وضعیت مادر در هفته چهلم بارداری

هفته چهلم بارداری به طور کلی آخرین هفته بارداری است. اگر زایمان در این هفته سزارین نباشد و تاریخ آن با پزشک مشخص نشده باشد، هر زمانی می توان انتظار داشت که کودک متولد شود. اگرچه هفته چهلم آخرین هفته بارداری است، اما برخی از بارداری‌ها ممکن است کمی زودتر یا یک یا دو هفته دیرتر به پایان برسد. در هفته چهلم بارداری تغییرات در مادر و رشد جنین با هفته‌های قبل متفاوت است. با سیناکر همراه باشید تا این هفته حساس در بارداری را بررسی کنیم.

وزن مادر در هفته‌های آخر بارداری

در هفته‌های آخر بارداری، نوزاد تقریباً تمام قسمت‌های شکم و لگن مادر را می‌پوشاند، بنابراین تا هفته چهلم بارداری، شکم مادر به اندازه‌ای رشد کرده است که حرکات و راه رفتن مادر را محدود می‌کند. همچنین میزان افزایش وزن مادر به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد و حتی تقریباً متوقف می‌شود. مادر متوجه خواهد شد که چند هفته است که وزنش کم یا زیاد نشده است. وزن کل اضافه شده توسط مادر از ابتدای بارداری بین 11 تا 17 کیلوگرم است.

نشانه‌های درد زایمان

در هفته 40 بارداری، مادر منتظر تولد است. دانستن علائمی که نشان دهنده شروع زایمان در هفته چهلم است بسیار با اهمیت بوده تا مادر به موقع متوجه شود، زایمان شروع شده است و در اسرع وقت به بیمارستان برود. علائم زایمان در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری به شرح زیر است:

• شروع انقباضات رحمی
• دردی که در فواصل منظم احساس می‌شود
• خروج آب هنگام تولد در اثر پاره شدن کیسه آمنیوتیک
• مایع خونی و مخاطی که از واژن می‌آید
• با پایین آمدن نوزاد به داخل کانال زایمان، فشار روی قفسه سینه کاهش می‌یابد و تنفس راحت‌تر می‌شود.

درد واقعی و کاذب زایمان

هفته آخر بارداری انتظار می‌رود هر لحظه زایمان اتفاق بیفتد. فراوانی دردهای کاذب در هفته‌های آخر بارداری باعث می‌شود مادران فکر کنند که درد زایمان شروع شده است و ناتوانی مادر در تشخیص درد زایمان کاذب و واقعی می‌تواند باعث هیجان و تنش شود. ساده‌ترین راه برای تشخیص انقباضات کاذب از انقباضات واقعی، توجه به شدت درد است. انقباضات کاذب دردی هستند که بدن مادر را برای زایمان آماده می‌کنند و شدت درد شبیه درد قاعدگی یا درد شکم است. یکی دیگر از راه‌های تشخیص درد زایمان کاذب از درد زایمان واقعی، توجه به منظم یا نامنظم بودن انقباضات است.

انقباضات نامنظم انقباضات کاذب هستند، اما اگر انقباضات به ترتیب خاصی تجربه شوند، به احتمال زیاد این انقباضات درد زایمان هستند. یکی دیگر از نشانه های احساس درد در جلوی شکم است. بدین معنی که اگر احساس درد را در قسمت جلویی شکم داشتید به احتمال بسیار زیاد، درد کاذب است. البته در برخی موارد ممکن است زایمان در هفته چهلم اتفاق نیفتد و دردهای مادر شروع نشود. این کاملا طبیعی است که در هفته چهلم تولد اتفاق نیفتد، در این حالت انتظار می‌رود زایمان بین هفته‌های 38 تا 42 رخ دهد.

تغییرات وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

مادران باردار ممکن است در این هفته علائم جدیدی را احساس کنند. با نزدیک شدن به تاریخ تولد مورد انتظار، تغییرات متعددی در مادر مشاهده می‌شود. در این هفته، شکم مادر باردار به بالاترین اتساع خود می‌رسد، زیرا رحم تمام فضایی را که می‌تواند نوزاد رشد یافته را در خود نگه دارد، می‌پوشاند. ترک‌هایی که در هفته‌های قبل شروع به ایجاد کردند به دلیل کشش بیشتر نمایان می‌شوند. دست‌ها و پاها بیشتر متورم می‌شوند. در برخی از مادران باردار، دانه‌های خارش دار کهیر ممکن است در این زمان رخ دهد.

در این حالت که معمولا در آخرین مراحل بارداری ایجاد می‌شود، دانه‌ها به صورت جوش‌های صورتی رنگ در پوست و علائم کشش در اطراف شکم شروع می‌شود. این جوش‌ها در مراحل بعدی جمع می‌شوند و تاول‌ها یا پلاک‌های خارش‌دار ایجاد می‌کنند. این تاول‌های خارش‌دار می‌توانند به بدن مادر باردار و در موارد نادر به ناحیه قفسه سینه سرایت کنند. چند هفته پس از تولد نوزاد، علائم بیماری به تدریج کاهش می‌یابد. علاوه بر این تغییرات، علائم زیر از تولد قریب الوقوع در بدن مادر ظاهر می‌شود.

انقباضات براکستون هیکس

این انقباضات که به آن درد زایمان کاذب نیز گفته می‌شود، نشانه نزدیک شدن زمان تولد کودک است. با نزدیک شدن به زمان تولد، بدن مادر برای این فرآیند آماده می‌شود و نوعی تمرین انجام می‌دهد. این انقباضات تقریباً 30 ثانیه تا 2 دقیقه طول می‌کشد. این انقباضات با تغییر موقعیت یا تخلیه مثانه و نوشیدن مقداری آب شروع به کاهش می‌کنند. در حالی که همان طور که گفته شد در درد زایمان واقعی، دفعات و شدت انقباضات در طول زمان افزایش می‌یابد.

اتساع دهانه رحم

در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری، دهانه رحم کوچکتر و نازکتر می‌شود تا کودک بتواند از رحم خارج شود. یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین تغییرات همین مورد است که دهانه رحم شروع به باز شدن می‌کند، حتی اگر مادر باردار آن را احساس نکند. این روند از ابتدا و بخش فعال انقباضات زایمان تا پایان ادامه دارد.

تغییر در حرکات نوزاد

هفته چهلم هفته تولد اکثر بارداری‌ها است. در این مرحله نوزاد داخل رحم نمی‌تواند در جای خود قرار بگیرد و برای بیرون آمدن از رحم آماده می‌شود. بنابراین در طی این فرآیند، وضعیت مادر هفته چهلم بارداری به گونه‌ای است که حرکات زیادی را در شکم خود احساس می‌کند که شامل، چرخش، کوبیدن و غیره است. نوزادان می‌توانند تمام این فعالیت‌ها را در طول یک ساعت انجام دهند.

درد لگن و درد کشاله ران

در این هفته نوزاد به دهانه رحم نردیکتر شده و در قسمت پایین رحم می‌نشیند. بنابراین به دهانه رحم فشار می‌آورد. این وضعیت باعث می‌شود که مادر باردار در ناحیه لگن احساس فشار کند. این فشار گاهی اوقات باعث تکان دادن سلول‌های عصبی است که باعث ایجاد درد و ناراحتی بیشتر می‌شود.

اسهال

یبوست تجربه شده در دوران بارداری ممکن است با اسهال در این هفته جایگزین شود. این موضوع نشان می‌دهد که انقباضات واقعی زایمان نزدیک است. پس از تمام این علائم، زمان تولد نوزاد فرا رسیده است.

رابطه جنسی و تکرر ادار در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

داشتن رابطه جنسی در دوران بارداری، از جمله هفته چهلم بارداری، در صورتی که پزشک مناسب تشخیص دهد، کاملا بی خطر است. همچنین با نزدیک شدن به تولد در هفته چهلم که پایان بارداری است، نوزاد در رحم فشار بیشتری به کشاله ران و مثانه وارد می­کند. در نتیجه این فشار، مادر باردار در طول شبانه روز احساس می­کند که به دفع ادرار نیاز دارد.

پارگی کیسه آب مادر

پارگی کیسه آب و مایع آمنیوتیک معمولاً بی رنگ و بی بو است. اگر این مایعی زرد به نظر برسد و بوی آمونیاک بدهد، معمولاً به این معنی است که نشت ادرار وجود دارد. با این حال، می توانید با فشردن عضلات لگن در حین حرکات، جریان مایع را متوقف کنید. باز هم اگر جریان متوقف شود به این معنی است که ادرار وجود دارد، اگر متوقف نشد به این معنی است که مایع آمنیوتیک وجود دارد و کیسه آب پاره شده است. کمتر از 15 درصد از زنان قبل از شروع زایمان، پارگی غشا را تجربه می‌کنند.

در نهایت توجه به مورد بسیار ضروری است که اگر آب ورودی سبز یا قهوه‌ای باشد، باید سریعا با پزشک مربوطه تماس گرفت. زیرا ممکن است به این معنی باشد که کودک در رحم اجابت مزاج (مکونیوم) دارد و نیاز به زایمان فوری است.

شیردهی سینه در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

در هفته 40 بارداری، سینه مادر باردار ممکن است شروع به نشت کند. اما این نشت‌ها هنوز شیر مادر نیست، بلکه آغوز است، مایع غلیظ و زرد رنگی که برای چند روز اول غذای کودک شیرده خواهد بود. این مایع اولین واکسیناسیون نوزاد تازه متولد شده است. مادران باردار می‌توانند قبل از تولد نوزاد از پدهای شیردهی استفاده کنند.

احساس خستگی در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

مادران باردار به دلیل خستگی در هفته چهلم بارداری، آهسته‌تر حرکت می‌کنند، زیرا سنگین‌تر شده‌اند و وزنشان افزایش یافته است. فشار ایجاد شده توسط رحم که به بزرگ‌ترین اندازه خود می‌رسد و شکم متورم روی کشاله ران و ریه‌ها، حرکت و تنفس را برای مادر دشوار می‌کند. به دلیل تکرر ادرار و مشکل در یافتن موقعیت مناسب، خواب شبانه، ضعیف‌تر می‌شود و مادران باردار ممکن است در طول روز احساس خستگی زیادی کنند.

موارد مشکوک و پر خطر در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

این هفته از بارداری بسیار مهم و حساس است. اگرچه زمان معاینه توسط پزشک زایمان به شدت کاهش می‌یابد و مادر باردار به طور مداوم مورد بررسی قرار می‌گیرد اما برای مادران باردار بسیار مهم است که حرکات کودک خود را نیز در هفته چهلم دنبال کنند. مشاهده مواردی از قبیل، انقباضات منظم و دردناک، پارگی آب آمنیوتیک، در صورت خونریزی فعال واژن، در صورت کاهش حرکات نوزاد، باید فوراً به پزشک اطلاع داده شود. لازم به ذکر است که ترشح کمی خونی و مخاطی، کاملا طبیعی است و نشانه نزدیک شدن به زایمان است و این یک مورد اورژانسی نیست.

فوری‌ترین حالت در بین این موقعیت‌ها خونریزی فعال واژینال است. در این مورد اطلاع‌رسانی به پزشک و مراجعه در اسرع وقت به بیمارستان اهمیت زیادی دارد. مداخله به موقع جان مادر و نوزاد را نجات می‌دهد. زیرا خونریزی فعال واژینال ممکن است نشانه جدا شدن جفت، یعنی جدا شدن زودرس جفت باشد.

معاینه بارداری در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

بیسترین معاینه قبل از تولد در این هفته انجام می‌شود. این معاینات ممکن است هر سه روز یکبار درخواست شود زیرا انتظار تولد وجود دارد. در این معاینه فشار خون مادر باردار بررسی شده و نمونه ادرار چک می‌شود. این معاینات و آزمایش‌ها علائم پره اکلامپسی را بررسی می‌کنند، وضعیت خطرناکی که با فشار خون بالا و پروتئین در ادرار مشخص می‌شود. علاوه بر این، در طول معاینه، مایع آمنیوتیک، حرکات و محل قرارگیری نوزاد با سونوگرافی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آزمایشات بارداری در وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

پس از 40 هفته، دفعات معاینات به منظور انجام آزمایش‌های ارزیابی وضعیت سلامت نوزاد افزایش می‌یابد. هدف از این بررسی‌ها تایید این است که نوزاد در رحم مادر هیچ گونه ناراحتی ندارد و با خیال راحت منتظر می‌شود تا درد زایمان خود به خود بروز کند. اگر پزشک معالج در طول این آزمایشات شواهدی مبنی بر ناراحتی نوزاد بیابد، ممکن است برای شروع زایمان برنامه‌ریزی کند. در بررسی‌های انجام شده در این هفته، همراه با NST، آزمایشات سونوگرافی برای ارزیابی مایع آمنیوتیک، حرکات نوزاد، تنفس و مشکلات عضلانی انجام می‌شود.

مادران باردار همچنین می‌توانند با شمارش حرکات خود پیش‌بینی کنند که آیا نوزاد در رحم مشکلی دارد یا خیر. نوزاد باید طبق معمول در هفته آخر نیز حرکت و جنب و جوش کند. حرکات کودک نباید کند شود یا متوقف شود. کاهش سرعت و توقف ممکن است نشان‌دهنده این باشد که مشکلی پیش آمده است. مادران باردار در صورت احساس عدم تحرک یا کندی در حرکات، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرند.

تمرینات مناسب وضعیت مادر هفته چهلم بارداری

برخی از زنان تمایلی به استفاده از دارو در حین زایمان برای تسکین درد ندارند. آن‌ها ترجیح می دهند با استفاده از روش هایی مانند پوزیشن های مختلف، ماساژ، هیپنوتیزم درمانی، تنفس و تکنیک‌های آرام سازی به طبیعی‌ترین شکل ممکن زایمان کنند. چنین روش‌هایی اغلب در دوره‌های آمادگی زایمان آموزش داده می‌شوند. می‌توانید از تکنیک‌های مختلف آرام‌سازی استفاده کنید که به شما کمک می‌کند در هفته‌های آخر بارداری آرام شوید.

برای مثال تکنیک ماساژ، شریک زندگی شما یا فردی که در ماساژ بارداری آموزش دیده است، می‌تواند کمر، شانه‌ها، پاها و بازوهای شما را ماساژ دهد. او می‌تواند پیشانی و شقیقه‌ها را با حرکات دایره‌ای کوچک لمس کند. این حرکات به عضلات شما کمک می‌کند تا آرام شوند و هورمون‌های اندورفین ترشح شوند. یا تکنیک تنفسی، تمرینات تنفسی یکی از موثرترین روش‌ها برای کاهش شکایات مربوط به بارداری و سهولت در لحظه زایمان است. به همین دلیل باید این کار را به طور منظم در طول بارداری انجام دهید.

کلام پایانی

وضعیت مادر هفته چهلم بارداری، معادل 9 ماه و 10 روز بارداری است. مادر اکنون در آخرین روزهای بارداری است. در این هفته، سونوگرافی می تواند نشان دهد که نوزاد به طور کامل فضای رحم را گرفته و در آن خوابیده است. در هفته های آخر بارداری تغییرات زیادی در بدن رخ می دهد که به دلیل رشد کودک و ترشح هورمون هایی است که بدن مادر برای زایمان به آن نیاز دارد. وضعیت مادر هفته چهلم بارداری شامل، افزایش دردهای کاذب، مشکل در حرکت کردن، مشکل در تنفس، درد کمر، خستگی، مشکلات خواب، بزرگ شدن دهانه رحم و احساس فشار و درد در ناحیه لگن است.