افت فشار خون وضعیتی(هیپوتانسیون ارتواستاتیک)

افت فشار خون ارتواستاتیک (هیپوتانسیون ارتواستاتیک) افت فشار خون است که ممکن است برای برخی افراد هنگام ایستادن اتفاق بیفتد. این افت فشار خون می تواند باعث سرگیجه یا سبکی سر شود. حتی می تواند باعث از هوش رفتن شود. اصطلاح دیگر برای افت فشار خون ارتواستاتیک، «افت فشار خون وضعیتی» است.

علائم افت فشار خون ارتواستاتیک(هیپوتانسیون ارتواستاتیک) چیست؟

همه علائم زمانی اتفاق می افتد که بعد از نشستن یا دراز کشیدن از جای خود بلند می شوید. آنها می توانند شامل موارد زیر باشند:

• احساس سبکی سر یا سرگیجه
• تاری یا تاری دید
• ضعف
• غش کردن یا از حال رفتن

چه چیزی می تواند باعث افت فشار خون ارتواستاتیک (Orthostatic hypotension) شود؟

دلایل زیادی برای افت فشار خون ارتواستاتیک وجود دارد. ممکن است در این شرایط اتفاق بیفتد:

• مایع کافی در رگ‌های شما وجود نداشته باشد؛ اگر مقدار زیادی خون از دست بدهید یا بدنتان در شرایط زیر کم آب شده باشد:
  • مایعات کافی نمی نوشید.
  • اسهال یا استفراغ شدید دارید.
  • زیاد عرق می کنید (مثلاً در حین ورزش).
• قلب شما به اندازه کافی خون پمپاژ نمی کند.
• اعصاب و هورمون های بدن شما که رگ های خونی را کنترل می کنند به درستی کار نمی کنند.
• شما داروهای خاصی مصرف می کنید که می توانند باعث افت فشار خون ارتواستاتیک شوند. داروهایی که برای موارد زیر استفاده می شوند:
  • فشار خون بالا
  • درد قفسه سینه ناشی از بیماری قلبی (به این درد، «آنژین صدری» هم میگویند.)
  • افسردگی

در برخی افراد، افت فشار خون ارتواستاتیک با شرایط دیگری مانند دیابت، آسیب عصبی یا بیماری پارکینسون مرتبط است. اما افرادی که سالم هستند نیز می توانند فشار خون پایین ارتواستاتیک داشته باشند. افراد مسن بیشتر از افراد جوان به آن مبتلا می شوند.

آیا باید به پزشک مراجعه کنم؟

بله. اگر اغلب احساس سرگیجه می کنید یا هنگام ایستادن بیهوش نزدیک است که هوشیاری خود را از دست دهید، به پزشک خود مراجعه کنید. اگر بیهوش شدید (غش کردید)، باید به پزشک خود اطلاع دهید.

آیا آزمایشی برای افت فشار خون ارتواستاتیک وجود دارد؟

بله. چند آزمایش وجود دارد که می تواند به پزشک شما کمک کند تا بفهمد که آیا افت فشار خون ارتواستاتیک باعث علائم شما می شود یا خیر. ساده ترین آزمایش اندازه گیری فشار خون و نبض شما در حالت نشسته یا دراز کشیده و سپس دوباره بعد از ایستادن است. سایر آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• آزمایش خون برای بررسی اینکه آیا شما به بیماری “کم خونی” مبتلا هستید یا خیر، یعنی زمانی که بدن گلبول‌های قرمز بسیار کمی دارد.
• آزمایش خون برای بررسی اینکه خون شما تعادل شیمیایی مناسبی دارد و سطح مایعات شما در محدوده مناسب است.
• آزمایش هایی برای اطمینان از اینکه قلب شما به درستی پمپاژ می کند.

افت فشار خون ارتواستاتیک چگونه درمان می شود؟

معمولا پزشکان در صورت امکان با درمان علتی که باعث افت فشار خون ارتواستاتیک شما میشود، شروع می کنند. مثلا:

• اگر دچار کم آبی هستید، پزشک شما از شما می خواهد آب بنوشید تا مایعات شما جایگزین شود.
• اگر علائم شما ناشی از کم آبی بدن نباشد، پزشک شما متوجه می شود که آیا علت آن داروهایی است که مصرف می کنید یا خیر. در این صورت، ممکن است شما را به داروی دیگری سوق دهند یا دوز مصرفی شما را کاهش دهند.

درمان های دیگر می تواند به علائم شما کمک کند. اینها شامل موارد زیر هستند:

• تغییر در رژیم غذایی شما – به عنوان مثال، خوردن نمک بیشتر و نوشیدن آب بیشتر ممکن است به برخی افراد کمک کند.
• تغییرات سبک زندگی – این موارد می تواند شامل تغییر نحوه نشستن، یادگیری آرام ایستادن یا اجتناب از هوای گرم و مرطوب باشد.
• پوشیدن جوراب‌های فشاری با یا بدون بند شکمی – این دستگاه‌ها به بدن فشار وارد می‌کنند و می‌توانند به انواع خاصی از افت فشار خون ارتواستاتیک کمک کنند. جوراب های فشاری روی پاها پوشیده می شوند. آنهایی که تا کمر بالا می آیند، مفیدترین هستند، اما استفاده از آنها ممکن است سخت باشد. باندهای شکمی در اطراف شکم پوشیده می شوند.
• داروهایی برای درمان مستقیم افت فشار خون ارتواستاتیک – اگر سایر گزینه‌های درمانی کمکی نکردند، پزشک می‌تواند دارویی برای کمک به علائم شما تجویز کند. ممکن است لازم باشد بیش از ۱ دارو را امتحان کنید.

آیا کاری وجود دارد که بتوانم به تنهایی انجام دهم تا احساس بهتری داشته باشم؟

بله. چند کار وجود دارد که می توانید برای کاهش مشکلات ناشی از افت فشار خون ارتواستاتیک انجام دهید. آنها در زیر فهرست شده اند. اما شما باید این موارد را فقط پس از صحبت با پزشک خود انجام دهید.

• به آرامی بایستید و به بدن خود زمان دهید تا سازگار شود. این امر به ویژه هنگامی که صبح ها از رختخواب بیرون می آیید بسیار مهم است. با نشستن و کمی صبر شروع کنید. سپس، پاهای خود را روی کنار تخت بچرخانید و کمی صبر کنید. وقتی می ایستید، مطمئن شوید که چیزی برای نگه داشتن آن در صورت شروع احساس سرگیجه دارید.
• اگر علائم بعد از غذا خوردن دارید، ممکن است به ایجاد تغییراتی در عادات غذایی خود کمک کند. به عنوان مثال، می‌توانید سعی کنید از وعده‌های غذایی پرحجم خودداری کنید، از وعده‌های غذایی کم کربوهیدرات استفاده کنید و همراه با غذا آب بنوشید. وقتی از پشت میز غذا بلند می شوید به آرامی بایستید.
• فعالیت هایی را که می توانند باعث گرمازدگی یا تعریق زیاد شما شوند را محدود کنید. به عنوان مثال می توان به دوش آب گرم، دویدن یا پیاده روی اشاره کرد. این موارد می تواند افت فشار خون ارتواستاتیک را بدتر کند.
• مطمئن شوید که مایعات کافی بنوشید، به خصوص در هوای گرم.
• از بالش های اضافی یا یک تخت قابل تنظیم برای بلندتر کردن سر تخت خود استفاده کنید. با این کار سرتان کمی بالاتر از قلبتان قرار می گیرد.
• از مصرف زیاد الکل خودداری کنید.

برای چه مشکلاتی باید مراقب باشم؟

افت فشار خون ارتواستاتیک می تواند منجر به زمین خوردن و آسیب شود. افراد مبتلا به افت فشار خون ارتواستاتیک ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سایر مشکلات سلامتی از جمله مشکلات قلبی باشند.

در صورت افتادن و ضربه به سر یا آسیب دیدگی با پزشک خود تماس بگیرید تا راهنمایی بگیرید.

اگر علائم حمله قلبی دارید فوراً برای کمک اضطراری با اورژانس تماس بگیرید. علائم حمله قلبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حس فشار، درد یا ناراحتی قفسه سینه
• مشکلات تنفسی، عرق کردن، ناراحتی معده، یا پوست سرد و مرطوب (عرق سرد)
• درد در بازوها، کمر یا فک شما
• دردی که با فعالیت بدتر می شود، مانند بالا رفتن از پله ها