قند خون پارامتر مهمی در برگه آزمایش است. این شاخص مهم در صورتی که لازم باشد توسط پزشک برای شما درخواست می‌شود. لازم است که افرادی که در معرض ابتلا به دیابت هستند, هر سال میزان قند خون خود را آزمایش کنند. در صورتی که در مرحله پیش دیابت باشید می‌توانید با انجام یک سری نکته‌ها میزان قند خون خود را به حال نرمال برسانید. زمانی که شما متوجه می‌شوید که مبتلا به پیش دیابت هستید در صورتی که موارد لازم را رعایت نکنید می‌توانید بعد از گذشت چند سال به دیابت مبتلا شوید. بنابراین توصیه میود بصورت مرتب از وضعیت سطح قند خون خود آگاه باشید. ورزش و تغذیه درست از جمله عوامل مهمی هستند که باید برای جلوگیری از افزایش قند خون خود در نظر بگیرید. در این مقاله از سیناکر با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد قند خون در آزمایش با شما صحبت کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
میزان قند خون در افراد مختلف
در نظر داشته باشید که اگر در برگه آزمایش قند خون شما بین 70 تا 99 میلی‌گرم در دسی لیتر است میزان آن طبیعی است. این در حالی است که قند خون شما اگر بین 100 تا 125 میلی‌گرم در دسی لیتر باشد نشان از این می‌دهد که شما به پیش دیابت مبتلا هستید. در واقع قند خون ناشتای اگر عددی بین 110 تا 126 میلی‌گرم در دسی لیتر است، اختلال گلوکز در شما مطرح است. در این حالت باید به پزشک خود مراجعه کنید و بر طبق دستورالعمل‌های وی عمل کنید. توجه داشته باشید که اگر قند خون شما در حالت ناشتا دو و چند بار بیشتر از 126 میلی‌گرم در دسی لیتر است، پزشک به شما خواهد گفت که شما به احتمال زیاد به دیابت مبتلا شده‌اید. در این صورت لازم است که بنا به تشخیص پزشک خود دارو مصرف کنید. در صورتی که بیماری قند خون و یا همان دیابت در شما تشخیص داده شده است، به پزشک غدد مراجعه کنید.
در حقیقت آزمایش قند خون مقدار گلوکز در خون شما را مورد سنجش قرار می‌دهد. گلوکز نوعی قند است که انرژی بدن را فراهم می‌کند. در حقیقت گلوکز را می‌توان منبع اصلی انرژی برای بدن دانست. لازم است بدانید که بدن شما کربوهیدرات‌هایی (نان-برنج) را که میل می‌کنید تبدیل به گلوکز می‌کند. انسولین نام هورمونی است که نقش منتقل کردن گلوکز از جریان خون را به سلول‌های بدن بر عهده دارد. با این مکانیزم قند خون در شما کم می‌شود. شما می‌توانید با تست قند خون در مدت زمانی معین بنا بر توصیه پزشک از بیماری قند خون و افزایش آن در بدن جلوگیری کنید. اگر یکی از اعضای درجه یک در خانواده شما به بیماری دیابت مبتلا است، احتمال این که شما هم به بیماری دیابت مبتلا شوید وجود دارد. بنابراین لازم است که حتما از مصرف مواد قندی زیاد پرهیز کنید.
دیابت یک بیماری شایع و مرگ آور است. هر هشت ثانیه یک نفر در دنیا جان خود را به علت دیابت از دست می‌دهد. بنابراین باید از ابتلا به آن پیشگیری کرد و در مدیریت آن جدی بود. اهمیت بررسی قند خون در آزمایش نیز همین است. خوشبختانه کنترل دیابت کار چندان دشواری نیست. در گام اول لازم است که شما بر سبک زندگی خود متمرکز شوید و از رژیم غذایی سالم خود را بهره‌مند سازید. این امر می‌تواند در کنترل قند خون شما بسیار اهمیت داشته باشد.
دیابت بیماری است که اگر کنترل نشود می‌تواند عوارض جدی را برای شما به همراه داشته باشد. آزمایش قند خون یک تست تشخیصی مهم است که بسیار پرکاربرد است. ضرورت این تست که باید به صورت سالانه انجام شود بر هیچ کسی پوشیده نیست.
انواع آزمایش قند خون چیست؟
تست قند خون برای این است که متوجه شوید که آیا قند خون شما در محدوده طبیعی است یا خیر. با کمک این آزمایش می‌توانید یک برنامه‌ریزی درست را برای سلامت خود انجام دهید. أنواع آزمایش قند خون بصورت زیر است:
- آزمایش قند خون ناشتا (Fasting Blood Glucose): این آزمایش معمولاً بعد از حداقل ۸ ساعت ناشتا بودن انجام می‌شود و به بررسی سطح قند خون در حالت ناشتا می‌پردازد.
- آزمایش قند خون دو ساعته پس از خوردن غذا (Postprandial Blood Glucose): این آزمایش سطح قند خون دو ساعت بعد از خوردن غذا را اندازه‌گیری می‌کند.
- آزمایش هموگلوبین A1C: این آزمایش میانگین سطح قند خون در طول ۲ تا ۳ ماه گذشته را نشان می‌دهد و برای نظارت بر دیابت استفاده می‌شود.
- تست تحمل گلوکز (Oral Glucose Tolerance Test – OGTT): این آزمایش برای تشخیص دیابت و دیابت بارداری انجام می‌شود و شامل اندازه‌گیری قند خون قبل و بعد از خوردن یک محلول گلوکز است.
مواردی جون بیماری‌های دیابت و پیش‌دیابت، بررسی تغییرات غیرطبیعی در سطح قند خون، هیپوگلیسمی (قند خون پایین) با نتیجه این آزمایش تشخیص داده می‌شوند. بیماری دیابت با توجه به عوارض مالی، جسمانی و روحی که بر دوش افراد می‌گذارد باید زودهنگام تشخیص داده شود. دیابت می‌تواند سبب شود که شما به بسیاری از بیماری‌های مختلف مانند بیماری‌های قلبی، نارسایی کلیوی، اختلالات بینایی و دیگر عوارض دچار شوید. افرادی که به کنترل قند خون خود می‌پردازند و آن در صورت بالا بودن مدیریت می‌کنند می‌توانند مانند افراد سالم زندگی شادی داشته باشند. برای این که بتوانید دیابت را کنترل کنید به غیر از این که باید در سبک زندگی خود تغییراتی بدهید لازم است که برخی از داروهای مربوط به دیابت را بر طبق دستور پزشک مصرف کنید.
اگر قند خون پایین باشد که در اصطلاح به آن هیپوگلیسمی گفته می‌شود. در صورتی که درمان نشود عوارض زیادی در بردارد. از جمله این که این بیماری می‌تواند سبب تشنج، آسیب مغزی و کما شود.
علائم قند خون پایین چیست؟
در زیر به نشانه‌های قند خون پایین اشاره می‌کنیم:
- تعریق
- اضطراب
- گرسنگی
- لرز
- سرگیجه
موارد بالا از نشانه‌های قند خون پایین هستند. اگر این علائم را دارید لازم است که هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که پزشک برای شما تست قند خون در نظر بگیرد باید آن را انجام دهید.
علائم قند خون بالا
قند خون بالا همواره با نشانه‌ها و علائمی در افراد همراه است. در زیر این نشانه‌ها را می‌آوریم:
- تشنگی زیاد
- تکرر ادرار
- تاری دید
- خستگی
- زخم‌هایی که دیر خوب می‌شوند.
موارد بالا از نشانه‌های قند خون بالا در افراد است.
آیا شما مستعد ابتلا به دیابت هستید؟
در صورتی که فاکتورهای ریسک زیر را دارا باشید بیشتر از دیگر افراد در معرض ابتلا به بیماری دیابت هستید. به همین علت است که باید آزمایش قند خون را برای پایش سطح گلوکز خون خود انجام دهید. فاکتورهای خطر بیماری قند خون بالا عبارت از موارد زیر است:
- افرادی که بیش از 45 سال سن دارند.
- اضافه وزن و چاقی
- ورزش نکردن
- یکی از اعضای خانواده به بیماری قند خون بالا دچار است.
- فشار خون زیاد
- تری گلیسیرید بالا
- بیماری‌های قلبی و عروقی
- کم بودن کلسترول خوب
- سابقه سکته مغزی
- سابقه مقاومت داشتن به انسولین
- دچار شدن به دیابت حاملگی و یا زایمان نوزادی که بیشتر از 4 کیلوگرم وزن داشته است.
- نژاد آفریقایی، آسیایی، بومیان آمریکا و یا اسپانیا
چنان چه باردار هستید لازم است که بین هفته‌های 24 و 28 حاملگی جهت غربالگری آزمایش قند خون بدهید. دیابت بارداری نوعی بیماری دیابت است که تنها در زمان بارداری برای شما رخ می‌دهد.
ناشتا بودن قبل از تست قند خون
برای سنجش قند خون ناشتا یا همانfbs لازم است که حداقل 8 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید. به عنوان مثال چنان چه ساعت 8 به آزمایشگاه مراجعه می‌کنید، بایستی از ساعت 12 شب قبلی چیزی نخورده باشید. همچنین در نظر داشته باشید که لازم است برای وعده شام نیز غذای سبکی میل کرده باشید. لازم است که از مصرف غذاهای چرب و سنگین خودداری کنید. آشامیدن آب در این 8 ساعت اشکالی ندارد. نکته مهمی که باید بدانید این است که برای مرحله اول در غربالگری دیابت در حاملگی لازم نیست که ناشتا باشید. چنانچه نتایج تست قند خون بیشتر از حد و اندازه نرمال باشد لازم است که تست دیگری انجام دهید. این آزمایش را به اسم تست تحمل گلوکز می‌شناسند که در این آزمایش لازم است که حتما ناشتا باشید. توجه کنید که تنها در صورت ناشتا بودن جواب آزمایش مورد اطمینان است.
پارامترهایی که در آزمایش قند خون مورد سنجش قرار می‌گیرند؟
در نظر داشته باشید پارامترهای زیر در آزمایش قند خون مورد ارزیابی و سنجش قرار می‌گیرند:
- قند خون ناشتا (FBS)
- قند خون دو ساعت پس از غذا
- هموگلوبین گلیکوزیله
- تست چالش گلوکز
- آزمایش تحمل گلوکز خوراکی
موارد بالا از جمله شاخص‌های قند خون در برگه آزمایش هستند.
تست تحمل گلوکز چیست؟
تست تحمل گلوکز همان مقدار قند خون پیش و پس از نوشیدن مایع شامل گلوکز است. شب پیش از تست باید ناشتا باشید و پس از سنجیدن سطح قند خون به صورت ناشتا لازم است که مایعی را میل کنید. سطح قند خون در زمان‌های یک ساعت، دو ساعت و در بعضی‌اوقات سه ساعت پس از آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
تست قند خون تصادفی چیست؟
تست قند خون تصادفی مقدار قند خون شما در همان وقت تست است که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. هر زمان که مایل بودید می‌توانید این تست را انجام دهید و نیازی به ناشتا بودن نیست. اگر سطح قند خون تصادفی در شما بیشتر از 200 میلی‌گرم در دسی لیتر باشد نشان می‌دهد که شما به دیابت مبتلا هستید.
اندازه‌گیری هموگلوبین گلیکوزیله چیست؟
هموگلوبین گلیکوزیله که در اصطلاح پزشکی به آن A1C گفته می‌شود مقدار قند خون شما در طول سه ماه گذشته است. این تست نشان می‌دهد که آیا شما مبتلا به پیش دیابت هستید یا خیر و یا این که می‌توانید دیابت خود را مدیریت کنید یا نه. در مقاله آزمایش A1C بصورت مفصل در مورد این آزمایش صحبت کرده‌ایم. این مقاله را از دست ندهید.
سخن آخر
در این مقاله در مورد قند خون در آزمایش با شما صحبت کردیم. لازم است که حتما به صورت مرتب با توجه به شرایطی که دارید آزمایش قند خون دهید. در صورتی که در مرحله پیش دیابت قرار داشته باشید می‌توانید با رعایت یک سری اصول میزان قند خون خود را تا سال‌های متمادی در حد نرمال نگه دارید. اگر به بیماری دیابت مبتلا شده‌اید لازم است که حتما تحت نظر پزشک متخصص غدد به مداوای بیماری خود بپردازید و دستورات لازم را انجام دهید. در این صورت می‌توانید زندگی شاد مانند دیگر افراد سالم را تجربه کنید. همچنین استفاده از دستگاه قند خون دیابان می‌تواند یاری رسان شما در این مسیر باشد.