بایدها و نبایدها، علائم و وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری

همانطور که در مقاله مربوط به هفته هفدهم و وضعیت مادر گفته شد، هر هفته از دوران بارداری بسیار حائز اهمیت است و دارای نشانه‌ها و علائم خاص خود است. در این محتوا قصد بررسی وضعیت مادر در هفته 18 بارداری را داریم. تا مادرانی که در این هفته قرار دارند یا هفته هجدهم را در پیش دارند، با آگاهی از وضعیت خود در این هفته بتوانند علائم و نشانه‌های این هفته را بهتر پشت سر بگذارند.

در هفته هجدهم رحم یک مادر به اندازه هندوانه متوسط بزرگ می‌شود و برجستگی شکم تا حدود دو و نیم سانتی‌متر بیشتر از سطح قبل افزایش پیدا خواهد کرد. این برجستگی در شکم نشان دهنده رشد و تکامل فرزند است، که البته ممکن است درد در نواحی کمر و مفاصل پا را به دنبال داشته باشد. علت اصلی درد کمر و مفاصل در بارداری، تغییرات هورمونی و کشیدگی عضلات و رباط‌ها است. البته حمام آب گرم و ماساژ می‌تواند به کاهش این درد کمک کند.

یک مادر باردار هرگز نباید فعالیت فیزیکی و ورزش مخصوص بارداری را فراموش کند. زیرا انجام فعالیت‌های فیزیکی موجب جلوگیری از دردهای این چنینی خواهد شد. در رابطه با سایر اطلاعات مربوط به هفته 18ام در دوران بارداری این مطلب را تا انتها دنبال کنید تا با رازهای نهفته هفته هجدهم حاملگی بیشتر آشنا شوید.

میزان افزایش وزن مادر در هفته هجدهم بارداری چقدر است؟

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در رابطه با وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری باید به آن توجه شود، میزان افزایش وزن است. در این هفته یک مادر حدود ۳ تا ۶ کیلوگرم نسبت به قبل از بارداری وزن اضافه می‌کند‌. البته این میزان بستگی به ساختار بدنی هر شخص دارد و ممکن است متفاوت باشد.

خبر خوب این که مادر در این هفته حرکات فرزند خود را بیشتر از هفته‌های قبل حس خواهد کرد که این مسئله باعث آرامش بیشتر روح و روان مادر باردار می‌شود. البته شاید برخی از مادران در این هفته احساس حرکت فرزند خود را تجربه نکنند که جای نگرانی وجود ندارد. معمولا حرکات جنین از ۱۶ تا ۲۲ هفته کم کم آغاز می‌شود.

دلیل اصلی افزایش وزن در هفته هجدهم بارداری، فقط مربوط به رشد جنین نیست. بلکه بخش‌های مختلف از بدن یک زن هم از این هفته بارداری به بعد رشد پیدا می‌کنند. برای مثال اندازه پستان‌ها بزرگ‌تر می‌شود. حجم خون افزایش پیدا می‌کند. رحم از این هفته به بعد، به مرور بزرگتر خواهد شد و تمام این موارد افزایش وزن را هم به دنبال خواهند داشت.

علائم مادر در هفته هجدهم بارداری چیست؟

وقتی که در رابطه با وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری صحبت می‌کنیم مهم‌ترین مواردی که باید به آن‌ها اشاره داشته باشیم،  علائم و تغییراتی است که یک مادر در این هفته از بارداری تجربه می‌کند. در ادامه به این علائم به صورت کامل می‌پردازیم.

احساس حرکت جنین

در این هفته حرکت جنین شدت بیشتری پیدا می‌کند و لرزش‌ها و تکان‌های جنین را بیشتر حس خواهید کرد. حتی گاهی اوقات ضربان تند و مقطعی جنین هم در هفته هجدهم قابل حس است.

تغییر اندازه شکم

اگر تا قبل از هفته هجدهم بارداری شکم شما تغییر چندانی نکرده بود، باید منتظر باشید که به محض ورود به هفته هجدهم بارداری رحم شما بزرگ‌تر از قبل شود. از آغاز هفته هجدهم تا انتهای بارداری روند افزایش اندازه شکم ادامه دار است.

ایجاد تغییر در حفظ تعادل

وقتی که شکم مادر باردار بزرگ شود حالت بدن و مرکز ثقل تعادل بدن او دچار تغییر می‌شود. این تغییرات در حجم ماهیچه‌ها و مفاصل هم به وجود می‌آیند و در نتیجه باعث ایجاد احساس درد، ناپایداری و لرزش در هنگام حفظ تعادل می‌شوند. در نتیجه یک مادر باردار برای راه رفتن و حفظ تعادل، شاید نیاز داشته باشد که گاهی اوقات از اجسام خارجی مانند دیوار کمک بگیرد.

کاهش فشار خون

از آنجایی که هفته هجدهم اواسط بارداری به حساب می‌آید، مادر در هفته هجدهم بارداری ممکن است که با کاهش فشار خون رو به رو شود. این موضوع تا حد زیادی خطرناک نیست. اما پایین بودن فشار خون منجر به خستگی دائمی، احساس ضعف و سرگیجه در مادر خواهد شد. به همین منظور بهتر است که مادر همیشه در دوران بارداری به ویژه در هفته هجدهم مدام فشار خون خود را اندازه‌گیری کند. تا در صورت افت فشار تغذیه مناسب داشته باشد. کاهش فشار خون معمولا در سه ماهه اول و دوم بارداری رخ می‌دهد.

اقداماتی که بهتر است در زمان کاهش فشار خون، مادر باردار انجام دهد. عبارتند از:

• دراز کشیدن
• اجتناب از ایستادن برای مدت زمان طولانی
• حمام کوتاه و عدم قرارگیری در محیط گرم و مرطوب حمام برای مدت زمان طولانی
• نوشیدن آب به مقدار کافی
• تغذیه مناسب و سرشار از ویتامین

ورم پا

یکی دیگر از نشانه‌هایی که مادر در هفته هجدهم بارداری تجربه می‌کند، ایجاد ورم در نقاط مختلف بدن به ویژه در پاها بوده که نگران کننده نیست و کاملاً طبیعی است. زیرا بدن تمام تلاش خود را می‌کند که با جمع کردن مایعات از جنین مراقبت کند. اگر سعی کنید زیاد سر پا نمانید، طولانی مدت ننشینید و پاهای خود را مدام به بالا بگیرید این میزان از ورم به سرعت برطرف خواهد شد.

خونریزی لثه‌ها

یکی از شایع‌ترین اتفاقاتی که در هفته هجدهم بارداری رخ می‌دهد، خونریزی لثه‌ها است. اگر سعی کنید به عنوان یک مادر باردار مراقبت از دهان و دندان را از همان ابتدای حاملگی جدی بگیرید احتمال بروز این مشکل کاهش پیدا می‌کند.

فراموش نکنید که خونرریزی لثه می‌تواند با زایمان زودرس مرتبط باشد. پس اگر یک مادر سنی بیش از ۳۵ سال دارد و دچار این مشکل شده است، باید با تشخیص پزشک آزمایشات تخصصی از جمله آزمایش آمنیوسنتز را انجام دهد.

گرفتگی عضلات پا

از آنجایی که پاها وزن زیادی را در دوران بارداری تجربه می‌کنند و از هفته هجدهم به بعد میزان افزایش وزن مادر نیز بیشتر خواهد شد. پس گرفتگی عضلات پا در این دوران طبیعی است. اما اگر این مشکلات برای شما به وجود آمد سعی کنید که همیشه پاهای خود را ماساژ دهید و قبل از خواب ساق پای خود را بپوشانید و گرم نگه داشته باشید.

سوزش معده

در دوره بارداری میزان قابل توجهی از هورمون‌های مرتبط با ماهیچه‌های شکم از بین می‌رود و سوزش معده به دلیل این اتفاق است که به مرور زمان برطرف می‌شود.

سرگیجه

سرگیجه در هفته هجدهم بارداری و به طور کلی در دوران بارداری، امری شایع است و می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در دوران بارداری، به خصوص در سه ماهه اول و دوم، سطح هورمون پروژسترون در بدن افزایش می‌یابد. این هورمون باعث شل شدن دیواره رگ‌های خونی می‌شود و می‌تواند منجر به کاهش فشار خون و سرگیجه شود. همچنین در دوران بارداری، حجم خون در بدن مادر افزایش می‌یابد تا نیازهای جنین در حال رشد را تأمین کند. این افزایش حجم خون می‌تواند باعث سرگیجه شود، به خصوص اگر مادر به اندازه کافی مایعات ننوشد و دچار کم آبی شود.

با رشد رحم، ممکن است به رگ‌های خونی که خون را به قلب و مغز می‌برند فشار وارد شود. این فشار می‌تواند باعث کاهش جریان خون به مغز و سرگیجه شود، به خصوص هنگامی که مادر به پشت دراز کشیده باشد یا به طور ناگهانی از جای خود بلند شود.

کمر درد

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که همه مادران در دوران بارداری تجربه می‌کنند کمردرد است، که این مشکل در هفته هجدهم بیشتر می‌شود. وقتی که جنین و رحم در حال رشد هستند به ستون فقرات فشار زیادی وارد می‌شود و این مسئله درد بیشتر کمر را به دنبال خواهد داشت. برای حل مشکل کمردرد انجام ورزش‌های مخصوص بارداری توصیه می‌شود.

گز گز مچ دست

وقتی که اعصاب مچ دست دچار فشردگی شود، وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری با گزگز مچ دست همراه خواهد بود. که این مشکل تحت عنوان سندروم تونل کارپال شناخته می‌شود. البته جای نگرانی نیست. زیرا این سندروم بعد از به دنیا آمدن فرزند به طور کامل از بین خواهد رفت.

خارش پوست

مادرانی که در هفته ۱۸ام بارداری دچار خارش در پوست به ویژه ناحیه شکم هستند، نباید نگران باشند. زیرا این مسئله از عوارض بارداری بوده که برای تسکین این خارش استفاده از مرطوب کننده‌های ملایم توصیه می‌شود.

خونریزی مادر در هفته هجدهم بارداری طبیعی است؟

داشتن خونریزی و لکه بینی در اوایل بارداری شایع است و ممکن است از هر ۱۰ زن دو نفر در ۲۰ هفته اول بارداری خود دچار خونریزی واژینال شوند. این موضوع در اکثر موارد جدی نیست اما اگر ادامه‌دار شد باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. دلیل اصلی خونریزی واژینال در هفته هجدهم بارداری عواملی مثل معاینه لگن، رابطه جنسی و تغییرات هورمونی بوده که اگر همه چیز به این دلایل ختم شود موضوع خطرناکی نخواهد بود.

اما خونریزی‌های شدید و ادامه‌دار نشان دهنده مشکلات جدی و خطرناک مثل سقط جنین هستند که باید تحت بررسی‌های تخصصی قرار بگیرند‌. در همین راستا هر وقت خونریزی شما ادامه‌دار شد با پزشک معالج خود تماس بگیرید یا به مطب پزشک مراجعه کنید تا معاینات لازم را انجام دهد. آن دسته از خونریزی‌های واژینالی که با تب، لرز، گرفتگی و درد شکم همراه هستند به هیچ عنوان طبیعی نیست.

با مشاهده چه علائمی در هفته هجدهم بارداری باید به پزشک مراجعه شود؟

اگر وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری طبیعی نباشد و برخی از علائم خطرناک را تجربه کند، باید حتماً به پزشک مراجعه کند. برخی از علائم که اورژانسی هستند عبارتند از:

1. تب و لرز شدید
2. خروج ترشح و خون از واژن
3. ادرار با درد و سوزش
4. احساس درد در پایین شکم
5. گرفتگی شدید در زیر شکم و لگن
6. ورم شدید دست و صورت

خود مراقبتی مادر در هفته هجدهم بارداری چگونه است؟

یک خانم باردار باید با وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری آشنایی داشته باشد و نکات مربوط به خود مراقبتی را به طور کامل انجام دهد تا بارداری سالمی را پشت سر بگذارد. در هفته هجدهم، سه ماه اول بارداری به اتمام رسیده است. در نتیجه دیگر خبری از حالت تهوع و بی‌اشتهایی نخواهد بود. پس سعی کنید در این دوران غذاهای سالم و سرشار از ویتامین و مواد معدنی را مصرف کنید.

معمولاً پزشکان در این هفته مصرف بیشتر ویتامین D و کلسیم را به مادران توصیه می‌کنند. در این صورت به رشد استخوان‌های جنین کمک می‌شود. البته به هیچ عنوان نباید مصرف غذاهای سرشار از فیبر را فراموش کنید. زیرا فیبر از اضافه وزن زیاد و یبوست جلوگیری می‌کند.

به هیچ عنوان هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید. حتی برای مصرف انواع دمنوش و عرقیجات گیاهی هم از پزشک خود اجازه بگیرید. در کنار رعایت تمام این نکات، شرکت در کلاس‌های بارداری و انجام ورزش‌های مربوط به بارداری از ایجاد اضافه وزن بیش از حد جلوگیری می‌کند و کمک می‌کند که زایمان راحت‌تری را تجربه کنید.

بایدها و نبایدهای هفته هجدهم بارداری

در هفته هجدهم بارداری نکات مهمی وجود دارند که باید رعایت شوند. تا با رعایت این نکات وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری به صورت پایدار باشد. این نکات که از آن‌ها به عنوان بایدها و نبایدها یاد می‌شود، عبارتند از:

• جلوگیری از نشستن زیاد یا سراپا ماندن طولانی. زیرا این موضوع باعث تجمع مایعات در پا و ورم بیشتر پاها می‌شود.
• عدم مصرف مواد غذایی فاقد ارزش
• مصرف مواد غذایی حاوی فیبر، کلسیم و سایر ویتامین‌ها و مواد معدنی
• انجام فعالیت‌های ورزشی مختص بانوان باردار با مشورت پزشک
• عدم پوشیدن لباس‌های تنگ
• خوابیدن به پهلوی چپ
• عدم دراز کشیدن تا یک ساعت بعد از غذا
• کاهش مواد مصرفی که حاوی قند مصنوعی هستند.
• کاهش غذاهای شور
• مصرف غذاهای سبک و مغذی
• مراقبت از دهان و دندان و مسواک زدن به صورت مداوم و همه روزه.
• عدم مصرف سیگار و الکل
• مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم خطرناک
• انجام غربالگری‌ها و سونوگرافی‌های مربوط به هفته ۱۸ام بارداری

کلام پایانی

بانوانی که قصد بارداری دارند یا در دوران بارداری به سر می‌برند باید حتماً نکات مربوط به هر یک از هفته‌های بارداری را رعایت کنند. تا در نهایت بارداری سالمی را پشت سر بگذارند و خطری آن‌ها را اذیت نکند. از آنجایی که ممکن است اولین حرکات جنین در هفته هجدهم احساس شود، وضعیت مادر در هفته هجدهم بارداری با احساس آرامش بیشتری همراه خواهد بود‌. اما هر چقدر که جنین بزرگ‌تر می‌شود علائم جسمی اذیت کننده برای مادر نیز بیشتر خواهند شد. که طی این مقاله به آن‌ها اشاره کردیم. احتمالا با رعایت نکاتی که گفتیم می‌توانید این علائم را تا حد بسیار زیادی کاهش دهید و بارداری خوبی را به اتمام برسانید. حال برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله مربوط به وضعیت مادر در هفته نوزدهم حاملگی را مطالعه نمایید.