می‌دانیم که بدن نیاز به گلوکز و یا قند خون دارد تا آن را به سلول‌ها وارد سازد و به شکل انرژی در بیاورد. برای این که گلوکز به سلول‌های بدن وارد شود و تولید انرژی کند به هورمونی به اسم انسولین نیاز دارد. باید بدانید زمانی که بدن نسبت به هورمون انسولین دچار مقاومت می‌شود، گیرنده‌های سلول‌ها به علت ملتهب شدن آهسته و مسدود می‌شوند. این امر سبب می‌شود تا میزان بالایی از انسولین و قند خون ایجاد شود. برای تشخیص قند خون باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایش بدهید. اما یک سری نشانه‌ها وجود دارد که بدون انجام آزمایش می‌توانید متوجه بالا بودن قند خون در خود شوید. در این مقاله از سیناکر قصد داریم تا در مورد تشخیص دیابت یا قند خون بدون آزمایش با شما صحبت کنیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
علائمی که نشان می‌دهند قند خون‌تان بالا است
می‌توانید از روی نشانه‌های جدیدی که در خود حس می‌کنید به تعادل قند خون خود شک کنید. در ادامه به علائمی اشاره می‌کنیم که نشان‌دهنده قند خون بالا در بدن یک فرد است:
- بیش از اندازه هوس شیرینی‌ها، کلوچه و نان می‌کنید.
- میل به خوردن شیرینی و غذاهای شیرین در شما بیش از اندازه بالا است.
- اگر یک وعده غذای شما دیر شود دچار عصبانیت می‌شوید.
- برای این که بتوانید یک روزتان را سپری کنید نیاز به مصرف کافئین دارید.
- زمانی که غذا می‌خورید احساس خستگی به شما دست می‌دهد و می‌خواهید به خواب بروید.
- کم کردن وزن برای شما سخت می‌شود.
- بیشتر اوقات شبانه‌روز احساس لرزه و عصبانیت و ضعف بر شما حاکم است.
- به دفعات نیاز دارید که دفع ادرار داشته باشید.
- دچار اضطراب هستید و به راحتی نگران یا ناراحت می‌شوید.
- حافظه شما ضعیف شده است و دیگر مانند قبل نیست.
- دید شما تار شده است.
- همواره احساس تشنگی می‌کنید.
- میل جنسی در شما کم شده است.
- میان تنه شما با باسنتان تقریبا برابر شده است و یا حتی بزرگ‌تر از آن است.
موارد بالا همگی نشان از این می‌دهد که قند خون شما افزایش یافته است. البته که برای تشخیص صددرصدی نیاز به مراجعه به پزشک و آزمایش قند خون دارید.
تشخیص خانگی دیابت بدون آزمایش
اگر با مشاهده نشانه‌های بالا در خود به تعادل قند خون خود شک کردید، می‌توانید با استفاده از دستگاه قند خون خانگی (گلوکومتر ) میزان آن را را اندازه بگیرید. هم افرادی که به دیابت نوع یک مبتلا هستند، هم افراد مبتلا به دیابت نوع دو و هم زنانی که به دیابت بارداری مبتلا شده‌اند می‌توانند از این دستگاه استفاده کنند. در نظر داشته باشید که گلوکومتر می‌تواند مقدار قند خون را در طول ده تا بیست ثانیه تست کند. برای تست‌های تخصصی‌تر نیاز است که به پزشک و آزمایشگاه مراجعه کنید. توصیه ما به شما استفاده از دستگاه قند خون دیابان از سیناکر است.
علائم و نشانه‌های هشدار‌دهنده‌ی اولیه
همان‌طور که می‌دانید دیابت دو نوع یک و دو دارد که هر کدام عوارض خود را دارند. هر دو نوع دیابت دارای یک سری علائم و نشانه‌های مشابه هستند. این در حالی است که برخی از علائمی که در دیابت نوع یک پدیدار می‌شود با دیابت نوع دوم تفاوت دارد. لازم است در صورتی که نشانه‌های زیر را در خود مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید:
- عطش شدید
- تکرر ادرار مخصوصا در شب
- کم شدن وزن به صورت غیرمنتظره
- زیاد شدن اشتها
- تار شدن دید
- گزگز دست‌ها و پاها و بی‌حس شدن آن‌ها
- خستگی مفرط
- پوست شما دچار خارش شده است و یا خشکی شدید دارد.
- زخم‌هایی که به کندی خوب می‌شوند.
موارد بالا نشان از دیابت در شما هستند و لازم است که به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
انواع دیابت
همان‌طور که پیش از این ذکر کردیم دو نوع دیابت وجود دارد. دیابت نوع یک و دیابت نوع دو. در نظر داشته باشید که دیابت یک، نوعی بیماری خود ایمنی به صورت مزمن است که به طور معمول در دوران کودکی و نوجوانی فرد را درگیر می‌کند. دیابت نوع دوم که به طور معمول در بزرگسالی ایجاد می‌شود وقتی رخ می‌دهد که بدن در جواب به انسولین دچار توقف شود. انسولین به وسیله پانکراس ایجاد می‌شود و به سلول‌های بدن کمک می‌کند تا از گلوکز بهره ببرند.
اگر دیابت در شما درمان نشود به تدریج و با گذشت زمان سبب وخامت حال شما و بدتر شدن علائمی می‌شود که قبلا توضیح دادیم. چون سطح زیاد قند خون مزمن سبب صدمه زیاد به اندام‌ها و بافت‌ها می‌شود. چنانچه این نشانه‌های هشداردهنده به صورت خفیف بروز کنند امکان دارد که در اول تشخیص آن‌ها مشکل باشد.
علائم دیگر هشدار‌دهنده‌ی دیابت یک
نشانه‌های دیابت نوع یک سریعا در طی هفته‌ها و ماه‌ها به وجود می‌آیند. دیابت نوع یک معمولا در کودکان و بزرگ‌سالان جوان رخ می‌دهد. اما باید بدانید که دیابت نوع یک می‌تواند در هر سنی بروز کند. این بیماری اغلب در کودکانی که بین ده تا چهارده سال دارند ایجاد می‌شود. به علاوه باید بدانید کودک امکان دارد علائم دیگری را نیز در دیابت نوع اول تجربه کند. این علائم به صورت زیر است:
- کم شدن وزن ناخواسته و به صورت ناگهانی
- شب ادراری به صورت ناگهانی
- تنفس با بوی میوه
- عفونت قارچی پیش از رسیدن به سن بلوغ در دختران
- نشانه‌های دیگری شبیه به آنفلوآنزا مانند تهوع و استفراغ، از دست دادن هوشیاری و مشکلات تنفسی
نشانه‌های شبیه آنفلونزا وقتی ایجاد می‌شود که دیابت هنوز تشخیص داده نشده است و کتون در گردش خون انباشته شده است. این بیماری کتو اسیدوز دیابتی نام دارد که نوعی مریضی اورژانسی است و نیاز به درمان سریع دارد.
علائم و نشانه‌های هشدار‌دهنده‌ی دیابت نوع دو
نشانه‌های دیابت نوع دوم به آهستگی بروز می‌یابند و در مرحله‌های نخست دیابت امکان دارد که علائمی وجود نداشته باشد. در صورتی که علائم دیابت در شما پدیدار شده است لازم است که هر چه سریع‌تر به پزشک رجوع کنید. زیرا اگر دیابت را درمان نکنید احتمال این که به بافت‌ها و اندام‌های شما صدمه وارد شود زیاد است. در نظر داشته باشید که نشانه‌های این دیابت کم‌کم و به تدریج ظاهر می‌شوند و امکان دارد که به صورت نامحسوس باشند. امکان دارد که به علل زیر به پزشک مراجعه کنید و متوجه شوید که به دیابت مبتلا شده‌اید:
- عفونت‌های زیاد و مداوم و یا ایجاد زخم‌هایی که به آهستگی خوب می‌شوند.
- سوزن شدن پاها و دست‌ها و یا بی‌حسی
- مشکلات قلبی
- گرسنگی، تشنگی و خستگی
- تکرر ادرار
موارد بالا از جمله عوارض دیابت نوع دو هستند.
مزیت‌های دستگاه گلوکومتر
تا به امروز دستگاه قند خون یا گلوکومتر بهترین روش تشخیص قند خون بدون آزمایش است. با یک هزینه مقرون بصرفه می‌توانید در هر زمان و مکان قند خون خود را اندازه بگیرید. سایر مزایای این دستگاه به شرح زیر است:
- قابل‌حمل و سبک است.
- گرفتن نتیجه آن به سرعت انجام می‌شود.
- وسیله راحتی است که با کمک آن می‌توانید به صورت مکرر قند خون خود را مدیریت و کنترل کنید. برای انجام آزمایش با این دستگاه تنها یک قطره خون کافی است.
- با بهره‌گیری از این دستگاه می‌توانید تاثیرات دارو و فعالیت‌های ورزشی را بر بهتر شدن نشانه‌های بیماری دیابت مدیریت کنید
مراحل انجام ایمن با دستگاه گلوکومتر
در ادامه مراحل انجام تست دیابت با دستگاه گلوکومتر را توضیح می‌دهیم:
-
- اول از باتری و تاریخ انقضای نوارهای دستگاه اطمینان حاصل کنید.
- دست‌های خود را به صورت کامل ضدعفونی کرده و سپس خشک مکنید.
- بهتر است دست‌های‌تان گرم باشد تا جریان خون راحتتر حرکت کند.
- لازم است دستگاه را روشن کنید و نوار تست را در آن بگذارید.
- منطقه مدنظر را روی انگشت دست خود با الکل پاک کنید و مهلت بدهید تا خشک شود. اگر این ناحیه خشک نباشد خون با مایع ترکیب می‌شود و مقدار قند خون را به صورت کاهشی نشان می‌دهد.
- نوک انگشت خود را اندکی به وسیله تیغ مخصوص این کار سوراخ کنید. باید بدانید که نباید انگشت را بیش از اندازه لازم فشار دهید تا سبب خون‌ریزی نشود.
- انگشت خود را همراه با خون بر نوار بگذارید و کمی مهلت دهید.
- برای خوانش هر قطره لازم است که به دستورالعمل‌های پزشک دقت کنید.
- نتیجه‌های به دست آمده را ثبت کرده تا الگویی کاملا کنترل شده داشته باشید.
روش خانگی تشخیص قند خون بجز گلوکومتر
تشخیص قند خون در خانه بدون استفاده از گلوکومتر با استفاده از چندین روش جدید و نوآورانه انجام می‌شود. در ادامه چند روش خانگی غیر از گلوکومتر برای تشخیص قند خون معرفی می‌شود:
- سیستم‌های نظارت پیوسته قند خون (CGM)
این سیستم‌ها از سنسورهای پوشیدنی استفاده می‌کنند که زیر پوست (معمولاً در ناحیه بازو یا شکم) قرار می‌گیرند. این سنسورها به طور مداوم سطح قند خون را اندازه‌گیری کرده و نتایج را به یک دستگاه گیرنده یا تلفن هوشمند ارسال می‌کنند. از مزایای این سیستم‌ها عدم نیاز به خون‌گیری مکرر است.
- دستگاه‌های لیزری یا نوری
در حال حاضر تحقیقاتی در حال انجام است که از تکنولوژی نوری یا لیزری برای اندازه‌گیری قند خون استفاده می‌کند. این دستگاه‌ها از طریق تابش نور به پوست و تحلیل بازتاب یا جذب نور، میزان قند خون را بدون نیاز به خون‌گیری تعیین می‌کنند. این روش هنوز به طور گسترده تجاری نشده است اما برخی دستگاه‌ها در مرحله توسعه و آزمایش هستند.
- دستبندهای هوشمند و حسگرهای غیر تهاجمی
این نوع دستگاه‌ها روی مچ دست بسته می‌شوند و از طریق تحلیل تغییرات پوست و مایعات میان‌بافتی بدن، میزان قند خون را اندازه‌گیری می‌کنند. نمونه‌هایی از این تکنولوژی‌ها شامل دستبندهای هوشمند است که سطح قند خون را به طور غیر تهاجمی رصد می‌کنند.
- آزمایش بزاق یا عرق
برخی از پژوهشگران در حال کار بر روی دستگاه‌هایی هستند که از طریق بزاق یا عرق، سطح قند خون را اندازه‌گیری کنند. این دستگاه‌ها هنوز در مراحل تحقیقاتی هستند، اما احتمال دارد در آینده به‌عنوان یک روش غیر تهاجمی برای تشخیص قند خون عرضه شوند.
این روش‌ها اگرچه هنوز به اندازه گلوکومتر متداول نیستند، اما نویدبخش آینده‌ای هستند که در آن افراد می‌توانند به‌راحتی و بدون نیاز به خون‌گیری مکرر قند خون خود را کنترل کنند. توجه کنید که سایر روش‌ها و تست‌های خانگی نامعتبر هستند و هیچ کمکی به شما نمی‌کنند.
سخن آخر
در این مقاله در مورد تشخیص دیابت یا قند خون بدون آزمایش با شما صحبت کردیم. برای تشخیص دیابت بدون آزمایش لازم است که به علائم آن دقت کنید و میزان قند خون خود را با دستگاه گلوکومتر اندازه بگیرید.