همه ما ممکن است در طول زندگی کاری خود فرسودگی شغلی را تجربه کرده باشیم. مهم این است که این احساس طولانی و ادامه‌دار نشود. فرسودگی شغلی بر سلامت روان و جسم کارگران و کارمندان اثری بدی می‌گذارد. بعضی‌اوقات انسان‌ها به علت کار زیاد احساس درماندگی و خستگی زیادی می‌کنند. همچنین ایجاد استرس و اضطراب یکی دیگر از پیامدهای فرسودگی در کار است. بسیاری از افراد اذعان می‌دارند که به علت کار زیاد فشار روانی و جسمی زیادی را تحمل می‌کنند. در این مقاله از سیناکر با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد فرسودگی شغلی و تاثیر آن بر سلامت کارکنان با شما صحبت کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
تعریفی از فرسودگی شغلی
فرسودگی شغلی معمولا برای همه افراد شاغل در برهه‌ای از زمان رخ می‌دهد. بعضا پیش می‌آید که افرادی بیش از حد در کار خود فرو می‌روند و توجهی به استراحت دادن به خود ندارند. برخی دیگر از افراد زمان بسیاری را به کار کردن و یا مراقبت از خانواده و کمک کردن به دیگران اختصاص می‌دهند. در این زمان است که فرسودگی شغلی برای فرد ایجاد می‌شود.
فرسودگی شغلی به نوعی از فرسودگی می‌گویند که از حس غرق شدن به طور مستمر و مداوم پیش می‌آید. این مورد نتیجه استرس در زمانی طولانی بر روی جسم، احساس و روان افراد است. در برخی از مواقع این مشکل به علت شغل افراد است. فرسایش زمانی رخ می‌دهد که شما در کارتان غرق شده‌اید و به لحاظ عاطفی تخلیه نمی‌شوید. بنابراین قادر نیستید که از عهده خواسته‌های زیاد در زندگی خود بربیایید. اگر این وضعیت را در خود نپذیرید و یا راهی برای درمان آن پیدا نکنید مطمئن باشید که تهدیدی بر روی سلامت جسم و روان شما خواهد بود.
فرسودگی شغلی سبب می‌شود تا راندمان شما به اندازه زیادی کم شود. همچنین انرژی شما تحلیل می‌رود و سبب می‌شود تا در شما حس نامیدی، کینه‌توزی و بدبینی به وجود بیاید. تاثیراتی که فرسودگی شغلی دارد می‌تواند به زندگی اجتماعی و خانه شما صدمه برساند. این مساله در درازمدت می‌تواند حتی سیستم ایمنی شما را ضعیف کند. در نتیجه شما خیلی سریع به برخی از بیماری‌ها مانند آنفلوآنزا و سرماخوردگی دچار می‌شوید.
دلایل و انواع فرسودگی شغلی
در زیر به علل افسردگی شغلی اشاره می‌کنیم:
- کار زیاد غیرقابل مدیریت
- رفتاری غیرعادلانه در محل کار
- نداشتن ارتباط یا پشتیبانی مدیران
- مسئولیت‌های کاری که سبب گیجی افراد می‌شود
موارد از علت‌های افسردگی شغلی هستند.
در زیر به انواع افسردگی شغلی اشاره می‌کنیم:
- فرسایش زیاد: این مسئله زمانی رخ می‌دهد که شما بسیار سخت کار می‌کنید و در خواستن موفقیت زیاد هستید. اگر در این برهه از زندگی واقع شده‌اید امکان دارد که بخواهید سلامت روحی و جسمی خود را در خطر بیندازید تا بتوانید به موفقیت برسید.
- فرسودگی شغلی با چالش کم: این مسئله زمانی رخ می‌دهد که شما در کسب‌وکار خود حس بی‌حوصلگی و نارضایتی کنید. ممکن است شغل شما نمی‌تواند به خوبی فرصت‌های آموزشی را برای شما فراهم آورد. همچنین این امکان وجود دارد که شغلی که شما در آن قرار دارید جایگاهی برای رشد کردن حرفه‌ای در اختیار شما نمی‌گذارد. در اینجا ممکن است که شما بخواهید از شغل خود دوری کنید و یا نسبت به آن بدبین شوید.
- فرسایش شدید: این مسئله زمانی رخ می‌دهد که در مکان کار حس درماندگی و بیچارگی به شما دست بدهد. اگر همه چیزها به درستی پیش نمی‌روند امکان دارد که تصور کنید که ناتوان شده‌اید و یا این که نمی‌توانید مسئولیت‌های خود را به خوبی انجام دهید. این چنین فرسایشی می‌تواند رابطه نزدیک با سندرمی به نام ایمپاستر داشته باشد. این سندرم نوعی الگوی روان‌شناختی است که شما در آن به توانایی‌ها و مهارت‌ها و همه دستاوردهای خود شک می‌کنید.
موارد بالا از انواع افسردگی شغلی هستند.
نشانه‌ها و علائم فرسودگی شغلی
در نظر داشته باشید که فرسودگی شغلی به یک‌باره رخ نمی‌دهد. بلکه این مسئله یک پروسه تدریجی است که با فاکتورهای استرس‌زا در شغل شما ارتباط دارد. نشانه‌ها و علائم این مشکل در ابتدا می‌توانند کم باشند. ولی هر چقدر که به این نشانه‌ها کمتر توجه کنید به مرور زمان بیشتر و بیشتر می‌شوند. حتی این نشانه‌ها می‌توانند شما را با مشکلات بسیار جدی رو به رو کنند. بسیاری از نشانه‌های فرسودگی شغلی هستند که می‌توانند برخی از علامت‌ها مثل استرس را در هر فرد ایجاد کنند. اما باید بدانید که سه روش برای افتراق بین آن‌ها وجود دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
1- احساس فرسودگی یا خستگی: امکان دارد که شما در شغل خود احساس خستگی و کسلی کنید. به لحاظ عاطفی این امکان وجد دارد که شما توانایی رو به رو شدن با مشکلاتی که در اطرافتان رخ می‌دهد را نداشته باشید. این مشکلات می‌تواند هم مشکلات شخصی شما و هم مشکلات حرفه‌ای شما باشند. امکان دارد که شما دچار خستگی مفرط شوید و یا این که احساسات بسیار ناخوشایندی را در خود تجربه کنید. این مسائل می‌توانند تا حد بسیار زیادی از انرژی روزانه شما را کاهش دهند. در نظر داشته باشید که این علائم می‌توانند خود را با دردهای فیزیکی، شکلات معدوی و یا روده در شما نشان بدهند.
2- بدون شوق و اشتیاق بودن در کار و داشتن احساسات منفی در شغل: لازم است که به نشانه‌های بدبینی و یا ناامیدی در شغل خود باشید. ممکن است که برخی از همکاران شما بخواهند که این احساست منفی را در شما تقویت کنند. همچنین این امکان وجود دارد که به لحاظ عاطفی حتی بخواهید که از خودتان نیز فاصله بگیرید و نسبت به شغل و محیط کار خود حس بسیار بدی را تجربه کنید.
3- ناتوان بودن در انجام دادن کارها و مختل شدن عملکرد افراد: این مسئله می‌تواند در محیط کار، منزل و یا در زمان مراقبت از یکی از اعضای خانواده برای شما پیش بیاید. چون برای انجام امور کارهای روزانه شما دارای انرژی کافی نیستید. باید بدانید که فرسودگی شغلی می‌تواند برای شما عدم تمرکز در کار و کم کردن خلاقیت را پیش بیاورد. همچنین شما مانند قبل نمی‌توانید به درستی از انجام مسئولیت‌هایی که بر عهده شما گذاشته شده است بربیایید.
موارد بالا از نشانه‌ها و علائم افسردگی شغلی به شمار می‌روند.
چگونه می‌توان با افسردگی شغلی مقابله کرد؟
در نظر داشته باشید که افسردگی شغلی در طول زمان رخ می‌دهد. این مسئله به علت استرس‌هایی که فرد در محل کار متحمل می‌شود. همچنین دیگر بخش‌های زندگی افراد نیز می‌توانند برای او ایجاد استرس شغلی کنند. این امر سبب می‌شود تا افراد در کار کنترل و مدیریت شغل خود و دیگر مسئولیت‌هایی که دارند بسیار ناتوان شوند. زمانی که نشانه‌های افسردگی شغلی را شناختید لازم است که برای پیشگیری از خرابی‌های احتمالی که ممکن است گریبانتان را بگیرید راه‌هایی پیدا کنید. در زیر به بعضی از این راه‌حل‌ها اشاره می‌کنیم که می‌تواند مفید باشد:
- با رئیس خود در این مورد صحبت کنید: اگر در محل کارتان این امکان را دارید تلاش کنید تا در مورد احساس خود با مدیر خود صحبت کنید. لازم است که ر مورد حجم کاری متعادل با او سخن بگویید و از او بخواهید که حجم کاری شما را کم کند. این گونه ارتباطات می‌تواند تاثیر زیادی در ایجاد یک محیط کاری سالم داشته باشد.
- به اندازه کافی بخوابید: همان‌طور که می‌دانید خواب کافی برای سلامت جسم و روان شما بسیار حیاتی و لازم است. بنابراین اگر به علا نگرانی زیاد نمی‌توانید استراحت کافی داشته باشید به احتمال زیاد به فرسودگی شغلی دچار می‌شوید. بنابراین لازم است که خواب کافی را در اولویت کارهای خود قرار بدهید.
- یک فعالیت را برای تسکین اعصاب خود انتخاب کنید: مدیتیشن، یوگا و رفتن به طبیعت و گشت و گذار کردن در آن برای هر فردی لازم است. در این صورت شما می‌توانید خودتان از همه استرس‌هایی که در طول روز یا هفته داشته‌اید تخلیه کنید. نشانه‌های فرسودگی شغلی در شما به شکل فیزیکی بروز می‌کند. برای این که بتوانید از استرس و تنش‌های مربوط به آن خلاصی پیدا کنید لازم است تا آن جا که می‌توانید تلاش کنید.
- تمرین کردن ذهن آگاهی: ذهن آگاهی می‌تواند شما را مجبور کند تا فقط بر روی خودتان تمرکز کنید و بدانید که در این لحظه چه احساساتی بر شما غلبه کرده است. ذهن آگاهی به شما کمک می‌کند تا بتوانید به درستی تشخیص دهید که چه وقتی در احساس خود غرق شده‌اید. این امر به شما این اجازه را می‌دهد که بتوانید وضعیت عاطفی خود را برسی کنید. همچنین ذهن آگاهی می‌تواند به شما یاری برساند تا بتوانید هر بهتر و بیشتر با چالش‌هایی که در زندگی بر سر راهتان قرار می‌گیرد مقابله کنید.
- با یک حامی و پشتیبان صحبت کنید: می‌توانید با خانواده، همکاران مورد اعتماد و دوستانتان از احساسات خود بگویید و از آن‌ها درخواست کمک کنید. پشتیبانی آن‌ها سبب می‌شود تا بتوانید با استرس‌های شغلی که دارید بهتر کنار بیایید. یافتن یک درمانگر خوب نیز یک راه عالی و مفید برای بحث کردن درباره احساسات و گرفتن حمایت و پشتیبانی است. همچنین شما می‌توانید از یک روان‌شناس عالی نیز در این مشیر یاری بگیرید.
- ورزش کنید: اگر روز حداقل نیم ساعت را به ورزش کردن خود اختصاص بدهید می‌توانید نتایج عالی در مورد سلامتی خود دریافت بدارید. این کار هم می‌تواند بر روی سلامت جسم شما تاثیر بگذارد و هم بر روی روان شما. ورزش کردن باعث می‌شود تا بتوانید در شب یک خواب راحت و عالی را تجربه کنید.
نتیجه‌گیری
در این مقاله در مورد فرسودگی شغلی و تاثیر آن بر سلامت کارکنان با شما صحبت کردیم. لازم است که در صورت بروز افسردگی شغلی در خود راه‌حل‌های مناسبی را برای مقابله با آن پیدا کنید. در این صورت اثرات منفی این مشکل را می‌توانید به راحتی و در زمانی کوتاه از بین ببرید.