سه ماه دوم بارداری به هفته‌های ۱۳ تا ۲۷ بارداری گفته می‌شود که به‌طور کلی راحت‌ترین دوران بارداری است و می‌توان آن را ماه عسل بارداری نیز نامید. در این دوره بیشتر علائم اولیه بارداری مانند خستگی و یبوست به تدریج برطرف خواهد شد. به علاوه رحم رشد سریعی دارد و شکم شما کم کم بزرگ می‌شود. یکی از کارهای مهمی که می‌توانید در این دوره انجام دهید، خرید لباس‌های حاملگی و دوری از لباس‌های تنگ و دست و پا گیر است. همینطور می‌توانید این خبر خوش را به دوستان و آشنایان خود بدهید که شما باردار هستید. حال اینکه ما در این مقاله از سیناکر قصد داریم تا به همه چیز درباره سه ماه دوم بارداری بپردازیم. پس همراه ما باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
معاینات و آزمایشات سه ماه دوم بارداری
اصولا وضعیت مادر در سه ماهه دوم بارداری در شرایطی قرار دارد که باید هر 2 تا 4 هفته یک بار تحت معاینه پزشک قرار بگیرید. علاوه بر معاینات پزشکی، برخی آزمایشات بارداری نیز برای تعیین سلامت مادر باردار و جنین در سه ماهه دوم بارداری ضروری است. با این حال اگر بخواهیم به مهمترین این معاینات و تست ها اشاره کنیم، آن‌ها عبارت است از:
- تست غربالگری سه گانه و چهارگانه
تست غربالگری سه‌گانه یا چهارگانه که بین هفته‌های ۱۵ تا ۱۹ از سه ماه دوم بارداری انجام می‌شود، در مورد این است که آیا خطر ابتلا به سندرم داون، سندرم ادوارد، پاتائو (تریزومی 13) و نقص لوله عصبی وجود دارد یا خیر، اطلاعاتی میدهد. اگر در نتیجه این آزمایشات مشکلی تشخیص داده شود، آمنیوسنتز، بیوپسی پرزهای کوریونی، اندازه گیری داپلر خون، اکوکاردیوگرافی جنین، آزمایش گلوکز، آزمایش کامل ادرار، شمارش کامل خون یا کوردوسنتز ممکن است بسته به هفته بارداری انجام شود.
- سونوگرافی دقیق
بعد از سونوگرافی دقیق سه ماهه اول بارداری، یک معاینه سونوگرافی دقیق دیگر در بین هفته های ۱۸ تا ۲۲ سه ماهه دوم بارداری انجام می شود. گزارش دقیق سونوگرافی شامل معاینه تشریحی دقیق بارداری، وضعیت فعلی جفت و جنین است. طی این سونوگرافی از صحت عملکرد قلب، ریه‌ها، کبد و مغز جنین اطمینان حاصل می‌شود. همچنین جنسیت جنین نیز مشخص می‌شود.
- تست تحمل گلوکز
غربالگری دیابت از طریق تست تحمل گلوکز و پایش قند خون پس از غذا بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ انجام می‌شود. دیابت بارداری در سه ماه دوم بارداری بر اساس نتایج اندازه گیری سطح قند خون تشخیص داده می‌شود. در واقع طی این تست مشخص می‌شود که عکس‌العمل بدن شما نسبت به قند در بارداری طبیعی یا غیرطبیعی است. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله مربوط به دیابت بارداری و انواع آن را مطالعه نمایید.
در سه ماهه دوم بارداری چه چیزی در انتظار مادر است؟
برای اکثر مادران باردار، سه ماه دوم بارداری بسیار راحت‌تر از سه ماه اول است. با توجه به کاهش شکایات و آرامشی که مادر باردار تجربه می‌کند، سه ماهه دوم بارداری توسط برخی از پزشکان به عنوان دوره طلایی یا ماه عسل بارداری نامیده می‌شود. دوره سه ماه اول بارداری، دوره‌ای است که علائم بارداری مشاهده می‌شود و برخی از مادران باردار به شدت این علائم را تجربه می‌کنند. به عنوان یک مادر آینده، ممکن است سه ماه اول بارداری را با شکایت از علائم بارداری سپری کرده باشید. حال خبر خوب اینکه ممکن است در سه ماهه دوم بارداری، کاهش این شکایات و حتی ناپدید شدن برخی از آن‌ها را تجربه کنید.
اصولا در سه ماه دوم بارداری، حالت تهوع شما ممکن است کاهش یابد یا حتی به پایان برسد، خواب شما بهبود یابد و انرژی شما بازگردد. با این حال، ممکن است برخی از شکایات بارداری را در این سه ماهه دوم بارداری تجربه کنید که البته به اندازه سه ماه اول نیست. در سه ماه دوم، رحم شما بیشتر بزرگ می‌شود. همانطور که رحم شما همراه با کودک شما رشد می‌کند، سایر اندام‌ها در آن قسمت از بدن شما کمی از مکان طبیعی خود دور می‌شوند. بنابراین، در ماهیچه‌ها و فیبرهای نگهدارنده این اندام‌ها تنش وجود خواهد داشت. این همه رشد و کشش ممکن است باعث ناراحتی‌هایی مانند درد و گرفتگی در سه ماه دوم بارداری شود.
در پایان هفته بیست و هفتم، زمانی که سه ماه دوم بارداری به پایان می‌رسد، جنین شما تقریباً 4 برابر بزرگتر از پایان سه ماه اول خواهد بود. در سه ماه دوم بارداری، شکم شما همراه با جنین رشد می‌کند. بنابراین، با ورود به سه ماه دوم بارداری، آماده باشید تا کمد لباس خود را تغییر دهید و متناسب با این تغییر در بدن خود لباس انتخاب کرده و بپوشید. اکنون می‌توانید برای سلامتی و راحتی خود اقدام به خرید لباس بارداری کنید. همچنین می‌توانید برای نوزاد جدیدی که در سه ماه دوم بارداری به خانواده شما می‌پیوندد، در خانه برنامه ریزی کنید.
همچنین در سه ماهه دوم بارداری، تغییرات مهمی در کودک شما ایجاد خواهد شد. اکنون می‌توانید انتظار داشته باشید که اولین حرکات کودک خود را بین هفته‌های ۱۶ تا ۲۰ احساس کنید. در سه ماه دوم بارداری نیز اخبار هیجان‌انگیزی دارید. و این جنسیت کودک شماست. اکنون می‌توانید با بررسی‌های سونوگرافی که توسط پزشک در سه ماه دوم بارداری انجام شده است، متوجه شوید که آیا کودک شما پسر یا دختر است. حتی می‌توانید اگر دختر است اسم دختر و اگر پسر است اسم پسر برای آن انتخاب کنید. لذا فرصت زیادی خواهید داشت تا زمان تولد نوزاد یک اسم مناسب و شایسته برای آن انتخاب نمایید.
چه تغییراتی در سه ماه دوم بارداری در بدن مادر رخ میدهد؟
به‌طور کلی بدن مادر باردار در سه ماه دوم بارداری با تغییراتی همراه می‌شود که اگر بخواهیم به لیستی از این تغییرات رایج اشاره کنیم، برخی از مهمترین آن‌ها که در این دوره از بارداری رخ میدهد، عبارت است از:
- بزرگ شدن رحم
- رشد ناحیه شکم
- بدن درد
- تورم مچ پا یا دست
- سر‌گیجه ناشی از فشارخون پایین
- تغییرات پوستی مانند تیره شدن پوست یا لکه‌های پوستی تیره‌تر
- احساس حرکت کودک
- افزایش اشتها با کاهش حالت تهوع
- علائم کشش روی شکم، سینه، ران و باسن
- امکان گرفتگی ساق پا
- کمردرد
- سوزش سردل
- یبوست
- افزایش وزن
- تغییرات هورمونی و ایجاد ولع مصرف خوردن غذاهای خاص
وضعیت رشد نوزاد در سه ماهه دوم بارداری
در واقع نوزاد در سه ماه دوم بارداری با افزایش وزن و قد در رحم، به رشد و تکامل خود ادامه میدهد. با این حال اگر بخواهیم به آنچه در وضعیت رشد کودک در سه ماهه دوم بارداری اتفاق می‌افتد اشاره کنیم، برخی از مهمترین آن‌ها عبارت است از:
- اندام‌های کودک در سه ماه دوم بارداری به‌طور کامل رشد می‌کنند.
- او شروع به شنیدن و قورت دادن می‌کند.
- از هفته شانزدهم به نور حساس می‌شود.
- اکنون به درک مزه حساس است و می‌تواند حتی مزه‌های داخل مایع آمنیوتیک را تشخیص دهد.
- حرکات آن قوی‌تر و پرتکرارتر می‌شود. به اندازه‌ای که مادر باردار آن را احساس کند.
- ریه‌های او رشد می‌کند و برای تنفس در دنیای بیرون آماده می‌شود.
- ستون فقرات او قوی‌تر و قوی‌تر می‌شود.
- مغز نوزاد به رشد خود ادامه میدهد.
- بدن شروع به حفظ فرم‌های چربی و بافت چربی می‌کند.
- بافت‌های چربی زیر پوست بالغ می‌شوند و پوست به ضخیم شدن ادامه میدهد.
چه زمانی در سه ماه دوم به پزشک مراجعه کنیم؟
گاهی اوقات شرایطی برای مادر در وضعیت سه ماه دوم بارداری پیش می‌آید که حتما باید به پزشک مراجعه کند. لذا اگر شما هم از دسته زنان بارداری هستید که در سه ماهه دوم بارداری خود قرار دارید و با این علائم مواجه شدید، حتما باید به پزشک خود مراجعه کنید. آن‌ها عبارت است از:
- گرفتگی و درد شکمی غیرمعمول یا شدید وجود داشته باشد.
- مشکل در تنفس یا تنگی نفس که به نظر می‌رسد بدتر می‌شود.
- علائم زایمان زودرس از جمله سفتی یا درد منظم در زیر شکم یا پشت
- هرگونه خونریزی در سه ماهه دوم بارداری یا سوم
- فشار در لگن یا واژن
تغذیه در سه ماه دوم بارداری
برای بارداری سالم، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل برای مادر باردار بسیار مهم است. در دوران بارداری 350 کیلوکالری در روز به کالری مورد نیاز مادر باردار اضافه می‌شود. به همین دلیل، مادران باردار در سه ماه دوم بارداری باید مراقب باشند که روزانه 80 گرم پروتئین، 1.5 گرم کلسیم، 30 تا 60 گرم آهن، ویتامین‌های A، B1، B2 و C مصرف کنند. نکته مهم در دوران بارداری این است که زیاد غذا نخورید، بلکه غذای متعادل بخورید. نیازهای انرژی را می‌توان به طور منظم با مصرف وعده‌های غذایی اضافی بین سه وعده غذایی تامین کرد.
در سه ماه دوم بارداری، باید توجه داشته باشید که چگونه و چه مقدار تغذیه می‌کنید تا از رشد سریع کودک خود در رحم حمایت کنید. برای اینکه تغذیه شما مغذی و مشوق رشد کودک باشد، رژیم غذایی شما باید شامل غذاهای کافی، متعادل و سالم باشد. برای این منظور می‌توانید تغذیه خود را در سه ماه دوم بارداری به صورت زیر تنظیم کنید که عبارت است از:
- باید وعده‌های غذایی خود در دوران بارداری را به گونه‌ای تهیه کنید که شامل 4 گروه اصلی غذایی باشد.
- برای داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم در سه ماه دوم بارداری، باید شیر و فرآورده‌های آن، گوشت، تخم مرغ، حبوبات خشک، سبزیجات و میوه‌ها و نان و غلات را در هر وعده غذایی خود بگنجانید.
- خوردن مقدار کافی به اندازه تغذیه سالم در طول بارداری مهم است. شما باید 3 وعده غذایی اصلی در طول روز بخورید و این روند را با 3 میان وعده حمایت کنید تا قند خون خود را متعادل کنید.
- همیشه وعده‌های غذایی بارداری خود را در وعده خودش مصرف کنید. شما نباید از اندازه مناسب تجاوز کنید و بیشتر از وعده در نظر گرفته شده بخورید.
- نباید تنقلات و غذاهای پرکالری حاوی قند و چربی مصرف کنید. می‌توانید به جای غذاهای آردی و شیرین، سبزیجات و میوه‌های تازه را انتخاب کنید.
- شما باید غذاهای چرب را در وعده‌های غذایی خود کاهش دهید و در هنگام آشپزی از روش‌های پخت کم چرب استفاده کنید.
- برای رشد کودک و تولید خون کافی در بدن، باید رژیم غذایی غنی از آهن داشته باشید. برای این کار می‌توانید غذاهایی مانند تخم مرغ، میوه‌های خشک، محصولات گندم کامل و فندق را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- باید در طول بارداری میوه‌های تازه مصرف کنید. زیرا حاوی مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی و فیبر بالا هستند. میوه‌های تازه فصلی با رنگ‌های مختلف باید جزء لاینفک رژیم غذایی شما در سه ماهه دوم بارداری باشند.
کلام پایانی
مادران بارداری که به سه ماهه دوم بارداری خود وارد می‌شوند، باید در نظر داشته باشند که تغییرات بسیار مهمی در طول سه ماه دوم در انتظار آن‌ها و نوزادشان است. هرچند دوره راحت‌تری به نسبت سه ماه اول دارند. بر این اساس ما کوشیدیم تا در این مقاله به این تغییرات و به‌طور کلی به همه چیز درباره سه ماه دوم بارداری بپردازیم. زیرا پیگیری هفته به هفته بارداری به شما کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه بگیرید و برای تغییرات در ماه‌ها و هفته‌های آینده بارداری خود آماده باشید. برای آگاهی بیشتر می‌توانید مقاله مربوط به همه چیز درباره سه ماه سوم بارداری را از وبلاگ سیناکر مطالعه نمایید.