در صورتی که به دیابت مبتلا هستید و قصد دارید باردار شوید بهتر است قبل از اقدام جدی در ابتدا با پزشک مشورت کنید. در مرحله اول نیاز است تا به پزشک خانوادگی خود مراجعه کرده و او را در جریان تصمیم خود قرار دهید. سپس با یک متخصص زنان صحبت و در نهایت با یک متخصص غدد نیز ملاقات داشته باشید. مشورت و صحبت با تمام پزشکان ذکر شده به شما کمک میکند تا بارداری بدون خطر و مشکلی داشته باشید. کنترل دیابت پیش از بارداری از مسائل مهم و حیاتی است که تمام خانمهایی که با این مشکل روبرو هستند باید آن را جدی بگیرند.
قبل از اینکه اقدام به بارداری کنید باید در ابتدا با تیم پزشکی مراقبتی خود صحبت کنید تا با کمک آنها بتوانید قند خون خود را به صورت طبیعی پایین بیاورید. به این منظور باید مصرف انسولین را افزایش داده یا اگر انسولین مصرف نمیکردید این دارو را در برنامه روزانه خود قرار دهید. همچنین تغییر برنامه غذایی نیز در این دوره اجباری بوده و به کاهش قند خون و آماده شدن شما برای داشتن یک بارداری سالم کمک میکند.
کنترل دیابت پیش از بارداری و رساندن قند خون به حالت طبیعی از ایجاد نقص مادرزادی در نوزاد و بروز سقط جلوگیری میکند. بهتر است پزشک خود را در جریان مصرف داروها قرار دهید، این داروها میتواند شامل انواع مکملهای مغذی یا داروهای گیاهی باشد. در صورتی که دارویی مصرف میکنید که برای بارداری خطرناک است، باید زیر نظر پزشک آن را قطع کنید. در ادامه این مقاله از سیناکر اطلاعات بیشتری در مورد دیابت پیش از بارداری و اقدامات مهم و ضروری که تمام زنان باید بدانند در اختیار شما قرار میدهیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
- دیابت پیش از بارداری
- مصرف کدام داروهای مرتبط با دیابت قبل از اقدام به بارداری باید قطع شوند؟
- آیا نیاز است خانمهای مبتلا به دیابت پیش از اقدام به بارداری آزمایش انجام بدهند؟
- علائم دیابت پیش از بارداری
- انواع دیابت بارداری
- بهترین روشهای درمان خانگی برای درمان دیابت پیش از بارداری
- مواد خوراکی که پیش از اقدام برای بارداری باید از مصرف آنها اجتناب کنید!
- خطرات عدم کنترل دیابت پیش از بارداری
- نقش ورزش و فعالیت بدنی در کنترل دیابت پیش از بارداری
- راهکارهای موثر برای کاهش استرس و نگرانی در مورد دیابت پیش از بارداری
- راههای طبیعی و گیاهی برای کاهش و کنترل دیابت پیش از بارداری
دیابت پیش از بارداری
دیابت یکی از جدیترین مشکلات در بیشتر کشورهای جهان و کشور ایران است که در صورت عدم کنترل و درمان میتواند آسیبهای جدی و خطرناکی برای افراد به وجود بیاورد. خانمهایی که مبتلا به دیابت هستند و میخواهند اقدام به بارداری کنند برای حفظ سلامت خود و نوزادشان باید اقدام به کنترل دیابت پیش از بارداری نمایند. این کار با روشهای مختلف و سادهای انجام میشود و در صورتی که فرد تمام توصیههای پزشک را جدی گرفته و یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم داشته باشد، میتواند بدون هیچگونه نگرانی باردار شود.
موضوع مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که پیش از بارداری باید مصرف یکسری داروهای خطرناک و شیمیایی راو قطع کنید. همچنین حداقل تا یک سال قبل از بارداری تمامی اقدامات ضروری و لازم برای کاهش قند خون را انجام داده و برای بارداری عجله نکنید. برای کنترل دقیق تغییرات قند خون خود میتوانید از ترکیب بینظیر دستگاه قند خون و اپلیکیشن پایش سلامت سیناکر استفاده کنید.
مصرف کدام داروهای مرتبط با دیابت قبل از اقدام به بارداری باید قطع شوند؟
موضوع مهمی که در مورد دیابت پیش از بارداری باید بدانید این است که نباید هیچ دارویی را سر خود قطع کنید. لازم است قبل از قطع کردن آنها با مشورت پزشک خود و زیر نظر او این کار را انجام دهید. در ادامه مهمترین داروهایی که قبل از اقدام به بارداری باید قطع کنید را به شما معرفی میکنیم.
این داروها عبارت است از:
- در مرحله اول نیاز است که تمامی داروهای مرتبط با بیماریهای کلیوی و درمان فشار خون بالا را قطع نمایید. در صورتی که داروهایی به نام بازدارنده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (بازدارندههای ACE) و یا داروهای مسدود کننده گیرنده آنژیوتانسین (ARBها) را مصرف میکنید، نیاز است تا مصرف آنها هرچه سریعتر قطع شوند.
این داروها بیشترین نقش را در بروز نقصهای مادرزادی دارند. توجه داشته باشید که هیچگاه نباید داروهای فشار خون را به صورت سر خود قطع کرد زیرا قطع کردن این داروها میتواند بسیار زیان بخش باشد. در عوض قبل از اقدام به بارداری پزشک آنها را برای شما تغییر داده و داروهایی تجویز میکند که مصرف آنها در بارداری بیخطر است.
- از موضوعات دیگری که در حوزه دیابت پیش از بارداری مطالعه میشود قطع داروهایی به نام “استاتین” است. این داروها برای کاهش کلسترول مصرف میشود و طبق توصیه بسیاری از پزشکان، نیاز است تا مصرف آنها متوقف شود. تاکنون تحقیقات کاملی در این مورد انجام نشده است اما احتمال آن وجود دارد که داروهای استاتین سبب ایجاد اختلال در رشد بچه شوند.
توجه کنید موارد گفته شده اطلاعات خام پزشکی و علمی هستند. در کیس خاص شما پزشک باید تصمیم بگیرد که آیا نیاز است مصرف آنها قطع شود یا خیر؟ پس خودسر و با اتکا به این مقاله تغییری در مصرف داروهای خود ایجاد نکنید.
آیا نیاز است خانمهای مبتلا به دیابت پیش از اقدام به بارداری آزمایش انجام بدهند؟
موضوع مهمی که در مورد دیابت پیش از بارداری باید بدانید این است که زمانی که یک مادر باردار متوجه بارداری خود میشود، ممکن است شکلگیری بسیاری از اندامهای جنین شروع شده باشد. به همین جهت قطع داروهای مضر در آن زمان کافی نیست و نیاز است تا مادر قبل از اقدام به بارداری مصرف آنها را قطع کند. پیش از اقدام به بارداری ممکن است پزشک از شما بخواهد مصرف داروهای دیابتی را قطع کرده و به جای آن از انسولین استفاده کنید. علاوه بر این، انجام یکسری آزمایشات اهمیت دارد که در ادامه مهمترین این آزمایشها را به شما معرفی میکنیم:
آزمایش چشم
اولین آزمایش مهم در این حوزه مربوط به آزمایش چشم است. به این منظور شما باید اقدام به انجام آزمایش چشم کنید تا پزشک متوجه شود که آیا به بیماری چشمی رتینوپاتی دیابتی مبتلا هستید یا نه؟ این بیماری به دلیل ابتلا به دیابت ایجاد میشود و ممکن است سبب ضعف بینایی شدید یا کوری شود. بارداری بدون انجام آزمایشات ضروری میتواند سبب تشدید رتینوپاتی دیابتی شود به همین دلیل در صورتی که به این بیماری مبتلا هستید باید در ابتدا آن را کنترل و درمان کرده و سپس اقدام به بارداری کنید.
بررسی کلیهها به وسیله آزمایش خون و ادرار
یکی دیگر از آزمایشهای مهم، بررسی سلامت کلیهها از طریق آزمایش ادرار یا خون است. افراد مبتلا به دیابت نسبت به دیگر افراد بیشتر در معرض بیماریهای کلیوی هستند. به همین دلیل برای پیشگیری از ایجاد مشکلات جدی و وخیم شدن بیماری کلیوی، نیاز است تا قبل از اقدام به بارداری تمامی چکاپ و آزمایشات لازم در حوزه بررسی سلامت کلیهها و کنترل دیابت پیش از بارداری را انجام دهند.
تست فشار خون
بررسی و انجام تستهای دقیق برای تعیین فشار خون نیز در بارداری ضروری است. فشار خون بالا میتواند مشکلات جدی برای مادر و جنین به وجود بیاورد. اگر فشار خون شما زیاد بالا باشد پزشک اقدام به درمان آن با داروهای پیشرفته میکند. البته نیاز است تا از داروهای بیخطر استفاده شود که بتوان در بارداری نیز از آنها استفاده کرد.
بررسی وضعیت هورمون تیروئید با کمک آزمایش خون
از مسائل دیگری که در حوزه دیابت پیش از بارداری اهمیت پیدا میکند انجام آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون تیروئید است. بررسی سطح هورمون تیروئید جهت رشد بهتر جنین و پیشگیری از ایجاد مشکلات احتمالی ضروری است. پزشک با انجام آزمایشات در صورتی که هرگونه مشکلی ببیند اقدام به تجویز دارو برای بازگرداندن هورمونهای تیروئید به سطح طبیعی میکند.
بررسی عفونت ادراری با کمک آزمایش
ممکن است برخی از زنان مبتلا به دیابت بدون اینکه خود اطلاع داشته باشند درگیر عفونت ادراری باشند. به همین دلیل انجام یکسری آزمایشهای دقیق قبل از اقدام به بارداری اهمیت داشته و میتواند به درمان عفونت ادراری آنها کمک کند.
علائم دیابت پیش از بارداری
دیابت پیش از بارداری دارای علائم مختلفی است که نیاز است تا شما با همه یا اکثر این علائم آشنا باشید تا در مواقع لزوم آن را درمان کرده و از ایجاد مشکلات خطرناک برای خود و جنینتان پیشگیری کنید. ممکن است برخی مواقع قبل از اقدام به بارداری تمام آزمایشات را انجام داده باشید و قند خون خود را کنترل کرده باشید. اما با این حال در زمان بارداری نیز به دلیل اختلال در هورمونها ممکن است این علائم تشدید شود. اصلیترین علائم دیابت در دوران بارداری عبارت است از:
- تاری دید
- تشنگی بیش از حد
- حالت تهوع و خستگی
- ابتلا به عفونتهای واژینال به صورت مکرر
- عفونتهای پوستی
- نیاز مداوم به دفع ادرار
انواع دیابت بارداری
بهتر است بدانید در حال حاضر دو نوع دیابت بارداری وجود دارد که پزشکان پس از تشخیص آنها، اقدام به تجویز دارو و رژیم غذایی میکنند این دو دسته عبارت است از:
کلاس A1
در این نوع دیابت بارداری، میتوان با کمک ورزش و رژیم غذایی، قند خون را کنترل کرد.
کلاس A2
در این نوع دیابت نیاز است تا بیمار از انسولین و داروهای خوراکی جهت کنترل و درمان این بیماری استفاده کند.
توجه داشته باشید ممکن است پزشک اقدام به تجویز آزمایشات دو مرحلهای تست چالش گلوکز برای زنانی که دیابت داشته و قصد بارداری دارند، کند و پس از آن بر اساس مقادیر قند خون یکی از این روشهای درمانی را انتخاب کند.
بهترین روشهای درمان خانگی برای درمان دیابت پیش از بارداری
در کنار استفاده از یکسری داروهای شیمیایی مهم زیر نظر پزشک، انجام برخی روشهای خانگی نیز میتواند به پیشگیری و درمان دیابت پیش از بارداری کمک کند. در ادامه این قسمت مهمترین رژیم غذایی تایید شده که بسیاری از پزشکان نیز آن را توصیه میکنند به شما معرفی میکنیم:
مصرف سبزیجات غیر نشاستهای
مصرف مرتب سبزیجات دارای کربوهیدرات کم میتواند نقش مهمی در کنترل قند خون شما داشته باشد. پس اگر میخواهید بارداری بدون خطری داشته باشید بهتر است از انواع سبزیجات غیرنشاستهای که فیبر زیاد و مواد معدنی فراوانی دارند، استفاده کنید. برخی از مهمترین این سبزیها عبارت است از:
- کلم
- خیار
- کرفس
- بادمجان
- گل کلم
- مارچوبه
- کلم بروکلی
- فلفل سبز
- لوبیا سبز
- پیاز
- نخود فرنگی
- بامیه
- قارچ
- کدو سبز
- اسفناج
برای اینکه بتوانید دیابت پیش از بارداری را به خوبی کنترل کرده یا حتی در زمان بارداری قند خون شما افزایش پیدا نکرده و با خطراتی مانند سقط جنین روبرو نشوید بهتر است مصرف سبزیجات ذکر شده را به صورت مرتب در برنامه غذایی خود قرار دهید.
پروتئین بدون چربی
مصرف پروتئین بدون چربی علاوه بر اینکه نقش مهمی در رشد و نمو بهتر جنین شما دارد، میتواند به کنترل دیابت نیز کمک کند. به این منظور بهتر است برای کنترل دیابت پیش از بارداری یا داشتن دوران بارداری راحتتر مصرف انواع پروتئین بدون چربی مانند لوبیا، تخم مرغ، گوشت گاو بدون چربی، ماهیهای سالمون، عدس، لبنیات کم چرب، مرغ یا بوقلمون بدون پوست و…. را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
غلات کامل
در صورتی که دیابت دارید و قصد دارید برای بارداری اقدام کنید مصرف غلات کامل سبب کاهش یا کنترل قند خون شما میشود، بهتر است مصرف جو، ذرت، کینوا و فیبر را در رژیم غذایی خود قرار دهید. همچنین مصرف مواد غذایی ذکر شده به جای آرد سفید سبوسدار میتواند در کاهش قند خون به شما کمک شایانی کند.
چربیهای سالم
علاوه بر موارد ذکر شده برای کنترل دیابت پیش از بارداری مصرف انواع چربیهای سالم و طبیعی نیز میتواند نقش مهمی در کاهش علائم دیابت و کنترل آن داشته باشد. توجه داشته باشید موادی مانند روغن زیتون، آجیلها، کره آجیل، آوکادو و انواع دانههای گیاهی مانند سویا میتواند در پیشگیری از افزایش ناگهانی قند خون در بارداری به شما کمک کند.
به همین دلیل لازم است تا قبل از اقدام برای بارداری از مواد ذکر شده در رژیم غذایی خود استفاده کرده و پس از بارداری نیز مصرف آنها را ادامه دهید.
مواد خوراکی که پیش از اقدام برای بارداری باید از مصرف آنها اجتناب کنید!
اگر با معضلی به نام دیابت پیش از بارداری مواجه هستید بهتر است از مصرف انواع مواد خوراکی پرچرب و دارای شیرینیهای مصنوعی مانند انواع نوشابهها، آبنباتها، کیک و کلوچه، غذاهای آماده، غذاهای فوری، تنقلات مضر و مواد غذایی کنسرو شده پرهیز کنید.
در نظر داشته باشید خوردن این مواد میتواند سبب افزایش ناگهانی قند خون شما شده و در صورتی که باردار هستید، مشکلات جدی مانند سقط جنین را برای شما ایجاد کند. پس در این دوره و قبل از اقدام برای بارداری به هیچ وجه مواد ذکر شده را مصرف نکنید و غذاها و مواد خوراکی سالم را جایگزین آن کنید.
خطرات عدم کنترل دیابت پیش از بارداری
در صورتی که قبل از بارداری اقدام به مدیریت دیابت نکنید این کار میتواند مشکلات و عوارض جدی برای شما یا جنینتان به وجود بیاورد. در ادامه مهمترین عوارض عدم کنترل دیابت قبل از بارداری را به شما معرفی میکنیم:
1. زایمان زودرس
اولین و مهمترین خطر عدم کنترل دیابت قبل از بارداری را میتوان زایمان زودرس معرفی کرد. زایمان زودرس و به دنیا آمدن نوزاد شما قبل از موعد مقرر باعث قرار گرفتن او در داخل دستگاه و ایجاد مشکلات کوچک و بزرگ میشود.
2. افزایش بیش از اندازه وزن نوزاد
ممکن است تاکنون شاهد این مشکل در اطرافیان خود بودهاید که آنها نوزادان با وزن بیشتر از حد طبیعی به دنیا آورده و مجبور به سزارین شدهاند. گاهی مواقع افزایش قند خون سبب بزرگ شدن بیش از اندازه نوزاد میشود به طوری که گاهی مواقع مادران نوزادانی با وزن بالای ۴ کیلوگرم به دنیا میآورند.
3. ابتلا نوزاد به مشکلات تنفسی
گاهی مواقع نوزادانی که به دلیل قندخون بالای مادر زودتر از تایم طبیعی متولد میشوند به سندروم دیسترس تنفسی مبتلا میشوند و ممکن است تا چند ماه اول تولد با مشکلات جدی تنفسی روبرو شوند.
4. مرده زایی
در صورتی که دیابت پیش از بارداری، کنترل یا درمان نشود و مادر قبل از اقدام به بارداری یا پس از آن به سلامت و نوسانات قند خون خود اهمیت ندهد، این مشکل میتواند سبب مردهزایی یا سقط جنین در ماههای آخر بارداری شود.
نقش ورزش و فعالیت بدنی در کنترل دیابت پیش از بارداری
طبق تحقیقات انجام شده و نظر بسیاری از متخصصان، انجام ورزش و فعالیتهای بدنی منظم قبل از اقدام به بارداری و حتی پس از باردار شدن، بیشترین تاثیر را روی کاهش قند خون و متعادل نگه داشتن آن دارد.
جالب است بدانید گاهی مواقع بدن در مقابل انسولین مقاومت کرده و این موضوع سبب افزایش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ میشود. در این مواقع انجام ورزش میتواند مقاومت بدن در برابر این ماده را کاهش داده و در نتیجه سبب جذب بهتر انسولین میشود. علاوه بر این، ورزش کردن سبب کاهش سطح چربیها و لاغری شده که این موضوع نیز میتواند در کاهش قند خون تاثیرگذار باشد.
یکی از مهمترین دلایلی که قند افراد مبتلا به دیابت کاهش پیدا نمیکند، بالا بودن سطح تریگلیسیرید در بدن است. هنگامی به بیماران به صورت مرتب ورزش میکنند در نتیجه چربیهای اضافی آنها آب شده و این موضوع میتواند در تنظیم قند خون نیز بسیار موثر باشد. اگر تصمیم به بارداری گرفتهاید بهتر است قبل از اقدام، در ابتدا با پزشک خود مشورت کرده و سپس حداقل روزانه ۳۰ دقیقه به انجام ورزشهای هوازی یا کششی بپردازید.
این کار علاوه بر اینکه نقش مثبت زیادی روی کاهش علائم دیابت پیش از بارداری دارد، میتواند در داشتن جنینی سالم و افزایش رشد اندامهای او در تمام ماههای بارداری کمک کند. پس مادران باردار باید در کنار رعایت یک رژیم غذایی سالم، ورزش و فعالیتهای بدنی منظم را نیز به صورت روزانه و مداوم انجام دهند.
راهکارهای موثر برای کاهش استرس و نگرانی در مورد دیابت پیش از بارداری
ممکن است بسیاری از خانمهایی که به بیماری دیابت مبتلا هستند هنگامی که تصمیم به بارداری میگیرند با استرس و نگرانی شدیدی روبرو شده و نگران سلامت خود و کودکشان باشند. در این مورد باید بگوییم که جای هیچ گونه مشکلی و نگرانی نیست و تاکنون خانمهای زیادی با وجود داشتن قند خون بالا و دیابت، بارداری موفقی داشتهاند. با این حال در ادامه یکسری راهکارهای موثر و مهم جهت کاهش و از بین بردن نگرانی و استرس در مورد دیابت پیش از بارداری را به شما معرفی میکنیم که انجام آن میتواند نقش مهمی در افزایش آرامش شما داشته باشد:
- انرژی خود را بازیابی کنید!
به وسیله کارهایی که به آن علاقه دارید انرژی از دست رفته خود را باز یافته و خود را سرگرم کنید. شما میتوانید فیلم ببینید، موسیقی گوش کنید، نقاشی بکشید و در کلاسهای مختلف ثبت نام کنید. این کارها میتواند سبب سرگرم شدن شما شده و در نتیجه استرس و نگرانی را در مورد دیابت پیش از بارداری کاهش میدهد.
- ماساژ درمانی را امتحان کنید!
ماساژ درمانی، مدیتیشن و طب سنتی از جمله مهمترین کارهایی هستند که میتوانند در کنترل استرس و مدیریت آن به شما کمک کنند. توجه داشته باشید انجام مداوم کارهای ذکر شده میتواند در تنظیم هورمونها و جلوگیری از استرس به شما کمک کند. در صورتی که شما بتوانید استرس خود را کنترل کنید در نتیجه میتوانید راهکارهای موثری جهت کاهش قند خون خود نیز پیدا کنید.
- از حمایت دوستان و خانواده بهرهمند شوید!
یکی از مهمترین و اصلیترین راههایی که سبب کاهش استرس به دلیل دیابت بارداری میشود، بهرهمندی از حمایت همسر و اعضای خانواده است. در این مواقع با دوستان، اعضای خانواده و همسر خود صحبت کرده و به آنها بگویید نیاز به حمایت و همدلی آنها دارید. این کار سبب رفع استرس تا حد زیادی شده و میتواند به شما در کنترل بهتر دیابت قبل از اقدام به بارداری کمک کند.
- ورزشهای سبک و موثر را انجام دهید!
در پاسخ به این سوال که چگونه دیابت پیش از بارداری را کنترل کنیم؟ باید بگوییم که انجام ورزشهایی مانند پیاده روی، شنا و یوگا میتواند به کنترل و یا رفع استرس کمک شایانی کند. در این مواقع میزان آندورفین خون افزایش قابل توجهی یافته و به کنترل و تنظیم هورمونها کمک شایانی میکند.
به طور کلی هر نوع ورزشی که ضربان قلب شما را بالا ببرد و مفرح و سرگرم کننده باشد، میتواند به کاهش نگرانی و تشویش کمک زیادی کند.
راههای طبیعی و گیاهی برای کاهش و کنترل دیابت پیش از بارداری
یکسری راههای طبیعی وجود دارد که به وسیله آنها شما میتوانید اقدام به کنترل دیابت و کاهش قند خون خود کنید، برای مثال خوردن مرتب زغال اخته، گیاه ختمی، دارچین، آلوورا و گیاه گشنیز قبل از بارداری میتواند به کنترل قند خون کمک کند. علاوه بر این مصرف دمنوشهایی مانند موارد زیر نیز نقش مهمی در کاهش قند خون دارد.
- چای سبز
- زنجبیل
- چای کوهی
- لیمو ترش
- برگ زرشک
- عصاره برگ گردو
- پونه کوهی
- رزماری
توجه داشته باشید بهتر است از دمنوشها و موارد گفته شده قبل از اقدام به بارداری استفاده کرده و برای پیشگیری از ایجاد تاثیرات منفی روی جنین، پس از بارداری با احتیاط و طبق نظر پزشک از موارد ذکر شده استفاده کنید.
کلام پایانی
در نهایت باید توجه داشت که کنترل دیابت پیش از بارداری از اهمیت زیاد برخوردار است. زیرا دیابت میتواند دوران بارداری را برای مادر سخت کرده و تاثیرات منفی برای جنین به همراه داشته باشد. از این رو بهتر است علائم دیابت را شناخته و در صورت مواجه با آن پیش از بارداری برای درمان و کنترل آن اقدام کنید.