غم و اندوه پس از سقط برای یک مادر بسیار جانکاه و آزاردهنده خواهد بود و تمام مادرانی که این تجربه تلخ را دارند اذعان می‌کنند که حجم غم وارده به آن‌ها بسیار زیاد است. از آنجایی که اکثر افراد اطراف یک زن مشکل او را درک نمی‌کنند، یک زن در این موقعیت دچار آسیب روحی بسیار بیشتری خواهد شد. در این موقعیت نزدیکان سعی می‌کنند که همدلی داشته باشند اما به هیچ عنوان نمی‌توانند احساسات غمگین یک زن را درک کنند و نمی‌دانند که چگونه باید در این موقعیت با یک زن ارتباط برقرار کنند.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
- شناسایی اندوه بعد از سقط جنین
- آیا کمک گرفتن پس از سقط جنین درست است؟
- اقدام به بارداری مجدد پس از سقط به رفع غم کمک می‌کند؟
- اثرات روحی سقط جنین
- تشخیص افسردگی بعد از سقط جنین چگونه است؟
- تفاوت افسردگی و غم پس از سقط
- رفتار مناسب با کسی که سقط جنین انجام داده چیست؟
- اقدامات لازم قبل از سقط جنین برای کاهش علائم افسردگی
- چه عواملی احتمال افسردگی پس از سقط را افزایش می‌دهند؟
شناسایی اندوه بعد از سقط جنین
بسیاری از زنان شاید خود را مقصر مرگ و سقط فرزندشان بدانند و به همین علت غم و اندوه پس از سقط برای آن‌ها بیشتر خواهد بود. اما حقیقتی که وجود دارد این است که اکثر سقط‌ها از کنترل مادر خارج هستند و به دلایل پزشکی رخ می‌دهند. اگر شما هم به عنوان یک مادر در چنین موقعیتی قرار دارید بهتر است که زیاد خود را ملامت نکنید و به اندوه خود اضافه نکنید.
درست است که برای التیام این اندوه نیاز به زمان دارید و داشتن غم زیاد در این مرحله کاملاً طبیعی است. اما بدانید که به هیچ عنوان ملامت خویشتن تاثیر مثبتی در بهتر شدن حال روحی شما نخواهد داشت و موجب بازگرداندن بچه از دست رفته شما نمی‌شود.
غم و اندوه بعد از سقط فرزند در افراد مختلف می‌تواند شکل‌های متفاوتی داشته باشد. اما در اکثر موارد بانوانی که این تجربه تلخ را پشت سر می‌گذارند احساسات زیر را خواهند داشت:
- عصبانیت
- تنهایی
- گناه
- فرار از آدم‌ها
- کاهش انگیزه
- عدم تمرکز
حتی بانوان ممکن است که نتوانند بعد از تجربه این اتفاق تا مدت‌ها با خانواده‌هایی که بچه‌های کوچک یا نوزاد دارند رفت و آمد کنند و با دیدن هر بچه کوچکی دلشان بلرزد و اندوه آن‌ها تازه شود. حتی زمان موعد زایمان، روز مادر و روز تولد می‌تواند برای مادرانی که تجربه سقط داشتن بسیار تلخ و عذاب دهنده باشد.
به خصوص آن دسته از مادرانی که برنامه‌ریزی قبلی برای تولد فرزند خود داشته‌اند و حتی اتاق فرزند خود را آماده کردند و لباس و عروسک و اسباب بازی برای فرزند خود خریدند، بعد از تجربه این اتفاق تلخ آزار روحی بیشتری را تجربه می‌کنند و در نتیجه احتیاج به زمان بیشتری نیز برای التیام این درد خواهند داشت.
آیا کمک گرفتن پس از سقط جنین درست است؟
به تمام مادرانی که در دوران غم و اندوه پس از سقط به سر می‌برند، پیشنهاد می‌کنیم که حتماً از دیگران کمک بگیرند و به سمت انزوا نروند. در همین راستا حمایت از شما یکی از اقدامات بسیار مهمی است که اطرافیان و به ویژه همسر شما نباید آن را نادیده بگیرند.
قطعاً همسر شما در این موقعیت دچار غم و اندوه است و همانطور که شما نیاز به حمایت دارید همسر شما نیز نیازمند حمایت شما خواهد بود. زیر او نیز فرزند خود را با هزار امید و آرزو از دست داده است. اما طبیعتاً غم و اندوه نمود متفاوتی در هر یک از شما خواهد داشت. شما به عنوان یک زن که فرزند خود را از جسم و روح خود جدا کردید، حسی مانند عصبانیت و گناه را تجربه می‌کنید و پدر او احساسی مانند بهت و تعجب را تجربه خواهد کرد.
اما در هر صورت هم صحبتی و همدردی با همسر می‌تواند در کاهش غم و اندوه هردوی شما نقش مهمی ایفا کند. اقدام مهم دیگری که می‌توانید انجام دهید شرکت در گروه‌های حمایتی است. گروه‌هایی که اعضای آن‌ها تجربه مشترک و شبیه به شما داشتند و فرزندشان سقط شده است می‌توانند در بهتر سپری شدن روزهای غم انگیز کمک کننده باشند.
ضمن کمک گرفتن از افراد و گروه‌های مختلف به عنوان یک فرد محزون باید سعی کنید به سراغ کارهایی بروید که روی شما اثربخش هستند و باعث افزایش روحیه شما می‌شوند. برای مثال اگر احساس می‌کنید که با گذراندن وقت در کنار آشنایان حالتان بهتر می‌شود این کار را انجام دهید. یا اگر کمک به خیریه، کاشتن نهال یا انجام یک هنر خاص به افزایش روحیه شما کمک می‌کند به هیچ عنوان آن را نادیده نگیرید و حتماً به سراغ کارهای مورد علاقه خود بروید تا آسان‌تر از دوره غم انگیز زندگی خود عبور کنید.
اقدام به بارداری مجدد پس از سقط به رفع غم کمک می‌کند؟
بسیاری از بانوان برای از بین رفتن غم و اندوه پس از سقط به فکر بارداری مجدد می‌افتند. اما باید بدانید که بعد از سقط جنین بدن مادر بسیار ضعیف می‌شود و باید دوره مشخصی را طی کند. تا بتواند بازیابی را انجام دهد. پیشنهاد می‌کنیم که مادران آسیب دیده از این اتفاق تلخ سعی کنند از نظر جسمی و روحی به صورت کامل آماده شوند و سپس اقدام برای بارداری داشته باشند.
علاوه بر این مشورت با پزشک می‌تواند کمک کند که بهترین زمان برای بارداری تعیین شود و روند بارداری با سلامت طی شود. اگر قبلاً تجربه چند سقط متوالی را داشته‌اید، قبل از بارداری مجدد حتماً این موضوع را به پزشک اعلام کنید تا پزشک با انجام آزمایشات و روش‌های تشخیصی مشخص کند که عوامل ایجاد کننده سقط جنین قبلی چه بودند تا با کنترل این عوامل کمک کند تا در بارداری جدید این مشکل را تجربه نکنید.
اثرات روحی سقط جنین
همانطور که در سطرهای بالا توضیح دادیم یکی از شدیدترین احساساتی که یک مادر بعد از سقط جنین تجربه می‌کند احساس گناه بوده که این موضوع باعث تشدید غم و اندوه پس از سقط برای یک مادر باردار خواهد شد. این واقعه استرس بسیار زیادی با خود به همراه می‌آورد و طیف وسیعی از اثرات روحی و روانی را به دنبال خواهد داشت. هرگونه سقط جنین چه خواسته باشد چه ناخواسته چرخه هورمونی یک خانم را به هم می‌زند.
همین به هم ریختگی هورمون‌ها می‌تواند احساسات منفی زیادی را به دنبال داشته باشد که این احساسات باعث ایجاد افکار خودکشی، ایجاد مشکل در خواب، احساس انزوا و تنهایی، از دست رفتن اعتماد به نفسژ حس پشیمانی و گناه در ذهن یک خانم خواهد شد.
میزان شدت هر یک از این احساسات با توجه به اینکه یک خانم از انجام سقط خوشحال است یا ناراحت متفاوت خواهد بود. اما برخی از افراد حجم اندوه و استرس بسیار بیشتری را تجربه می‌کند.
برای مثال بانوانی که اعتقادات مذهبی بیشتر دارند ممکن است بیش از سایرین این احساسات منفی را تجربه کنند. زیرا برچسب‌های خاصی به آن‌ها نسبت داده می‌شود و یا حتی ممکن است احساس گناه بیشتری داشته باشند که تمام این موارد باعث آسیب‌های روحی به این افراد خواهند شد.
تشخیص افسردگی بعد از سقط جنین چگونه است؟
از آنجایی که غم و اندوه پس از سقط یک مادر را آزرده خاطر می‌کند، پیشنهاد می‌کنیم که مادران در این موقعیت حتماً به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنند. زیرا اکثر آن‌ها به اختلال افسردگی دچار شده‌اند که این اختلال نیاز به درمان تخصصی دارد. اکثر بانوانی که دچار افسردگی پس از سقط می‌شوند علائم زیر را پشت سر می‌گذارند:
- احساس کمبود محبت
- ناراحتی مداوم
- ایجاد مشکل در تفکر
- ایجاد مشکل در تمرکز و تصمیم گیری
- تحریک پذیری بسیار زیاد
- احساسی شدن
- کاهش انرژی
- کم یا زیاد شدن غیر طبیعی خواب
- کاهش میل جنسی
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً برای فرد جذاب و لذت بخش بود.
در صورتی که این علائم جدی گرفته نشوند و به روانپزشک یا روانشناس مراجعه نشود، افسردگی می‌تواند ابعاد دیگری از زندگی یک زن را در این شرایط تغییر دهد و مشکلات بسیار جدی جسمی و روحی را ایجاد کند. زیرا غم و اندوه پس از سقط یک زن فقط روح او را اذیت نمی‌کند و این مشکلات ممکن است که جسم را هم تحت الشعاع قرار دهند.
تفاوت افسردگی و غم پس از سقط
بعد از اینکه واقعه ناگوار سقط جنین برای یک مادر رخ می‌دهد، احساس غم و اندوه زیادی به سراغ او خواهد آمد که این موضوع به عنوان غم و اندوه پس از سقط شناخته می‌شود.
بسیاری از علائم غم شباهت زیادی به علائم افسردگی دارند. اما در غم علائم شخص به مرور زمان بهبود پیدا خواهد کرد که این مسئله نشان می‌دهد که این احساسات فقط تجربه غم بعد از این واقعه بوده‌اند. اما در صورتی که این علائم و نشانه‌های پس از اندوه، ماندگار و دائمی شوند و بر شدت آن.ها افزوده شود، فرد افسرده شده است. که در این موقعیت مراجعه به روانشناس اقدام مهمی است که باید هرچه سریع‌تر انجام شود. زیرا افسردگی در صورت پیشرفت، مشکلات جدی‌تر و علائم خطرناک‌تری را ایجاد می‌کند.
رفتار مناسب با کسی که سقط جنین انجام داده چیست؟
در صورتی که در اطرافیان شما یک زن غم و اندوه پس از سقط را تجربه می‌کند، باید رفتار مناسب با این شخص را یاد بگیرید تا بتوانید در این موقعیت بهترین رفتار را انجام دهید.
طبیعتاً یک فرد در این موقعیت با حمایت خانواده، دوستان و اطرافیان می‌تواند احساس بهتری داشته باشد و این حمایت باعث می‌شود که از شدت غم و اندوه فرد کاسته شود. که این موضوع به خودی خود خطر ابتلا به افسردگی را تا میزان بسیار زیادی کاهش خواهد داد. اما در صورتی که افسردگی در یک فرد بروز پیدا کند، رهایی از غم و اندوه با اقدامات حمایتی ممکن نخواهد بود و باید درمان‌های دارویی صورت پذیرد. اما به صورت کلی رفتارهایی که در این موقعیت باید با یک خانم آسیب دیده از سقط جنین انجام داد عبارتند از:
- حمایت
- مشاوره
- داروهای ضد افسردگی
- داشتن رژیم غذایی سالم و سرشار از فیبر و سبزیجات
- نوشیدن آب به مقدار کافی
- داشتن ورزش منظم
- دوری کردن از محیط‌های پرتنش و استرس‌زا
- انجام تکنیک‌های آرامش بخش
- مثل یوگا و مراقبه
اقدامات لازم قبل از سقط جنین برای کاهش علائم افسردگی
در صورتی که سقط جنین با مجوز پزشک و با آگاهی انجام شود، بهتر است که والدین اقدامات لازم را جهت کاهش افسردگی خانم پس از سقط انجام دهند. پس قبل از انجام این اقدام سعی کنید که کارهای زیر را انجام دهید:
- صحبت و مشاوره با افرادی که به آن‌ها اعتماد دارید.
- بررسی تمام گزینه‌های پیش رو
- دریافت کمک‌های پزشکی و روانپزشکی
- دریافت مشاوره‌های لازم
- دوری از انزوا و گوشه‌گیری
- حضور در جمع‌های صمیمی و خانوادگی
- اجتناب از انجام کاری که دوست ندارید انجام دهید.
- انجام کارهای مورد علاقه و روحیه بخش
چه عواملی احتمال افسردگی پس از سقط را افزایش می‌دهند؟
عوامل و فاکتورهایی وجود دارند که می‌توانند غم و اندوه پس از سقط و افسردگی را برای یک زن بیشتر کنند. که این عوامل عبارتند از:
- مشکل درک اطرافیان و عدم حمایت آن‌ها
- عدم
- داشتن حمایت اجتماعی
- سابقه ابتلا به مشکلات روحی و روانی
- داشتن ویژگی‌های شخصیتی مثل اعتماد به نفس پایین و عزت نفس پایین
- تجربه بارداری ناخواسته یا بارداری خواسته و با هدف و آرزو
- انجام سقط به دلیل اجبار دیگران
- تعارض سقط با اعتقادات مذهبی و دیدگاه‌های شخصی
- تجربه سقط در مراحل انتهای بارداری
- عدم حمایت همسر
اگر در اطراف شما یک خانم تجربه سقط را پشت سر گذاشته است، سعی کنید که تا حد امکان او را از این عوامل ایجاد کننده دور نگه داشته باشید تا خطری از بابت افسردگی او را تهدید نکند.
کلام پایانی
طبیعتاً یکی از تلخ‌ترین اتفاقاتی که برای یک خانم می‌تواند رخ بدهد سقط جنین است. تجربه حس مادری برای هر خانم بسیار ارزشمند بوده و همه خانم‌ها دوست دارند برای یک بار هم که شده این احساس شیرین را تجربه کنند. در نتیجه سقط جنین نقطه مقابل این احساس شیرین بوده و تلخ‌ترین چیزی است که یک خانم را اذیت می‌کند.
با این اوصاف غم و اندوه پس از سقط بسیار طبیعی است و در صورتی که یک خانم دچار این غم و اندوه نشود باید تعجب کرد. زیرا یک زن با امید و آرزو باردار می‌شود و جنین را روزها، هفته‌ها و ماه‌ها در جسم و جان خود نگهداری می‌کند. تا بتواند شاهد تولد فرزند سالم خود باشد و اتفاق تلخی مانند سقط می‌تواند جلوی این تجربه شیرین را بگیرد. به همین علت توصیه می‌کنیم که حتماً انجام آزمایش‌ها و غربالگری‌ها را جدی بگیرید تا با مشکلات ژنتیکی و مشکلات مربوط به سلامت جنین مواجه نشوید. تا در نهایت این اتفاق تلخ را هم تجربه نکنید.