همانطور که در مقاله قبلی راجع به وضعیت جنین در هفته بیست و نهم صحبت کردیم، اطلاع از وضعیت جنین در هفته 30ام بارداری برای بسیاری از مادران اهمیت زیادی دارد. جنین در این هفته به سرعت رشد کرده و قد و وزن آن افزایش پیدا می‌کند. در نظر گرفتن شرایط کلی جنین در تمامی هفته‌ها مخصوصاً هفته سیام بارداری اهمیت خاصی دارد، زیرا به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت سلامت جنین را در نظر گرفته و در صورت وجود هرگونه مشکل هرچه سریع‌تر نسبت به درمان آن اقدام کنند.
وقتی که شما در هفته سیام بارداری قرار می‌گیرید، فقط ۱۰ هفته تا زایمان فرصت دارید و در این فاصله زمانی نیاز است تا علاوه بر چک کردن مرتب وضعیت سلامت جنین، خود را نیز برای داشتن زایمانی بدون خطر آماده کنید. در ادامه توضیحات تکمیلی در مورد وضعیت جنین در هفته سیام در اختیار شما قرار می‌دهیم و شما با مطالعه آن‌ها می‌توانید به راحتی از وضعیت کلی و شرایط جنین خود آگاه شوید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
- وضعیت قد و وزن جنین در هفته سی ام بارداری
- وضعیت رشد و کارکرد اندام‌های داخلی و خارجی
- وضعیت مغز جنین در هفته سیام بارداری
- مراقبت‌های بهداشت روانی مادر برای حفظ سلامت روحی جنین
- سلول‌های ملانین پوست جنین در هفته 30ام
- وضعیت چشم‌های جنین در هفته سیام
- بهترین مواد خوراکی برای جنین در هفته 30ام
- آیا تغییرات هورمونی مادر در سلامت جنین تاثیر می‌گذارد؟
- ضروری‌ترین ویتامین‌ها در هفته سیام بارداری
- بایدها و نبایدهای مهم در هفته 30ام بارداری
وضعیت قد و وزن جنین در هفته سی ام بارداری
اولین و مهمترین موضوعی که با استفاده از آن می‌توان سلامت جنین و رشد طبیعی او را تشخیص داد، در نظر گرفتن قد و وزن جنین است. در اکثر مواقع و به طور عادی جنین در هفته سیام بارداری دارای قد ۴۰ سانتی‌متر و وزن ۱۳۰۰ گرم است.
البته برخی مواقع جنین‌هایی دیده شده‌اند که قد و وزنی غیر طبیعی و بسیار کمتر یا بسیار بیشتر از حد طبیعی داشته‌اند. به دلیل این‌که در هفته سیام، جنین شروع به بزرگ‌تر شدن می‌کند در نتیجه دیواره رحم بزرگ‌تر و کشیده‌تر شده و در نتیجه میزان نوری که از آن به محیط داخلی رحم نفوذ می‌کند، افزایش می‌یابد، به همین دلیل در این مواقع واکنش جنین به نور نسبت به قبل بیشتر است. علاوه بر این، وضعیت جنین هفته سیام بارداری نسبت به هفته‌های قبل متفاوت می‌شود و دیگر قادر به تکان خوردن آزادانه یا لگد زدن راحت نیست و بیشتر قادر است تاب بخورد و کمی نیز لگد بزند.
وضعیت رشد و کارکرد اندام‌های داخلی و خارجی
در این قسمت قصد داریم در مورد وضعیت جنین در هفته 30ام بارداری از نظر اندام‌های داخلی و خارجی صحبت کنیم. در این زمان جنین قادر است برخی صداها را بشنود و همچنین به بعضی از آن‌ها واکنش نشان دهد.
به دلیل این‌که اطراف جنین از مایع پوشیده شده است، در نتیجه این مایع به راحتی صداها را به جنین می‌رساند و او می‌تواند آن‌ها را تشخیص دهد. همچنین جنین نسبت به صداهای بلند و داد و فریاد واکنش نشان داده و در طولانی مدت این صداها ممکن است روی او تاثیر مخرب داشته باشد. در هفته سیام دست‌های جنین به طور کامل شکل گرفته است و ناخن‌های دست او مشخص شده و رشد کرده‌اند. مجرای گوش جنین کاملاً شکل گرفته و تمامی قسمت‌های او به طور تقریبی کامل شده‌اند، به این صورت که جنین دارای گوش بیرونی، گوش میانی و گوش داخلی است.
اما ریه‌های او هنوز تکامل پیدا نکرده و اندازه کوچک دارند، در این دوره استخوان‌های بدن از جمله استخوان وسط بینی به خوبی مشخص شده است و سیستم اسکلتی او در حال تکمیل شدن و رشد کردن هستند. در مورد وضعیت جنین در هفته سیام بارداری باید بگوییم که موهای کرک مانند روی بدن او در حال از بین رفتن بوده ولی موهای سر در حال رشد کردن و ضخیم شدن هستند.
در هفته 30ام بارداری سلول‌های خاکستری مغز در حال تقسیم شدن هستند تا اندازه جمجمه و مغز بزرگ‌تر شود، پس در هفته سیام می‌توانیم مغز را در حال تکامل و کامل شدن در نظر بگیریم. علاوه بر این، در این هفته به تازگی عضلات یا چربی‌های بدن در حال شکل گیری و تولید هستند.
وضعیت مغز جنین در هفته سیام بارداری
در نظر گرفتن وضعیت جنین در هفته سیام بارداری و شرایط مغز او نیز از دیگر موارد مهم به حساب می‌آید. در این هفته مغز جنین با سرعت زیادی رشد می‌کند و شیارها و فرورفتگی‌های روی سطح مغز پدیدار می‌شود. در این زمان قسمت‌های سفید و خاکستری مغز از یکدیگر مجزا شده و به طور کلی بیشترین قسمت تکامل مغز شروع به انجام شدن می‌کند.
هفته سیام بارداری که در اصل همان ماه هفتم است جزء ماه‌های مهم و حساس زندگی جنین به حساب می‌آید، در این شرایط مغز استخوان شروع به تولید گلبول‌های قرمز کرده و جنین را برای زندگی بیرون از بدن مادر آماده می‌کند. در این زمان سلول‌های عصبی محیطی و مرکزی جنین شروع به فعالیت و تمایز از یکدیگر کرده و در نتیجه مغز جنین فعالیت‌های آگاهانه خود را تا حدودی شروع می‌کند.
مراقبت‌های بهداشت روانی مادر برای حفظ سلامت روحی جنین
موضوع مهم و حیاتی که تمام مادران باردار باید به آن توجه داشته باشند، انجام مراقبت‌های بهداشتی برای حفظ سلامت روحی جنینشان است. وضعیت جنین در هفته سیام به گونه‌ای است که می‌تواند بیشتر اتفاقات روحی و جسمی مادر را تشخیص دهد.
در این مواقع استرس، اضطراب، نگرانی، عصبانیت و تغییرات شدید خلق و خو می‌تواند بیشترین تاثیر را روی جنین بگذارد و در صورتی که نگرانی‌ها و استرس مادر رفع نشود، می‌تواند مشکلات و آسیب‌های روحی و جسمی فراوانی برای جنین ایجاد کند. به همین دلیل بسیاری از پزشکان به زنان باردار توصیه می‌کنند به منظور پیشگیری از ایجاد مشکلات روحی برای جنین و حتی زایمان زودرس، از ناراحتی یا استرس دوری کند.
علاوه بر این، تغییرات شدید بدن یا هرگونه ضربه‌های کوچک و بزرگ نیز می‌تواند روی جنین تاثیرات منفی داشته باشد. به همین دلیل علاوه بر اهمیتی که تاثیر مواد غذایی روی سلامت جنین دارد مادر باید وضعیت جنین در هفته سیام خود را در نظر داشته باشد و از هرگونه نگرانی دوری کند.
سلول‌های ملانین پوست جنین در هفته 30ام
به طور تقریبی از هفته سیام بارداری پوست جنین شروع به تولید رنگدانه‌های ملانین می‌کند، تولید ملانین پس از به دنیا آمدن جنین و تا ۶ ماهگی جنین ادامه دارد. به طور میانگین هر چقدر میزان ملانین زیادتر باشد پوست جنین نیز تیره‌تر می‌شود.
در ۹۰ درصد مواقع حجم و درصد ملانین تولید شده توسط پوست جنین رابطه مستقیمی با ژن او دارد. هر چقدر جنین از هفته سیام فاصله می‌گیرد رنگدانه‌های پوست یا همان ملانین درصد بیشتری تولید کرده و رنگ پوست او واضح‌تر می‌شود. همچنین در این شرایط پوست جنین شروع به نرم و صاف شدن می‌کنند و این کار تا چند هفته بعد نیز ادامه دارد.
وضعیت چشم‌های جنین در هفته سیام
مورد مهم دیگر در مورد وضعیت چشم‌های جنین در هفته سیام است، در این موقع جنین می‌تواند به آسانی چشم‌های خود را باز و بسته کند، همچنین قادر است به آسانی فرق بین تاریکی و روشنایی را تشخیص بدهد. در بیشتر مواقع جنین در هفته سیام می‌تواند نوری که به شکم مادر وارد می‌شود را دنبال کند.
در ۸۰ درصد مواقع جنین در شکم مادر خواب است ولی زمانی هم که بیدار می‌شوند قدرت مشاهده کردن نور و اطراف خود را با کمک چشم‌ها دارد. درست است که مغز توانایی تجزیه و تحلیل اتفاقات اطراف را ندارد، ولی جنین قادر است نور یا اعضا و جوارح داخل رحم را از فاصله چند سانتی متری مشاهده کند. همچنین توانایی چرخش اندک چشم‌ها را نیز دارد. بسیاری از پزشکان هنگام بررسی وضعیت جنین در هفته سیام بارداری با کمک سونوگرافی، می‌توانند وضعیت چشم‌های او را نیز بررسی کنند.
بهترین مواد خوراکی برای جنین در هفته 30ام
موضوع مهمی که تمامی مادران باردار باید برای حفظ سلامت جنین خود در نظر داشته باشند، مصرف مواد غذایی و خوراکی سالم و مقوی است. استفاده از انواع مواد غذایی بدون ضرر بیشترین تاثیر را روی رشد و سلامت جنین دارد و سبب تشکیل بهتر سلول‌های مغزی او می‌شود.
بسیاری از مادران باردار نگران وضعیت جنین در هفته سیام هستند به همین دلیل باید از مصرف غذاهای ناسالم و سرخ کردنی پرهیز کنند. علاوه بر این، استفاده از غذاهای کنسرو شده و آماده نیز می‌تواند تاثیرات منفی روی رشد مغز جنین داشته باشد.
به جای این مواد بهتر است از انواع میوه و سبزیجات سالم، لبنیات، آهن، کلسیم، گوشت قرمز و تخم مرغ استفاده شود. طبق نظر بسیاری از پزشکان، مادران در هفته سیام به کلسیم و آهن احتیاج زیادی دارند. علاوه بر این مصرف منظم اسید فولیک نیز روی رشد مغز جنین و پیشگیری از ایجاد مشکلاتی مانند عقب ماندگی ذهنی تاثیرات مثبتی دارد. انواع مغزیجات خام دارای مقدار زیادی اسید فولیک است که مادران باردار باید در هفته‌های مختلف مخصوصاً هفته سیام از مصرف آن غافل نشوند. پس بعد از بررسی وضعیت جنین در هفته سیام متوجه می‌شویم که مادران باردار موظف به مصرف مواد خوراکی مفید و سالم هستند.
آیا تغییرات هورمونی مادر در سلامت جنین تاثیر می‌گذارد؟
پاسخ این سوال بستگی به میزان و حجم ترشح هورمون‌ها دارد. در اکثر مواقع ترشح برخی از هورمون‌های مادر کاملاً طبیعی بوده و تاثیری روی سلامت جنین ندارد. ولی در صورتی که میزان ترشح و تغییرات هورمونی در هفته سیام بیش از حد طبیعی باشد ممکن است خطرات و مشکلات مختلفی را برای جنین به همراه بیاورد.
در این مواقع پزشک توصیه‌های لازم را به مادر باردار جهت حفظ سلامت او می‌کند، در صورتی که وضعیت مادر بحرانی باشد پزشک اقدام به تجویز داروهای مختلف جهت ثابت نگه داشتن تغییرات هورمونی می‌کند. البته در بعضی مواقع نیز در صورتی که شرایط هورمونی به شدت ناپایدار باشد پزشک مجبور به زایمان کردن مادر جهت پیشگیری از آسیب به جنین می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: هفته سیام بارداری؛ وضعیت مادر
ضروری‌ترین ویتامین‌ها در هفته سیام بارداری
مادران باردار موظف به مصرف انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند. بسیاری از پزشکان پس از بررسی وضعیت جنین دز هفته سیام به مادران باردار توصیه می‌کنند از مصرف انواع ویتامین‌ها غافل نشوند. از ضروری‌ترین ویتامین‌ها برای رشد بهتر جنین و افزایش سلامت او می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
- اسید فولیک
- ویتامین D
- روی
- ید
- ویتامین B12
- ویتامین B6
- کلسیم
بایدها و نبایدهای مهم در هفته 30ام بارداری
یکسری موارد مهم وجود دارد که مادران باردار باید برای حفظ سلامت جنین خود آن‌ها را در نظر داشته باشند. در ادامه مهمترین بایدها و نبایدهای هفته سیام بارداری را به شما معرفی می‌کنیم:
- به صورت مرتب به پزشک مراجعه کنید و چکاپ انجام دهید.
بسیاری از زنان باردار پس از هفته سیام در معرض افزایش فشار خون هستند به همین دلیل بهتر است برای پیشگیری از ایجاد مشکلات جدی به صورت مرتب چکاپ انجام داده و سلامت جنین خود از جمله ضربان قلب او را چک کنید.
- روحیه خود را تقویت کنید.
بسیاری از مشکلات روحی که انسان‌ها در طی زندگی خود دارند به دلیل روحیه نامساعد مادران در دوره بارداری بوده است. برای این‌که فرزند شما پس از متولد شدن و در دوره‌های مختلف زندگی با مشکلی همراه نشود بهتر است روحیه خود را تقویت کنید. به این منظور بهتر است موسیقی گوش کنید، کتاب خوب مطالعه کنید و به صورت مرتب با فرزندتان حرف بزنید.
- به اندازه غذا بخورید.
مصرف بیش از اندازه مواد غذایی یا کم غذا خوردن به جهت پیشگیری از اضافه وزن و چاقی می‌تواند تاثیرات منفی زیادی روی سلامت جنین داشته باشد. بهتر است برای پیشگیری از ایجاد مشکلات فراوان برای جنین، از پرخوری یا کم خوری که سبب کمبود مواد مغذی برای جنین می‌شود اجتناب کنید.
- حرکات ورزشی سبک و پیاده روی را فراموش نکنید.
در صورتی که پزشک به شما اجازه دهد می‌توانید اقدام به انجام پیاده‌روی یا حرکات ورزشی و کششی سبک کنید. جالب است بدانید ورزش کردن می‌تواند تاثیرات مثبت فراوانی روی سلامت جنین شما و رشد بهتر او از نظر جسمی و مغزی داشته باشد.
کلام پایانی
اگر می‌خواهید فرزندی سالم داشته باشید، بهتر است وضعیت جنین در هفته سیام بارداری را به صورت مرتب بررسی کنید. همچنین توجه به رژیم غذایی سالم و دوری کردن از محیط‌ها و موارد استرس‌زا نیز از دیگر نکات مهم و حیاتی است که بیشترین تاثیر را روی سلامت فرزند شما دارد.
مورد مهمی که تمامی بانوان باردار باید به آن توجه داشته باشند این است که تمامی اعمال و رفتارهای آن‌ها تاثیر مستقیمی روی سلامت جسمی، مغزی و روحی جنین دارد. پس باید نکات سلامت جنین را به صورت کامل در نظر گرفته و بهترین کارها را برای سلامت او انجام دهند. همچنین مراجعه مداوم به پزشک و تست کردن ضربان قلب و فشار خون خود را نیز به جهت پیشگیری از ایجاد مشکلات و آسیب‌های خطرناک فراموش نکنید. برای کسب اطلاعات بیشتر به شما پیشنهاد می‌کنیم، مقاله مربوط به وضعیت جنین در هفته سی و یکم بارداری را مطالعه نمایید.