوایی مشخص می‌شود. UV عددی بین صفر تا 15+ است که در آن صفر نشان دهنده خطر کم قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. 10 نشان دهنده خطر بسیار بالا است. و 15+ یعنی قرار گرفتن در معرض نور خورشید خطرات بسیار شدیدی دارد. می توانید اطلاعات مربوط به شاخص UV را به صورت آنلاین در www.epa.gov/sunsafety/uv-index-1 بیابید.
روش مصرف انواع کرم ضد آفتاب برای جلوگیری از آفتاب سوختگی
مصرف درست کرم ضدآفتاب بسیار مهم است تا به شما کمک کند از آفتاب‌سوختگی و تاثیرات ضار نور خورشید بر پوست جلوگیری کنید. بسیاری از مردم روش درست استفاده را نمی‌دانند و این موضوع از اثر محافظت‌کنندگی ضدآفتاب می‌کاهد. در ادامه توضیحاتی در مورد روش مصرف کرم ضدآفتاب ارائه می‌کنیم:
1. استفاده به موقع: کرم ضدآفتاب را باید حداقل 15 تا 30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در نور خورشید بر روی پوست خود بزنید. این زمان به کرم فرصت می‌دهد تا به خوبی جذب پوست شود.
2. مقدار کافی: مقدار کرم ضدآفتابی که استفاده می‌کنید باید به اندازه کافی باشد. به طور معمول برای پوست کامل بدن باید حداقل یک قاشق چای خوری از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. برای صورت نیز حداقل مقداری بزرگ‌تر از یک سوم قاشق چایی مورد نیاز است.
3. تاریخ انقضای محصول: کرم‌های ضدآفتاب اغلب دارای تاریخ انقضا هستند، بنابراین دقت کنید که محصول تاریخ گذشته نداشته باشد.
4. تمدید مکرر: هنگامی که در طول روز در آفتاب هستید، باید کرم ضدآفتاب را هر 2 تا 3 ساعت یک بار تمدید کنید.
5. توجه به مناطق حساس: مناطقی از جمله گردن، گوش‌ها، پلک‌های چشم، و لبه‌های لب به نسبت آفتاب بسیار حساس‌تر هستند. بنابراین به این مناطق توجه کنید و کرم ضدآفتاب را به خوبی روی آن‌ها بزنید. برای چشم‌ها و لب‌ها ضد‌افتاب‌های مخصوص وجود دارد.
6. تمدید ضدآفتاب بعد از تعریق یا شنا: اگر شما تعریق یا شنا کرده‌اید، حتماً بعد از این فعالیت‌ها کرم ضدآفتاب را دوباره بزنید. آب و تعریق می‌توانند کرم را از پوست شما بشویند.
7. توجه به میزان UV: اگر شاخص UV در منطقه شما بالاست از ضدآفتاب‌هایی با SPF بالاتر از 30 استفاده کنید.
اگر نکات بالا در هنگام استفاده از ضدآفتاب رعایت کنید تا درصد خیلی زیادی پوست خود را دربرابر نور خورشید محافظت کرده‌اید.
کدام SPF بهترین است؟
فاکتور محافظت از آفتاب (SPF) نشان دهنده میزان محافظت ضد آفتاب در برابر اشعه ماوراء بنفش B (UVB) است. میزان SPF مناسب برای شما به عوامل مختلفی مانند نوع پوست، میزان تعریق، میزان تابش نور خورشید و مدت زمانی که در آفتاب هستید، بستگی دارد. به دنبال ضد آفتابی باشید که دارای برچسب طیف گسترده باشد، به این معنی که در برابر اشعه ماوراء بنفش A (UVA) و UVB محافظت می‌کند. عموما میزان مناسب برای استفاده روزانه و در شرایط عادی برابر با SPF 30 است. این میزان محافظت کافی را در بسیاری از موارد فراهم می‌کند. با این حال، در موارد خاصی ممکن است نیاز به SPF بالاتری داشته باشید. به عنوان مثال:
پوست حساس یا روشن: اگر پوست شما حساس است یا به آسانی دچار سوختگی می‌شود، می‌توانید از SPF 50 یا SPF 60 استفاده کنید. همچنین افراد با پوست روشن‌تر نسبت به اشعه مضر نور خورشید حساس‌تر هستند و نیاز به SPF بالاتری دارند.
تابش خورشید شدید: در مناطقی که تابش نور خورشید بسیار شدید است، ممکن است نیاز به SPF بالاتری داشته باشید.
زمان قرار گرفت در آفتاب: اگر برای مدت زمان طولانی در آفتاب قرار دارید (مانند تعطیلات در ساحل)، انتخاب SPF بالاتر می‌تواند مناسب باشد.
ورزش و تعریق: وقتی ورزش می‌کنید یا تعریق زیادی دارید، SPF باید مقاوم به تعریق باشد و ممکن است بخواهید از SPF 50 یا بالاتر استفاده کنید.
مهم‌ترین نکته این است که کرم ضدآفتاب را به میزان کافی و به درستی بزنید و در مواقع لازم، تمدید کنید.
کرم ضد آفتاب و ویتامین D
استفاده از کرم ضدآفتاب به طور معمول باعث می‌شود تا پوست از تاثیر مضر اشعه‌های UV نور خورشید محافظت شود. این محافظت می‌تواند در برخی موارد از جذب ویتامین D توسط پوست بکاهد. ویتامین D یک ویتامین مهم برای سلامتی است که نقش مهمی در متابولیسم کلسیم و بهبود سلامت استخوان‌ها و سیستم ایمنی ایفا می‌کند. اگرچه اشعه ماوراء بنفش عواقب مضر زیادی دارد، طول موج‌های درون طیف UVB تأثیر مفیدی در تحریک تولید ویتامین D توسط پوست دارند. ضدآفتاب‌ها پوست را در برابر UVB محافظت می‌کنند، اما همچنان اجازه سنتز بسیار خوب ویتامین D را می‌دهند، زیرا دوز UVB برای این کار بسیار کمتر از دوز آفتاب‌سوختگی است. در نتیجه به هیچ عنوان استفاده از ضدآفتاب را ترک نکنید. همچنین برای حفظ سطح مناسب ویتامین D در بدن، می‌توانید راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:
- منابع غذایی: می‌توانید ویتامین D را از منابع غذایی مانند ماهی چرب (مثل سلمون، ماهی تن، ماهی ماکرل، و ساردین)، شیر و محصولات لبنی، تخم‌مرغ و … دریافت کنید.
- . مکمل‌های ویتامین D: اگر نگران کمبود ویتامین D خود هستید یا نمی‌توانید از منابع غذایی به میزان کافی این ویتامین را تامین کنید، می‌توانید مکمل‌های ویتامین D با دستور پزشک مصرف کنید.
مهم است که تعادل مناسبی بین محافظت از پوست خود در برابر آفتاب و تامین ویتامین D به عنوان جزء مهمی از سلامت عمومی داشته باشید.
تاریخ مصرف کرم ضد آفتاب تمام می‌شود؟
تاریخ مصرف کرم ضدآفتاب یک موضوع مهم است که باید به آن توجه کنید. معمولاً کرم‌های ضدآفتاب دارای تاریخ انقضا هستند و نباید پس از تاریخ انقضا از آن‌ها استفاده کنید. تاریخ انقضای کرم ضدآفتاب به صورت معمول بر روی بسته‌بندی محصول نمایش داده می‌شود و به شما اطلاع می‌دهد که تا چه زمانی از محصول می‌توانید استفاده کنید. استفاده از کرم ضدآفتاب با تاریخ انقضا گذشته ممکن است منجر به کاهش کارایی محافظتی محصول شود و پوست شما را در برابر تاثیرات مضر اشعه‌های UV نور خورشید کمتر محافظت کند.
نکاتی برای جلوگیری از آفتاب سوختگی کودکان
جلوگیری از آفتاب‌سوختگی در کودکان بسیار حائز اهمیت است، زیرا پوست آن‌ها حساس‌تر است و تاثیرات مضر نور خورشید برای آن‌ها بیشتر است. همچنین کودکان معمولاً از خطرات ناشی از آفتاب سوختگی آگاه نیستند و کمتر از اقدامات پیشگیرانه (مانند ضد آفتاب، سایه بان) استفاده می‌کنند. کودکان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به خورشید داشته باشند و در نتیجه در پاسخ به همان میزان نور خورشید مانند بزرگسالان، آسیب DNA بیشتری را به همراه دارند. در ادامه نکاتی برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی در کودکان آمده است:
1. اجتناب از آفتاب در ساعات اوج: سعی کنید که کودکان خود را در ساعات بین 10 صبح تا 4 بعد از ظهر از قرار گرفتن در نور خورشید مستقیم خودداری کنید، زیرا در این ساعات تابش نور خورشید بسیار شدیدتر است. در صورت لزوم، از سایه استفاده کنید.
2. لباس‌های محافظ: لباس‌هایی با بافت‌های چگال و رنگ‌های تیره برای کودکان خود انتخاب کنید تا از تابش مستقیم نور خورشید جلوگیری کنند. همچنین از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید تا سر و چشم‌های کودکان را محافظت کنند.
3. استفاده از کرم ضدآفتاب: انتخاب یک کرم ضدآفتاب مناسب برای کودکان بسیار مهم است. از کرم‌های ضدآفتاب با SPF حداقل 30 و طیف وسیع (broad-spectrum) استفاده کنید. کرم ضدآفتاب را حداقل 30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در آفتاب بر روی پوست کودک بزنید و همچنین باید به مرتب تجدید کرم را تکرار کنید، به خصوص پس از شنا یا تعریق.
4. آفتاب‌گرفتن تدریجی: به کودکان خود اجازه دهید کم کم به تابش نور خورشید عادت کنند. ابتدا به مدت کوتاه در آفتاب باشند و سپس مدت زمان را افزایش دهید. این کمک می‌کند تا پوست آن‌ها به آرامی به نور خورشید عادت کند و جلوگیری از آفتاب‌سوختگی شود.
5. آب و مایعات: اطمینان حاصل کنید که کودکان خود به اندازه کافی آب بنوشند تا از افت دیگر مایعات در اثر آفتاب‌سوختگی جلوگیری شود.
6.محافظت نوزادان: نوزادان زیر شش ماه باید از نور مستقیم خورشید دور باشند. نوزادان می‌توانند از کرم ضد آفتاب استفاده کنند اما ایمنی ضد آفتاب در نوزادان کمتر از شش ماه آزمایش نشده است. بنابراین بهتر است از کلاه، عینک آفتابی و سایه برای محافظت از نوزاد در برابر نور خورشید استفاده کنند.
جلوگیری از آفتاب‌سوختگی در کودکان از راهکارهای اساسی حفاظت از سلامت پوست آن‌هاست و به توسعه سلامتی آن‌ها در آینده کمک می‌کند.
برنزه شدن در برابر آفتاب
سطح بالایی از رنگدانه ملانین در پوست افراد تیره پوست وجود دارد که آن‌ها را در برابر آفتاب سوختگی و سرطان پوست محافظت می‌کند. اگر پوست شما روشن است، برنزه کردن باعث افزایش تولید ملانین پوست شما می‌شود. این تیرگی می‌تواند محافظت بسیار محدودی از پوست شما در برابر آسیب‌های بیشتر ناشی از اشعه ماوراء بنفش (UV) ایجاد کند. با این حال، خطرات زیاد برنزه کردن (سرطان پوست، پوست پیر) از فواید اندک آن (محافظت در برابر آفتاب سوختگی) بسیار بیشتر است.
درواقع فرایند برنز شدن پاسخی به آسیب DNA در پوست است که اگر ترمیم نشود، می‌تواند منجر به سرطان پوست شود. برنزه کردن خطر سرطان پوست و چین و چروک افزایش می‌دهد و به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. حتی اگر می‌خواهید برنز شوید، همچنان نیاز به محافظت از پوست خود در برابر تاثیرات مضر اشعه UV نور خورشید دارید. از کرم‌های ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید و تازگی مصرف آن‌ها را تا حد امکان تضمین کنید. تابش نور خورشید در ساعات اوج مضرتر است. بهتر است در ساعات صبح زود یا بعد از ظهر آفتاب بگیرید. درنهایت اگر پوستتان قرمز و دردناک شد، از آفتاب دور شوید و پوستتان را مراقبت کنید.
برنزه کردن بدون آفتاب و تخت‌های برنزه کننده
بیشتر تخت‌های برنزه یا سولار تشعشعات UV را منتشر می‌کنند. عمدتاً در محدوده اشعه ماوراء بنفش A یا همان UVA.
اگرچه هم UVA و هم اشعهUVB می‌توانند باعث برنزه شدن شوند، اما برنزه شدن ناشی از UVB کمی بیشتر دوام می‌آورد. توجه به این نکته مهم است که سولارها می‌توانند باعث آفتاب سوختگی شوند و با افزایش خطر ملانوم، خطر ابتلا به سرطان پوست را در شما افزایش دهند.
جالب است بدانید استفاده از لامپ‌های برنزه کننده تجاری در استرالیا و برزیل ممنوع است، و قوانینی در بریتانیا، به ویژه برای افرادی که پوست روشن‌تری دارند، وجود دارد. در ایالات متحده برنزه کردن در فضای داخلی برای افراد زیر 18 سال در چندین ایالت ممنوع است. استفاده از عینک محافظ در هنگام روشن بودن لامپ سولار بسیار مهم است، زیرا تخت‌های برنزه می‌توانند باعث آب مروارید و ملانوم چشم شوند.
برنزه کردن بدون آفتاب
با آگاهی بیشتر مردم از خطرات سرطان پوست ناشی از آفتاب سوختگی و سولار، محصولات برنزه کننده بدون آفتاب به طور فزاینده‌ای محبوب شده‌اند. انواع محصولات برنزه کننده بدون آفتاب از جمله لوسیون‌ها، ژل‌ها و اسپری‌ها با ظاهر طبیعی و ایمن در دسترس هستند.
برنزه کننده‌های موضعی، مانند دی هیدروکسی استون، با پروتئین‌های موجود در پوست ترکیب شده و پوست را تیره‌تر می‌کنند. این تیرگی موقت است و معمولا کمتر از یک هفته طول می‌کشد، مگر اینکه محصول را دوباره استفاده کنید. این تیرگی هیچ محافظتی در برابر آفتاب سوختگی ایجاد نمی‌کند.
سایر محصولات برنزه کننده
هیچ قرص خوراکی برنزه کننده یا تسریع کننده این فرایند توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تایید نشده است. بعضی داروها برای تیره کردن پوست به بازار عرضه می‌شوند که با تحریک سیستم رنگدانه بدن یا توزیع مواد افزودنی رنگ در پوست عمل می‌کنند. ایمنی این داروها مشکوک است و عوارض به همراه دارند. درکل استفاده از آن‌ها توصیه نمی‌شود.
علائم آفتاب سوختگی چیست؟
لازم است علائم آفتاب سوختگی را به خوبی بشناسید تا بهترین روش درمانی را انتخاب کنید. علائم آفتاب‌سوختگی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- قرمزی: پوست معمولاً قرمز و ملتهب می‌شود. این قرمزی می‌تواند در محدوده آفتاب‌سوختگی محدود شود یا سراسر پوست گسترش پیدا کند.
- درد و سوزش: پوست آفتاب‌سوخته ممکن است درد و سوزش داشته باشد و این احساس معمولاً ناشی از التهاب پوست است.
- تورم و خارش: پوست ممکن است دچار خارش شود، تورم کند و پفکی به نظر بیاید.
- تب و لرز: در آفتاب‌سوختگی شدید، ممکن است تب و لرزها ایجاد شود که نشان از تاثیر زیاد آفتاب روی بدن دارد.
در صورتی که به آفتاب‌سوختگی دچار شده‌اید، مهم است که پوست را سرد کنید، از آفتاب دور بمانید و از مراقبت‌های پزشکی مناسب بهره ببرید. در موارد شدیدتر، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا درمان‌های لازم را تجویز کند. می‌توانید برای مشورت سریع با پزشک از اپلیکیشن سیناکر استفاده نمایید.
